Τρεις ημέρες απέμειναν μέχρι το Φάιναλ Φορ του Τσάμπιονς Λιγκ, εκεί όπου η ΑΕΚ δίνει ακόμα ένα ραντεβού με την ιστορία της. Η συντακτική ομάδα του Γραφείου Τύπου της «Ένωσης» ετοίμασε το «Match Programme» της διοργάνωσης, το οποίο θα διανεμηθεί στο Κλειστό του ΟΑΚΑ κατά τη διάρκεια των αγώνων και έδωσε στη δημοσιότητα ένα από τα κείμενα που θα βρίσκονται στις σελίδες του μίνι οδηγού.
Η ΑΕΚ θυμήθηκε τα τρία «κιτρινόμαυρα» Φάιναλ Φορ, στα οποία συγκαταλέγονται και οι αγώνες πλέι οφ του 2001 στην Ευρωλίγκα.
Το Πρώτο Φάιναλ Φορ 1966
O θρύλος της μπασκετικής ΑΕΚ είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το έπος του 1968, όταν η “Καλλιμαρμαρωμένη Βασίλισσα” έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα που όχι μόνο έπαιξε σε τελικό ευρωπαϊκού κυπέλλου αλλά κατέκτησε και το τρόπαιο. Και όμως η κορυφαία ομάδα της δεκαετίας του 1960 για το ελληνικό μπάσκετ είχε μια ακόμα πρωτιά, καθώς είναι ο πρώτος ελληνικός σύλλογος που συμμετείχε σε φάιναλ φορ, στο πρώτο για την ακρίβεια που είχε διεξαχθεί το 1966 στην Ιταλία, σε Μιλάνο και Μπολόνια.
Μια διοργάνωση που εκ των πραγμάτων είναι συνδεδεμένη με μια από τις πιο εμβληματικές μορφές που ανέδειξε ποτέ η ΑΕΚ, τον Γιώργο Μόσχο, ο οποίος ταξίδεψε μόνος του στην Ιταλία για τον ημιτελικό, απ’ ευθείας από το Λονδίνο, όπου έκανε θεραπείες έχοντας προσβληθεί από καρκίνο! Δεν το ήξεραν ούτε οι συμπαίκτες του και η σκηνή της δεκαετίας (την οποία αποτύπωσε ιδιαίτερα εύγλωττα ο Τάσος Μπουλμέτης στο «1968») «παίχτηκε» στα αποδυτήρια του “Palazzeto Lido Sport” το ημίχρονο του ημιτελικού με τη Σλάβια Πράγας.
Μετά από την «κατσάδα» του αρχηγού Γιώργου Αμερικάνου επειδή δεν έπαιζε καλά, ο Γιώργος Μόσχος σήκωσε τη μπλούζα του δείχνοντας του τα σημάδια που είχε ήδη αρχίσει να αφήνει η αρρώστια στο σώμα του. “Να Γιώργο γιατί δεν μπορώ να τρέξω” του είπε και αμέσως και οι δύο αγκαλιάστηκαν και έκλαιγαν μαζί με όλους τους συμπαίκτες τους να παρακολουθούν αποσβολωμένοι. Ο Γιώργος Μόσχος δεν μπόρεσε να παίξει στον αγώνα για την 3η θέση αφού επέστρεψε στην Αθήνα, στο πλευρό του αείμνηστου εφόρου Μίμη Τράγου, με αφόρητους πόνους, βυθίζοντας στη θλίψη λίγους μήνες αργότερα (28 Δεκεμβρίου 1966) τους πάντες φεύγοντας από τη ζωή σε ηλικία μόλις 29 ετών…
Είχε προλάβει να βάλει το ιστορικό νικητήριο καλάθι στη λήξη της παράτασης στην Κρακοβία επί της Βίσλα (81-79) δίνοντας επική πρόκριση (μετά την ήττα με 72-71 στην Αθήνα) επί μιας ομάδας που είχε νικήσει τότε σε φιλικά τη Ρεάλ Μαδρίτης αλλά και τη μεικτή κόσμου. Στην πορεία προς το φάιναλ φορ η ΑΕΚ πέτυχε επίσης μεγάλη νίκη επί της ΤΣΣΚΑ Μόσχας, νίκησε δύο φορές τη Ζαντάρ και κάλυψε την μεγάλη διαφορά με την Ερυθρά Σημαία (μετέπειτα ΤΣΣΚΑ Σόφιας), 75-45 με χιονόνερο στο Καλλιμάρμαρο (είχε χάσει εκτός 94-69). Στον ημιτελικό στο Μιλάνο ηττήθηκε 103-73 από τη Σλάβια Πράγας και στον αγώνα της 3ης θέσης στη Μπολόνια πιά, 85-62 από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας.
