Η Euroleague και τα γενέθλια των 63 ετών

Η Euroleague γίνεται 63 ετών και το Sportime θυμάται τον πρώτο αγώνα που έγινε ποτέ, στις 22 Φεβρουαρίου του 1958 στις Βρυξέλλες.

Μπορεί η Euroleague στη σύγχρονη μορφή της να μετρά τους αγώνες από τη σεζόν 2000-2001 και μετά όπως και τα στατιστικά και να διαπράττει απρέπεια (πέρα από κάθε αμφιβολία). Όμως στο μυαλό των μπασκετικών, το άλλοτε Κύπελλο Πρωταθλητριών που έγινε Ευρωπαϊκο Πρωτάθλημα και μετά Euroleague (και για μια χρονιά και Suproleague) είναι μία διοργάνωση. Χωρίς να μας ενδιαφέρει ποιος τη διοργανώνει.

Άλλωστε τα πάντα γεννήθηκαν εκείνη την 22^η Φεβρουαρίου 1958 στην πρωτεύουσα του Βελγίου. Η Ρουαγιαλ IV Αντερλεχτουά υποδέχθηκε την Ετζέλα Έτελμπρουκ από το Λουξεμβούργο. Ήταν ο προκριματικός γύρος για το Ευρωπαϊκό Κύπελλο Πρωταθλητριών. Οι Βέλγοι, για την ιστορία επικράτησαν 82-43 και μπορείτε να το δείτε στο φύλλο αγώνα που σας παρουσιάζουμε.

Παρεμπιπτόντως στη σύγχρονη μορφή της Euroleague ο πρώτος αγώνας ήταν το 2000 ανάμεσα στη Ρεάλ και τον Ολυμπιακό στη Μαδρίτη. Συνεχίζουμε…

Πλέον έχουν περάσει πολλές δεκαετίες από τότε. Η διοργάνωση μεγάλωνε και μεγάλωσε και μεγαλώνει. Πολλά έχουν αλλάξει βέβαια από τότε και είναι απόλυτα λογικό καθώς η διοργάνωση εξελίχθηκε. Κι εξελίσσεται.

Για να φτάσουμε στον πρώτο αγώνα, η ιδέα γεννήθηκε το καλοκαίρι του 1957, στο Γκάουτινγκ. Μια μικρή πόλη στην τότε Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Ακολουθώντας φυσικά τα χνάρια του Κυπελλου Πρωταθλητριών στο ποδόσφαιρο που είχε αρχίσει την περίοδο 1955-1956 μετά την πρωτοβουλία της μεγάλης γαλλικής εφημερίδας «Εκίπ».

Η ιδέα για μια αντίστοιχη διοργάνωση στο μπάσκετ παρουσιάστηκε στην FIBA την άνοιξη του 1957 στην τακτική σύσκεψη των μελών της. Ο τότε Γενικός Γραμματέας της FIBA, Γουίλιαμ Τζόουνς ζήτησε από την Ομοσπονδία της Τσεχοσλοβακίας να κάνει το πρώτο πλάνο. Κατά τη διάρκεια του Eurobasket του 1957, στη Σόφια, δημιουργήθηκε και παρουσιάστηκε η Επιτροπή Διεθνών Διοργανώσεων με τον Ισπανό, Ραϊμούντο Σαπόρτα να είναι ο πρόεδρος.

Τα άλλα μέλη ήταν ο Σοβιετικός Νικολάι Σεμάσκο, ο Γιουγκοσλάβος, Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς, ο Τσεχοσλοβάκος, Μίροσλαβ Κριζ και ο Γάλλος, Ρομπέρ Μπισνέλ. Ο Τζόουνς, ένας εξαιρετικός και πανέξυπνος παράγοντας, κράτησε απόλυτη ισορροπία ανάμεσα στο ανατολικό και το δυτικό μπλοκ. Σε εποχή ψυχρού πολέμου (μην το ξεχνάτε). Και με τον Στάνκοβιτς σε ρόλο… ουδέτερου.

Ακολούθησε η επικοινωνία με τις άλλες Ομοσπονδίες.

Το πρώτο μίτινγκ έγινε στη Βιέννη και μάλιστα η «Εκίπ» όπως και στο ποδόσφαιρο, προσέφερε ένα πολύ όμορφο τρόπαιο. Ο Κριζ ανέλαβε την ευθύνη να δώσει σάρκα και οστά στο πρότζεκτ.

