Καθαρά Δευτέρα. Η πρώτη ημέρα που μας εισάγει στη Σαρακοστή. Η μέρα που οι χριστιανοί καλούνται από την μητέρα Εκκλησία να καθαριστούν ψυχικά και σωματικά, ώστε να μπουν ως αθλητές της μετάνοιας στο ευλογημένο στάδιο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και να ακολουθήσουν το θεοβάδιστο μονοπάτι του Χριστού.
Στην κοσμική συνείδηση πολλοί βλέπουν την Καθαρά Δευτέρα ως ευκαιρία για λουκούλλεια γεύματα, καταχρήσεις και γλέντια. Στην συνείδηση της Εκκλησίας όμως η Καθαρά Δευτέρα είναι ημέρα πένθους και αυστηρής νηστείας. Οι ιεροί ναοί μας, ενδύονται με πένθιμα καλύμματα για να υποδεχθούν όλες τις συνταρακτικές σκηνές της πορείας του Θεανθρώπου και όλοι μαζί οι χριστιανοί σταυρώνουν τα θελήματα της ψυχής και του σώματος για να υποδεχθούν τον Νυμφίο Χριστό και να πορευτούν στο πλάι του.
Η Σαρακοστή δεν είναι μια περίοδος γεμάτη «πρέπει», έτσι όπως την αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι που δεν μπήκαν ποτέ στον κόπο να εξερευνήσουν το βαθύ πνεύμα της. Όταν αγαπάς αληθινά κάποιον, του προσφέρεις ολόκαρδα ό,τι έχεις, χωρίς να νοιώθεις καμία απολύτως πίεση. Η πραγματική αγάπη δεν ορίζεται από «πρέπει», άλλα από ένα πηγαίο αίσθημα προσφοράς. Αγάπη χωρίς σύνδεση και συνάφεια με το πρόσωπο που αγαπάς, δεν είναι αγάπη, άλλα μια κενή θεωρία, μια απάτη.
Οπότε λες, να δώσω κι εγώ κάτι από την μικρότητα μου στον Χριστό που έκανε το παν για εμάς. Που εξαγόρασε με την θυσία Του τις αμαρτίες όλου του κόσμου και μαζί με όλους, σήκωσε και το βάρος της αθλιότητας μου.
Τι να δώσουμε στον Χριστό; Μπορούμε να προσφέρουμε κάποια δώρα που δεν μας κάνουν φτωχότερους όταν τα δίνουμε, άλλα ίσα – ίσα γινόμαστε πλουσιότεροι γιατί ειρηνεύει η καρδιά και ενισχύεται το πνεύμα. Πέρα από τη νηστεία των τροφών που σοφά προβλέπει η Εκκλησία, ουσιαστικότερη ακόμα είναι η αποχή από τα πάθη. Η νηστεία των χριστιανών δεν περιορίζεται μόνο στο… πιάτο, άλλα είναι κάτι πολύ βαθύτερο, πολύ πνευματικότερο, πολύ ανώτερο και πολυσύνθετο. Η νηστεία από τροφές δεν μπορεί να σταθεί χωρίς την άσκηση των αρετών. Άλλα ούτε και οι αρετές μπορούν να σταθούν χωρίς τη νηστεία των τροφών. Το ένα συμπληρώνει το άλλο ως κρίκοι της ίδιας αλυσίδας.
Η ουσία της Νηστείας είναι η εγκράτεια και ο καθαρισμός από κάθε είδους αμαρτία. Σκοπός μας είναι στην Σαρακοστή να καταπνίξουμε κάθε κακία, κάθε ζιζάνιο της καρδιάς και του νου, κάθε τι που μας αποσπά από τον στόχο και μας εμποδίζει να μιμηθούμε τον Χριστό.
Νηστεία είναι να βάζουμε φρένο στην γλώσσα, να μην κατακρίνουμε, να μην συκοφαντούμε, να μην υπερηφανευόμαστε, να μην ψευδόμαστε, να μην αναλωνόμαστε σε κενολογίες και φλυαρίες, να μην βωμολοχούμε.
Νηστεία είναι και το να φυλακίσουμε τις σωματικές αισθήσεις και επαναστάσεις. Να μείνουμε μακριά από τα πάθη της σάρκας που κάνουν τον άνθρωπο δέσμιο κάθε λογής ηδονών. Που τον απομακρύνουν από τον ουρανό και τον δεσμεύουν στο χώμα, στην λάσπη, στην ύλη και την φθαρτότητα.
Νηστεία είναι και η μάχη κατά των ρυπαρών λογισμών, ο καθαρισμός του νου από τις παρεμβολές της ματαιότητας, η χαλιναγώγηση της φαντασίας, η κατάπνιξη του θυμού, η απαλλαγή μας από τη ζήλεια και τον φθόνο.
Πορευόμαστε στο πέλαγος της Σαρακοστής με εφόδια μας τα ιερά μυστήρια της μετάνοιας και εξομολογήσεως, του ιερού ευχελαίου και της Θείας Κοινωνίας, που μαζί με την παθοκτόνο νηστεία και την θερμή προσευχή, γίνεται ένα γερό σκαρί που θα μας οδηγήσει λαμπροφόρους στο λιμάνι της ένδοξης Ανάστασης του Κυρίου μας.
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι μια προσωπική αποκάλυψη ζωής, σε όποιον χριστιανό βαδίσει με συντριβή και ευλάβεια το μονοπάτι της. Η ιερή υμνολογία αυτής της περιόδου, οι κατανυκτικότατες ακολουθίες και το Θείο Δράμα της Μεγάλης Εβδομάδας είναι οάσεις πνευματικές που χαρίζουν στην ψυχή δροσιά ανείπωτη και εμπειρία αιώνιας ζωής.
Ο Θεός μας αξιώνει να ζήσουμε άλλη μία Σαρακοστή. Ας μην χάσουμε την ευκαιρία να τρυγήσουμε το αθάνατο νέκταρ της. Ας βάλουμε στο δισάκι μας σωφροσύνη, ταπεινοφροσύνη, υπομονή και αγάπη και ας βαδίσουμε με φιλότιμο για έναν καλό πνευματικό αγώνα.