Προπονητής της ομάδας τότε ο Μίσας Πανταζόπουλος και με παίκτες τους Αμερικάνο, Τρόντζο, Μόσχο, Ζούπα, Βασιλειάδη, Λαρεντζάκη, Τσάβα, Χρηστέα, Νικητόπουλο, Οικονόμου, Δερμανούτσο και Θεοδωρόπουλο. Οι πρωταγωνιστές του 1966 τιμήθηκαν πριν από 2 χρόνια από την διοίκηση της ΑΕΚ, στο ΟΑΚΑ σε αγώνα με τον Κολοσσό Ρόδου.
Φάιναλ Φορ 1998
Τριάντα χρόνια μετά το έπος του 1968, ο προορισμός για την ΑΕΚ έγραφε Βαρκελώνη, όπου έδωσε το «παρών» στο δεύτερο φάιναλ φορ κυπέλλου Πρωταθλητριών στην ιστορία της. Πλέον, το τρίποντο είχε μπει για τα καλά στη ζωή του μπάσκετ και ένα τέτοιο (του Πρέλεβιτς 83’’ πριν το φινάλε του ημιτελικού με τη Μπενετόν και με το σκορ στο 63-63) θα έγραφε την ιστορία για την ΑΕΚ, που έμελλε να παίξει στον πρώτο της τελικό Κυπέλλου Πρωταθλητριών (τον έχασε από την Κίντερ Μπολόνια).
Μετά τη μεγάλη νίκη επί της Μπενετόν (69-66) του Ομπράντοβιτς στον ημιτελικό, με τον Σέρβο τεχνικό να τα βάζει με τους Ελληνες δημοσιογράφους (“Αφού με λέτε Γκαστόνε, πως έφαγα το τρίποντο από τον Πρέλεβιτς;” αναρωτιόταν). Ο «Ξανθός» τον νίκησε για πρώτη φορά σε φάιναλ φορ μετά τις ήττες στους τελικούς του Τελ Αβίβ και της Σαραγόσα (από Μπανταλόνα και Ρεάλ αντίστοιχα) και η ΑΕΚ έγραψε ιστορία καθώς πρόκειται για τη μοναδική φορά που ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς δεν μπόρεσε με μια από τις ομάδες που οδήγησε σε φάιναλ φορ να παίξει έστω στον τελικό ή και (το πιο συνηθισμένο) να πάρει το τρόπαιο.
Την αποστολή της ΑΕΚ ακολούθησαν με επικεφαλής τον αείμνηστο Γιώργο Αμερικάνο σχεδόν όλα τα μέλη της ομάδας θαύμα του 1968. Το σύνθημα “Και ξανά ξανά θα γίνεις βασίλισσα” ξεχώρισε στο Σέντ Τζόρντι της Βαρκελώνης από τους φίλους της Ενωσης που τελικά θα έπρεπε να περιμένουν δύο χρόνια για να δουν ευρωπαϊκό τρόπαιο στη Λωζάνη (Κύπελλο Σαπόρτα 2000). Η ΑΕΚ έκανε υπέρβαση εκείνη τη χρονιά τερματίζοντας πρώτη στον όμιλο με Τιμσίστεμ Μπολόνια, Τσιμπόνα Ζάγκρεμπ, Αλμπα Βερολίνου, Ολύμπια Λιουμπλιάνας και Ρασίνγκ Παρί και πρώτη και στον όμιλο της δεύτερης φάσης όπου εκτός Τιμσίστεμ και Τσιμπόνα είχε επίσης τις Παρτιζάν, Ούλκερ και Χάποελ Ιερουσαλήμ.