Όμως η πρότασή του να παίξει μόλις με 6 ομάδες στην πρώτη διοργάνωση δεν άρεσε καθόλου στον Τζόουνς και τα υπόλοιπα μέλη της Επιτροπής. Αμέσως ζητήθηκε η ενεργοποποίηση του Σαπόρτα, πολύ σημαντικού παράγοντα της Ρεάλ Μαδρίτης που είχε παίξει σημαντικό ρόλο στην ίδρυση του ποδοσφαιρικού θεσμού.

Ο Ισπανός έβαλε κάτω τα σχέδια κι απάντησε αμέσως: Διοργάνωση με 23 πρωταθλητές από κάθε χώρα με νοκ άουτ αγώνες. Στο τέλος, αφού αποχώρησε η Ομοσπονδία του Λιβάνου έμειναν 22 ομάδες. Η Βόρεια Αφρική άνηκε στην FIBA Europe τότε. Οι ομάδες θα έπρεπε να δηλώσουν τους παίκτες τους τρεις μήνες πριν τους αγώνες. Και βέβαια δεν είχαν δικαίωμα μεταγραφών στη διάρκεια της σεζόν.

Επειδή τα οικονομικά δεν ήταν ιδιαιτέρως ανθηρά, τα πρώτα ζευγάρια σχηματίστηκαν με γεωγραφικά κριτήρια ώστε να μην είναι μακρινές και δαπανηρές οι μετακινήσεις. Το Βορειοανατολικό γκρουπ με Σοβιετική Ένωση, Πολωνία, Φινλανδία και Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας. Το άλλο γκρουπ με Ιταλία, Ελβετία, Αυστρία, Τσεχοσλοβακία, Ολλανδία και Ουγγαρία ήταν της Κεντρικής Ευρώπης. Το ανατολικό γκρουπ είχε Τουρκία, Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Γιουγκοσλαβία, Ισραήλ, Λίβανο (που αποχώρησε) και Συρία. Υπήρχε και το νοτιοκεντρικό γκρουπ με Γαλλία, Λουξεμβούργο, Βέλγιο, Ισπανία και Πορτογαλία.

Εδώ βέβαια αρχίζουν  τα ζητήματα καθώς άλλες ομάδες είχαν περισσότερα ματς κι άλλες λιγότερα. Υπήρξε ο ημιτελικός ανάμεσα στη Σοβιετική Ρίγα και τη Ρεάλ που δεν έγινε ποτέ καθώς το καθεστώς του Φράνκο απαγόρευσε στην ομάδα να πάει στην ΕΣΣΔ. Οι Μαδριλένοι αποκλείστηκαν…

Το μόνο που κατάφερε ο Ραϊμούντο Σαπόρτα ήταν να μην τιμωρηθεί η Ρεάλ καθώς ο αγώνας αρχειοθετήθηκε ως «ματαίωση λόγω ανωτέρας βίας».

Σύμφωνα με τα στοιχεία περίπου 125 χιλιάδες φίλαθλοι παρακολούθησαν αυτούς τους 39 αγώνες της διοργάνωσης, της πρώτης στην ιστορία. Ένας αξιοσέβαστος μέσος όρος 3.200 φιλάθλων ανά αγώνα.

Το ποιος πέτυχε το πρώτο καλάθι της διοργάνωσης δεν το έμαθε ποτέ κανείς. Όμως εξετάζοντας τα φύλλα αγώνα, την καλύτερη επίδοση σκοραρίσματος σ’ έναν αγώνα πέτυχε ο Βούλγαρος Βίκτορ Ράντε  με 38 πόντους στη νίκη της Ακαντέμικ με 89-87 επί της Χόνβεντ. Τη δεύτερη την είχε ο Αντώνης Χρηστέας του Πανελληνίου με 37 πόντους στην ήττα του Πανελληνίου (75-72) από την ΣΣΑ Βουκουρεστίου.

Παρεμπιπτόντως ο Πανελλήνιος αποκλείστηκε με δύο ήττες (60-63 στην Αθήνα και 72-75 στη Βουκουρέστι).

Για την ιστορία η Ρίγα κατέκτησε το πρώτο τρόπαιο με κορυφαίο σκόρερ το μεγάλο Γιαν Κρούμινς.