Μια εκκωφαντική κραυγή για βοήθεια αναπέμπεται από την καταρρακωμένη κοινωνία μας, όπως αποκαλύπτεται από την τεράστια αύξηση σε αυτοκτονίες που παρατηρείται ιδιαίτερα τα 2 τελευταία χρόνια. Μια κραυγή που πνίγεται και σβήνει κάτω από βουνά αδιαφορίας, θεσμικής και κοινωνικής, άλλα είναι αντιληπτή για όποιον έχει «αυτί» να την αφουγκραστεί.
Όπως διαπιστώθηκε από το ερευνητικό δίκτυο καταγραφής για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της οργάνωσης «ΚΛΙΜΑΚΑ», οι αυτοκτονίες στην Ελλάδα από το 2020 έως το 2022, παρουσιάζουν μια εκρηκτική αύξηση της τάξεως του 25%. Το 2022 ο αριθμός των αυτοχειριών άγγιξε τους 600 θανάτους, δηλαδή συνέβαιναν τουλάχιστον δύο αυτοκτονίες κάθε μέρα.
Το 78% των αυτοχείρων ήταν άνδρες και το 22% γυναίκες. Οι περισσότερες αυτοκτονίες καταγράφηκαν σε άτομα άνω των 60 ετών. Στους άντρες οι περισσότεροι θάνατοι διαπιστώθηκαν στις ηλικίες 60-64, αλλά στις γυναίκες ήταν στην ηλικιακή ομάδα 35- 39 ετών. Επιπλέον, εξαιρετικά ανησυχητικές τάσεις παρουσιάζονται στον αριθμό των αυτοκτονιών νέων ανθρώπων άνω των 20 ετών.
Όπως επισημαίνει το Παρατηρητήριο αυτοκτονιών, αυτά τα θλιβερά δεδομένα αποτελούν μονάχα την κορυφή του παγόβουνου, αφού η υποκαταγραφή αυτοκτονιών θεωρείται δεδομένη. Και αυτό συμβαίνει είτε για λόγους αποφυγής του κοινωνικού στίγματος, είτε λόγω πρακτικών δυσκολιών να εξακριβωθεί η αυτοκτονική πρόθεση σε πολλά περιστατικά θανάτων.
Κληρονομιά θανάτου από lockdown και περιοριστικά μέτρα
Είναι ολοφάνερο πως η διετία μιας καταστροφικής διαχείρισης της πανδημίας αφήνει το θανάσιμο αποτύπωμα της στην κοινωνία, έτσι όπως προειδοποιούσαν κάποιες μεμονωμένες φωνές που αντιτάχθηκαν στα παρανοϊκά μέτρα που λειτούργησαν ως ολετήρας της δημόσιας υγείας.
Οι περιορισμοί μετακινήσεων, οι εγκλεισμοί, ο εξαναγκασμός του κόσμου να βιώνει μια απάνθρωπη και ανθυγιεινή καθημερινότητα, το κλίμα εκβιασμού, η ασταμάτητη προπαγάνδα τρόμου, η δαιμονοποίηση κάθε δραστηριότητας που προσφέρει χαρά και ευεξία, η στοχοποίηση και απομόνωση ολόκληρων κοινωνικών ομάδων, όλοι αυτοί ήταν παράγοντες που δηλητηρίασαν την κοινωνία με την ύπουλη νόσο της κατάθλιψης.
«Δεν υφίσταται υγεία χωρίς ελευθερία», φωνάζαμε πολλοί από τότε, απέναντι σε ένα απολυταρχικό σύστημα με «κώφωση» που συμπεριφερόταν σαν η υγεία του ανθρώπου να εξαρτάται αποκλειστικά από ένα και μόνο «τσίμπημα» από την πραμάτεια των «Μπουρλά», ακόμα και αν αυτό προϋπέθετε ότι θα καταπατηθεί η αξιοπρέπεια του, θα γίνει φυλακή ο τρόπος ζωής του, θα εξανεμιστεί η ιδιωτικότητα του, θα παραβιαστούν τα συνταγματικά και ανθρώπινα δικαιώματα του, θα γίνει ένας απρόσωπος κωδικός με «προνόμια» ελευθερίας και επιδόματα ψηφιακής επαιτείας.
