Η Αγιά Σοφιά μόνο δική μας (θα) είναι

Δεν είναι θυμοσοφία. Δεν είναι λαϊκή παράδοση. Δεν έχει να κάνει με οτιδήποτε επίκτητο. Είναι έμφυτο. Είναι γονιδιακό. Είναι ελληνικό. Η Αγιά Σοφιά. Των Ελλήνων πρώτα. Μετά της υφηλίου. Σύμβολο εθνικό και μετά οικουμενικό. Πρώτα θρησκευτικό, μετά κοσμικό.

Η Αγιά Σοφιά. Το λαμπερότερο πετράδι της Βασιλεύουσας. Στέκει για 1500 χρόνια. Δεσπόζει κυριαρχικά στην Πόλη. Ευλαβικά αναγνωρίζεται η σημασία της, ο προαιώνιος συμβολισμός της, η θρησκευτικότητά της, από κάθε πιστό και πολίτη της πλάσης.

Όχι στην Τουρκία. Η χτεσινή απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας της χώρας – που ουσιαστικά επικύρωσε αυτό που ο Σουλτάνος είχε προαποφασίσει στο πλαίσιο της πολιτικής του – μετατρέπει την Αγιά Σοφιά από μουσείο, όπως ο ίδιος ο Κεμάλ είχε αποφασίσει στο πλαίσιο του εκμοντερνισμού της ισλαμικής Τουρκίας το 1934, σε τζαμί.

Απόφαση, που όσο και αν ήταν – κακά τα ψέματα – αναμενόμενη στο πλαίσιο των όσων προβοκατόρικων και κλιμακούμενων ενεργειών του τελευταίο διάστημα από τον πρόεδρο Ενρτογάν, δεν παύει να σοκάρει. Να παγώνει όλους τους Ελληνες. Όσους έχουν προσκυνήσει, αγνοώντας τα άγρυπνα μάτια που φροντίζουν να παρακολουθούν κάθε «ελληνική» κίνηση στον πανίερο τούτο χώρο, όσους την έχουν έστω επισκεφθεί, μα και όσους το μέγεθος της, η σημασία της, η ουσία της στο συλλογικό θυμικό και στην εθνική διδαχή είναι περασμένα από γενιά σε γενιά, από αφηγήσεις και από περιγραφές.

Η μετατροπή της Αγιας Σοφιάς σε τζαμί είναι μια επίθεση. Μια επίθεση στον πολιτισμό. Μια επίθεση στην παγκόσμια κουλτούρα. Μια επίθεση στην κοσμική Τουρκία – και ίσως αυτό να είναι το πλέον επικίνδυνο για τις διμερείς σχέσεις. Μα, δεν χρειάζεται να κρυβόμαστε, είναι και μια επίθεση στα ιερά και τα όσια των Ελλήνων.

Δεν γίνεται να ξεχωρίσεις την Αγιά Σοφιά από αυτά. Είναι αυτονόητα. Και αυτό, χωρίς την παραμικρή λυτρωτική διάθεση. Ετσι είναι. Η Αγιά Σοφιά πάνω και πρώτ’ απ’ όλα είναι ελληνισμός. Είναι ορθόδοξη παράδοση. Όταν, οποτεδήποτε, αλλοιώνεις οτιδήποτε από τα μοναδικά χαρακτηριστικά της, τότε ξεριζώνεις ένα κομμάτι της ψυχής των Ελλήνων, ξεπετσιάζεις το δέρμα τους.

Τέτοιος ο πόνος. Τέτοια η βαναυσότητα και η επίπτωση της απόφασης. Σε όλους. Για όλους. Τέτοια η δύναμη του συμβόλου. Που φτάνει και περισσεύει, για μισή χιλιετία να στέκει χωρίς ελληνική, χωρίς ορθόδοξη επιμέλεια, μα να στέκει επιβλητικά και να δίνει δύναμη, μόνο στη θωριά της σε όλους τους Ελληνες, σε όλους τους ορθόδοξους. Απανταχού.

Όχι, δεν μιλάμε για κάτι λυτρωτικό. Ούτε και προφανώς για κάτι αλυτρωτικό. Δεν έχει να κάνει με τίποτα τέτοιο. Η Αγιά Σοφιά ξεπερνάει συμβατικά όρια και σύνορα. Είναι υπερβατική, σχεδόν αλλόκοσμη η υπόσταση της. Και ούτε και έχει να κάνει με την παγκόσμια αντίδραση που προκάλεσε το άκουσμα της απόφασης του τουρκικού κράτους (γιατί μη γελιόμαστε κανένα δικαστικό όργανο δεν αποφάσισε. Βραχίονας απλώς της εξωτερικής πολιτικής).

Αυτές άλλωστε οι κορώνες παγκόσμιων κατακραυγών και αντιδράσεων, διαχρονικά, εξελίσσονται και αποδεικνύονται κενό γράμμα. Έχει να κάνει μόνο με εμάς, μόνο με τους Ελληνες και την αλλοίωση ακόμη ενός μέρους της εθνικής μας ταυτότητας. Που, δεν πρέπει να περάσει και αυτό στη σφαίρα του μύθου. Δεν πρέπει να επιβιώσει με προαιώνιες λαϊκές δοξασίες.

Καλές και άγιες οι ελπίδες. Αλλά εδώ δεν μπορούμε πλέον να μιλάμε για κάτι που πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι δικό μας θα’ ναι. Εδώ, στην Αγιά Σοφιά πρέπει να υπενθυμίσουμε, συνεχώς και σε κάθε τόνο, ανεξαρτήτως κόστους, πως μόνο δική μας είναι.