Στη φάση των «16» απέκλεισε εύκολα με 2-0 την ΚΚ Σπλιτ (76-46, 62-54) και στα προημιτελικά έκανε έναν ακόμα περίπατο (2-0) με την Αλμπα Βερολίνου (88-68, 82-58). Στον ημιτελικό επικράτησε της Μπενετόν (69-66) με 21 πόντους του Αντερσον αλλά και το τρίποντο του Πρέλεβιτς, ενώ στον τελικό ηττήθηκε από την ανώτερη Κίντερ με 58-44. Η σύνθεση της ΑΕΚ στον τελικό (23/4/1998): Πρέλεβιτς 6 (1/4δ., 1/3τρ., 1/2β., 3ασ.), Κολντεμπέλα 3, Αντερσον 4, Τσακαλίδης 4 (6ρ.), Αλεξάντερ 5 (5ρ., 2κλ.), Λάσα 7, Χατζής 4, Λάρσεν 2, Κακιούζης 5, Αντερσεν 4 Κόουτς: Ιωαννίδης.
Φάιναλ Φορ 2001
Μια από τις καλύτερες ομάδες της ΑΕΚ όλων των εποχών (Κυπελλούχος Ευρώπης το 2000, Πρωταθλήτρια Ελλάδος το 2002 και Κυπελλούχος Ελλάδος το 2000 και 2001) ήταν αυτή που βρέθηκε στα ημιτελικά της νεοσύστατης Ευρωλίγκας το 2001. Η αρμάδα του Ντούσαν Ιβκοβιτς (με Χατζή, Κακιούζη, Ζήση, Ντικούδη, Κουτλουάι, Μιούρσεπ μεταξύ άλλων) έφτασε «τρένο» στο άτυπο φάιναλ φορ καθώς τότε οι ημιτελικοί γίνονταν στις τρεις νίκες όπως και ο τελικός.
Στον πρώτο ημιτελικό με την Ταού Κεράμικα στο ΟΑΚΑ η ΑΕΚ νίκησε με καλάθι του Ντικούδη στη λήξη (το οποίο μέτρησε ο διαιτητής Ράντιτς) αλλά μετά από ένσταση των Ισπανών καθώς το καλάθι έστω για κλάσματα του δευτερολέπτου ήταν εκπρόθεσμο, είχαμε για πρώτη φορά στα χρονικά, επανάληψη αγώνα με δικαστική απόφαση (του Πορτογάλου Μεϊρίμ)! Η ΑΕΚ στον…επαναληπτικό πρώτο ημιτελικό ηττήθηκε με 70-67 και με το ηθικό πλέον κάτω του μηδενός έχασε για δεύτερη φορά στο ΟΑΚΑ (90-65 με 39 π., 9/9 τρίποντα και 4/4 δίποντα του Σαούλιους Στομπέργκας) και τρίτη στη Βιτόρια (76-62) και αποκλείστηκε.
Εκείνη η σεζόν ήταν που ουσιαστικά διχάστηκε για πρώτη φορά το ευρωπαϊκό μπάσκετ καθώς είχαμε δύο διοργανώσεις (Ευρωλίγκα και Σουπρολίγκα) με τις ομάδες μοιρασμένες. Η ΑΕΚ με βάση και τα αποτελέσματα ήταν στο δυσκολότερο όμιλο μαζί με τις δύο μετέπειτα φιναλίστ Κίντερ Μπολόνια και Ταού Κεράμικα, αλλά και την Τσιμπόνα Ζάγκρεμπ, τους Λάιονς Αγίας Πετρούπολης και τη βελγική Σαρλερουά. Πέρασε άνετα δεύτερη και στη συνέχεια απέκλεισε στους «16» τη Ζαλγκίρις Κάουνας με 2-0 (69-60 και 73-71) και στα προημιτελικά με 2-1 νίκες τη Μπενετόν Τρεβίζο (97-89, 74-90, 71-56).
Στα ημιτελικά, η ΑΕΚ αν και με πλεονέκτημα έδρας αποκλείστηκε (0-3) από την Ταού Κεράμικα η οποία είχε αποκλείσει με ντεζαβαντάζ έδρας και το Περιστέρι (2-0) στους «16» και τον Ολυμπιακό (2-0) στα προημιτελικά έχοντας εξελιχθεί στον “εξολοθρευτή” των ελληνικών ομάδων. Και ας έχασε τελικά το τρόπαιο πολύ δύσκολα από την Κίντερ Μπολόνια (3-2) αν και είχε κάνει το μπρέικ στον πρώτο τελικό.