Είχαμε γράψει κάποτε από αυτή τη γωνιά, πως τα αυστηρά lockdown δεν είναι μόνο υλικός αποκλεισμός. Είναι και πνευματικός αποκλεισμός από κάθε τι που κάνει τον άνθρωπο να διαφέρει από ένα ζώο που βρίσκεται παγιδευμένο μάλιστα σε έναν ζωολογικό κήπο. Τα αυταρχικά υγειονομικά μέτρα συνέβαλλαν τα μέγιστα στην απομάκρυνση των ανθρώπων μεταξύ τους. Κατέστρεψαν την κοινωνικότητα. Λήστεψαν την αναγκαία αλληλεπίδραση με το συνάνθρωπο. Στέρησαν το δημόσιο βήμα στον πολίτη. Δημιούργησαν ανθρώπους φοβικούς, μίζερους, παθητικούς, καχύποπτους, εσωστρεφείς και καταθλιπτικούς.
Δημιουργήθηκαν οι τέλειες συνθήκες για να ευδοκιμήσει το σάρωμα των αυτοκτονιών.
Στην τρομακτική ψυχολογική πίεση που δημιουργήθηκε στα χρόνια της πανδημίας, ήρθε να προστεθεί μια εξίσου συνθλιπτική οικονομική πίεση στον λαό. Το τεχνητό κλίμα ανασφάλειας για την υγεία, συνάντησε το κύμα μιας τεχνητής ακρίβειας. Η βιομηχανία τρόμου δούλευε και συνεχίζει να δουλεύει υπερωρίες. Φόβος για τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού, φόβος για άλλες «εξωτικές» ιώσεις, φόβος για την κρίση ενέργειας, φόβος για παγκόσμιο πόλεμο, φόβος για επισιτιστική κρίση, φόβος για την «κλιματική κρίση», φόβος για επερχόμενες «μετεωρολογικές βόμβες», φόβος για τα ελληνοτουρκικά. Μια ολόκληρη ατζέντα τρομοκρατίας, σε non – stop μετάδοση.
Είναι απολύτως λογικό και βέβαιο πως όλος αυτός ο ωκεανός καταστροφολογίας και καταπίεσης θα τσακίσει ψυχικά όποιον άνθρωπο δεν διαθέτει πνευματικές άμυνες. Θα καταφάει σαν σαράκι την ψυχή κάθε ανθρώπου που δεν αντλεί δύναμη από τον Θεό και στηρίζεται αποκλειστικά στις πενιχρές δυνάμεις του εγωισμού του. Η πίστη στην βοήθεια του Θεού αποτελεί την μοναδική αδιάψευστη και διαχρονική ασπίδα προστασίας, απέναντι σε κάθε σύστημα τρομοκρατίας. Αυτό το επουσιώδες εφόδιο είναι που χάνεται από την κοινωνία μας, και γι’ αυτόν τον λόγο πληθαίνουν τα ψυχολογικά αδιέξοδα, η έξαρση της βίας και φυσικά οι αυτοκτονίες.
Τι οδηγεί στην αυτοκτονία πολλούς νέους μας;
Ας αναρωτηθούμε για ποιο λόγο πληθαίνουν οι αυτοχειρίες, ιδιαιτέρως των νέων. Είναι κυρίως διότι μεγαλώνουν σε οικογένειες που τους μαθαίνουν πως η επίγεια ζωή είναι η μοναδική ζωή που απολαμβάνει ο άνθρωπος, οπότε πρέπει να διεκδικήσουν ό,τι προλαβαίνουν σε αυτό το ολιγόχρονο διάστημα. Στον σύντομο βίο τους «πρέπει» να επιτύχουν στις σπουδές, να ανελιχθούν επαγγελματικά, να πατήσουν επί πτωμάτων, να γίνουν λαοφιλή «είδωλα», να βγάλουν λεφτά με κάθε θεμιτό ή αθέμιτο τρόπο, να μαζέψουν στρατιές από «followers», να κάνουν συλλογή από περαστικούς συντρόφους, να δοκιμάσουν κάθε ψυχοφθόρα ή σωματοκτόνο εξάρτηση.
Με τέτοια πρεμούρα να προλάβεις, που να σου μείνει χρόνος να γνωρίσεις τον εαυτό σου, να θέσεις φιλοσοφικά ερωτήματα, να αναρωτηθείς για τον ανώτερο σκοπό που ήρθες σε τούτη τη ζωή; Βιάσου όσο προλαβαίνεις τώρα, αλλιώς μετά σε περιμένει το σκοτάδι του τάφου και το μηδέν της ανυπαρξίας!
