Χρειάστηκαν μοναχά… 33 χρόνια για να επιτευχθεί μια νέα συμφωνία Ελλάδας – Ιταλίας, για την οριοθέτηση των μεταξύ τους θαλασσίων ζωνών, όσον αφορά την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
Μια συμφωνία με μια γείτονα χώρα που δεν διεκδικεί Ελληνικά εδάφη, δεν προβαίνει σε προκλήσεις απέναντι στην Ελλάδα και δεν ακολουθεί επεκτατική πολιτική. Κι όμως χρειάστηκαν πάνω από τρεις δεκαετίες για να πραγματοποιηθεί.
Ασφαλώς πρόκειται για ένα πολύ θετικό βήμα, που όμως – χωρίς αμφιβολία – θα έπρεπε να έχει γίνει πολύ νωρίτερα. Όσον αφορά τους όρους αυτής της ελληνοϊταλικής συμφωνίας, θα πρέπει να κρατήσουμε κάποιες επιφυλάξεις μέχρι να μάθουμε όλες τις λεπτομέρειες της και να ενημερωθούμε για το τι ακριβώς παραχωρήσαμε και τι κατοχυρώσαμε.
Αυτή η πολιτική επιλογή που ακολουθήθηκε στην εν λόγω συμφωνία, περί συνεκμετάλλευσης Ιταλών και Ελλήνων για λόγους αλιείας εντός της Ελληνικής ΑΟΖ, θα μπορούσε εύκολα να μας παραπέμψει και σε μια λογική πιθανής μελλοντικής συνεκμετάλλευσης… κοιτασμάτων με τον εξ’ ανατολών γείτονα.
Μετά το φιάσκο Δένδια σχετικά με τα «λίγες δεκάδες μέτρα» στη συνοριογραμμή του Έβρου και μετά την πλήρη αποδοχή της κυβέρνησης της κατάπτυστης συμφωνίας των Πρεσπών, η ελληνοϊταλική συμφωνία ήταν μια κίνηση που επιχειρεί να αναστρέψει το κλίμα.
Βέβαια μπορούμε να πούμε πως το Τουρκολιβυκό σύμφωνο/έκτρωμα, οι ισχυρισμοί των Τούρκων για έρευνες και γεωτρήσεις νοτίως της Κρήτης και οι γενικότεροι «λεονταρισμοί» Ερντογάν στη Μεσόγειο, κατέστησαν την οριοθέτηση ΑΟΖ της Ελλάδας με άλλες γειτονικές χώρες (πλην Τουρκίας), κυριολεκτικά μια επιτακτική ανάγκη. Δεν μπορούσε να ΜΗΝ γίνει. Αν δεν γινόταν τώρα, θα σήμαινε και άνευ όρων παραχώρηση εδαφικής κυριαρχίας στο κοντινό μέλλον, αφού η Ελλάδα θα έμενε απλός παρατηρητής και «κομπάρσος» στην επερχόμενη ανατροπή του status quo στη Μεσόγειο.
Ας ελπίσουμε πως αυτό το θετικό εθνικό εγχείρημα θα ενισχυθεί και με νέες συμφωνίες με τα υπόλοιπα κράτη με τα οποία συνορεύουν τα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας. Ήδη η Λιβυκή βουλή και ο Χαφτάρ, εξέφρασαν την επιθυμία τους για να πραγματοποιηθεί κάτι τέτοιο.
Όταν όμως σαν Ελληνικό κράτος ακολουθείς επί δεκαετίες μια παθητική εξωτερική πολιτική και σε αναγκάζουν τα Τουρκικά γεωστρατηγικά «παιχνίδια», να ξυπνήσεις αφού πλέον έχεις φτάσει στο «αμήν», τότε εσύ είσαι αυτός που «καίγεται» για να συνάψει συμφωνίες. Και συνήθως αυτός που «καίγεται», είναι και αυτός που αναγκάζεται να κάνει τις περισσότερες υποχωρήσεις…
Όμως δεν θα πρέπει να ξεχνούμε πως για να θεωρήσουμε ότι μια κυβέρνηση έχει μια πετυχημένη εξωτερική πολιτική, δεν φτάνουν τα σποραδικά «πυροτεχνήματα», όπως αυτή η ελληνοϊταλική συμφωνία. Θα πρέπει όλες οι πολιτικές επιλογές της να έχουν καθολική συνέπεια και σοβαρότητα. Και κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει από την παρούσα κυβέρνηση (και ούτε από τις προηγούμενες φυσικά).
Δεν γίνεται από την μια μεριά να ορίζεις ΑΟΖ με την Ιταλία και να πανηγυρίζεις και από την άλλη να εκθειάζεις την συμφωνία των Πρεσπών. Δεν γίνεται να εμφανίζεσαι σήμερα σαν «Μακεδονομάχος» και αύριο να αποδεικνύεσαι «Μακεδονοκτόνος». Δεν γίνεται από την μια να απωθείς ορδές υποκινούμενων λαθρομεταναστών στον Έβρο και να πανηγυρίζεις και από την άλλη να επιτάσσεις βιαίως ελληνικές εκτάσεις για να εγκαταστήσεις σε νησιά και ενδοχώρα όσες χιλιάδες λαθρομεταναστών εισβάλλουν από το Αιγαίο. Δεν γίνεται να στέλνεις δύο διαβήματα διαμαρτυρίας προς την Τουρκία για εισβολή στη συνοριογραμμή της χώρας σου και μετά από λίγες μέρες να παρουσιάζεται ο Έλληνας Πρωθυπουργός και να ισχυρίζεται πως στον «Έβρο δεν συνέβη τίποτα». Δεν γίνεται να διαμηνύεις σε όλους τους τόνους πως θα υπερασπιστείς την εδαφική ακεραιότητα της χώρας σου και μετά να προβαίνεις σε δηλώσεις που αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας προσφυγής στο δικαστήριο της Χάγης.
Όλοι αυτοί οι αλλοπρόσαλλοι χειρισμοί εξωτερικής πολιτικής δίχως άλλο δείχνουν παντελή έλλειψη σοβαρότητας και σταθερότητας από την κυβέρνηση. Και αυτό είναι κάτι που μπορεί να στοιχίσει πολύ ακριβά στη χώρα μας, ειδικά σε αυτό το εξαιρετικά ρευστό και απρόβλεπτο χρονικό διάστημα που διανύουμε.