Aυγουστίνος Καντιώτης: Ας μάθει το υλικό σύμπαν η επιστήμη και μετά πιάνει την πίστη

Aυγουστίνος Καντιώτης: Στο επίκαιρο θέμα της «μάχης» επιστήμης και πίστης είχε απαντήσει χρόνια πριν ο μακαριστός Μητροπολίτης Φλωρίνης.

«Η Εκκλησία δεν είναι εχθρός της επιστήμης», είχε αναφέρει ο Αυγουστίνος Καντιώτης, αρκεί όπως είχε πει «η επιστήμη να περιοριστεί στο πεδίο της».

«Από τα δυο σύμπαντα που υπάρχουν, το υλικό και το πνευματικό, η επιστήμη, που καυχάται για τις κατακτήσεις της, εξερεύνησε άραγε όλο το υλικό σύμπαν;», διερωτήθηκε ο μακαριστός Μητροπολίτης. Μάλιστα έφερε το παράδειγμα ενός Βέλγου επιστήμονα ο οποίος για 50 χρόνια μελετούσε μόνο τις μέλισσες, για να πει λίγο πριν τον θάνατό του πως δεν κατάφερε να μάθει όλα τα μυστικά τους.

«Όσοι μελέτησαν βαθιά την επιστήμη, αυτοί περισσότερο και από παπάδες και ιεροκήρυκες και πατριάρχες γονατίζουν μες τα αστεροσκοπεία, τα χημεία και τα κέντρα ερεύνης, γιατί βλέπουν τον Θεό μέσα στα δημιουργήματα του», υπογράμμισε.

Αναλυτικά η ομιλία:

«Κι όταν λένε “επιστήμη” γεμίζει το στόμα τους. Τι θα τους απαντήσουμε αγαπητοί μού; Τα εξής ολίγα. Εμείς, η εκκλησία δεν είμαστε εχθροί της επιστήμης, δεν υποτιμούμε την επιστήμη. Αλλά όσα άλματα κι αν κάνει η επιστήμη, ποτέ δεν θα μπορέσει να καταργήσει την πίστη. Γιατί; Διότι δυο είναι οι κύκλοι τις ερεύνης του ανθρωπίνου πνεύματος. Ο ένας είναι τα αισθητά, τα υλικά και ορατά, που η επιστήμη μπορεί να τα βάλει στο εργαστήριο η στο χημείο, να τα ζυγίσει και τα αναλύσει.

Ο άλλος είναι τα αόρατα, τα υπερφυσικά, τα ψυχικά και τα πνευματικά, στα οποία η επιστήμη δεν μπορεί να εισέλθει. Εάν λοιπόν η επιστήμη περιορισθεί στο πεδίο τις, δεν υπάρχει καμία σύγκρουση μεταξύ επιστήμης και πίστεως. Η σύγκρουση δημιουργείται όταν η επιστήμη βγαίνει απ’ το δικό τις πεδίο και μπαίνει στο πεδίο όπου τον λόγο τον έχει η πίστη. Έπειτα γεννάται ένα ερώτημα.

Από τα δυο σύμπαντα που υπάρχουν, το υλικό και το πνευματικό, η επιστήμη, που καυχάται για τις κατακτήσεις της, εξερεύνησε άραγε όλο το υλικό σύμπαν; Κάθε πλάσμα, και το ελάχιστο, κρύβει μυστήρια. Παράδειγμα Ένας Βέλγος επιστήμονας μελετώντας θυσίασε πενήντα χρόνια της ζωής του μελετώντας την μέλισσα και έγραψε δυο τόμους ολόκληρους γι’ αυτήν. Κι όταν τελείωσε τι είπε’ Έχει ακόμα μυστήρια η μέλισσα που δεν μπορέσαμε να τα λύσουμε. Αν λοιπόν μια μέλισσα κι’ ένα μυρμήγκι δεν μπορεί η επιστήμη ακόμα να εξερευνήσει, τι ζητάει τώρα; Ας τελειώσει την έρευνα του υλικού σύμπαντος, και μετά ας ασχοληθεί με το πνευματικό σύμπαν.

Και κάτι ακόμα. Μας λένε, ότι η επιστήμη δημιούργησε τον πολιτισμό’ Αυτοκίνητα, σιδηρόδρομους, αεροπλάνα, πολιτείες με ουρανοξύστες, ραντάρ, πυραύλους, διαστημόπλοια. Ξεχνούν όμως κάτι άλλο που έχει ο πολιτισμός αυτός-το λέει η αποκάλυψη-. Κοντά σ’ αυτά, λέει, θα ανοίξει μια καταπακτή, ένα πηγάδι, και μέσα απ’ εκεί θα βγει ένας άγγελος όχι με λευκά αλλά με μαύρα φτερά. Θα ανεβεί πάνω από τις πολιτείες και τους ουρανοξύστες, και τότε…κλάψτε κόσμε!

Ο άγγελος αυτός θα κρατάει μια φιάλη και μέσα σ’ αυτήν θα έχει κλείσει τον θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων’ Η “φιάλη” είναι η ατομική βόμβα. Ορίστε λοιπόν. Τι να τον κάνεις τον πολιτισμό αυτόν, όταν πάνω από τα κεφάλια όλων κρέμεται αυτή η δαμόκλειος σπάθη; Σας ερωτώ’ Ποιος αναπαύεται να κατοικεί σ’ ένα παλάτι με όλα τα σύγχρονα μέσα, αλλά που εκεί κρύβονται και δολοφόνοι, που την νύχτα θα πεταχθούν από από κάποια γωνία να τον σκοτώσουν; Προτιμάς το παλάτι αυτό, η μια καλύβα ενός βοσκού αγράμματου, που δεν ξέρει να βάλει την υπογραφή του αλλά μυρμήγκι δεν πατάει γιατί έχει φόβο Θεού; Να ο τεχνικός πολιτισμός!

Εκτός όμως από αυτόν υπάρχει ένας άλλος πολιτισμός, ο ψυχικός πολιτισμός, τον οποίο δημιουργεί η πίστη. Μονο η πίστη, η πεποίθηση ότι η ζωή δεν τελειώνει με το φτυάρι του νεκροθάφτη – ποιος τό πε το ψέμα αυτό – μόνο η πίστη, που μας δείχνει ότι πέρα από τα υλικά υπάρχουν τα πνευματικά, αυτή διδάσκει ότι ο άνθρωπος πλάστηκε για κάτι μεγάλο και υψηλό. Κι’ αυτό δεν το λέμε μόνο εμείς’ Το λένε και επιστήμονες κορυφαίοι. Όσοι μελέτησαν βαθιά την επιστήμη, αυτοί περισσότερο και από παπάδες και ιεροκήρυκες και πατριάρχες γονατίζουν μες’ τα αστεροσκοπεία, τα χημεία και τα κέντρα ερεύνης, γιατί βλέπουν τον Θεό μέσα στα δημιουργήματα του. Αυτοί πιστεύουν στον Χριστό, στα δόγματα τις εκκλησίας μας, και λένε “Δόξα Σοι Τω δειξαντι Το Φως” γιατί όντως η πίστη μας είναι φως.».

† ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος Καντιώτης