Δυστυχώς αυτό είναι το υποσυνείδητο σύνθημα των ημερών μας, για πολύ κόσμο. Αυτή είναι η νοσηρή νοοτροπία που κυριαρχεί όλο και περισσότερο στη νεολαία. Αντί να ψάχνουν πρώτα τις λύσεις για τα υπαρξιακά τους ερωτήματα, δίνουν την απόλυτη προτεραιότητα στην αχόρταγη ικανοποίηση της σάρκας, μεταθέτοντας τις απαντήσεις στο διηνεκές. Και τελικά έρχεται μια στιγμή που αυτά τα ερωτήματα έρχονται από μόνα τους σαν ακάλεστοι επισκέπτες και τους χτυπούν κατακέφαλα, βρίσκοντας τους απροετοίμαστους και πλήρως ανοχύρωτους.
Αυτή είναι η κρίσιμη στιγμή που πολλοί άνθρωποι λυγίζουν και «σπάνε» από το βάρος των αμέτρητων «γιατί».
Και μέχρι τότε; Μέχρι τότε κάλυψε τις αγιάτρευτες πληγές της ψυχής επιδεικνύοντας χαρτονομίσματα και εξουσία, τρέξε να πετύχεις τον κάθε εφήμερο στόχο σου, μείνε πάντα απασχολημένος με το να γεμίζεις το κενό της ψυχής με βλαβερά υποκατάστατα της χαράς, μην έχεις χρόνο για τον συνάνθρωπο που σου ζητάει βοήθεια, μέχρι που αυτός που ζητά βοήθεια θα είσαι εσύ ο ίδιος. Και τότε θα μείνεις αθέατος, αόρατος, αβοήθητος από μια κοινωνία που «τρέχει» πανικόβλητη για ικανοποίηση, όπως ακριβώς έτρεχες κι εσύ. Τότε θα βλέπεις όλους να τρέχουν να προλάβουν την σκιά της πρόσκαιρης χαράς, και να προσπερνούν αδιάφορα την κραυγή της ψυχής σου.
Πώς να μην γίνει ζούγκλα η κοινωνία με ένα τέτοιο υλιστικό σκεπτικό που προβάλει ως μοναδικό σκοπό ζωής ένα απόλυτο αδιέξοδο; Πώς να μην κυριαρχήσει η απελπισία και η κατάθλιψη; Πώς να μην εκτιναχθεί η χρήση ψυχοφαρμάκων και να μην αυξηθούν οι αυτοκτονίες;
Η λύση σε όλα αυτά είναι μπροστά στα μάτια μας, αρκεί να πετάξουμε τις παρωπίδες των παθών μας. Είναι η συνειδητοποίηση πως ο άνθρωπος δεν έχει προοπτική μέχρι το μάρμαρο του τάφου, άλλα έχει αιώνια προοπτική. Αυτή είναι η πεποίθηση που ξεκλειδώνει την πόρτα της υπαρξιακής φυλακής, και μπορεί να μετασχηματίσει τον άγριο σε άγιο. Αυτό το κοινωνικό αδιέξοδο το σπάει η Εκκλησία του Χριστού ως ασάλευτη γέφυρα για το υπαρξιακό επέκεινα. Η Εκκλησία που πάντοτε έχει τεταμένη χείρα βοηθείας, πάντοτε έχει ανοιχτό αυτί για τον πόνο μας, πάντοτε έχει ανοιχτό τον δρόμο της συγχώρεσης και της αγκαλιάς, πάντοτε έχει ένα πανίσχυρο «οπλοστάσιο» έτοιμο για κάθε λογής πνευματική και υλική βοήθεια.
Για να αντιστραφεί αυτό το ζοφερό κλίμα, πρέπει να απεμπλακούμε από την ανθρωποκεντρική κοινωνία και να επιστρέψουμε στην Θεοκεντρική κοινωνία, την μόνη μορφή κοινωνίας που ταυτίζεται απόλυτα με την αληθινή φύση του ανθρώπου, την θέωση του διαμέσου της αλήθειας, της πίστης και της ελπίδας. Κάθε άλλος δρόμος πέρα από αυτόν, οδηγεί τον άνθρωπο στην ψυχική εξαθλίωση και τον θάνατο της ψυχής, και ύστερα του σώματος…