17 Μαρτίου 1821: Η ξεχωριστή ημερομηνία για τη Μάνη
Η 17η Μαρτίου είναι για τη Μάνη μια ξεχωριστή ημερομηνία. Εκφράζει την ημέρα που οι Μανιάτες πρωτοστάτησαν στον ξεσηκωμό και στην απελευθέρωση. Γράφει ο Νίκος ΜπουρλάκηςΑν βρεθείτε στη Μάνη στις 17 Μαρτίου και απορήσετε για το λόγο των παρελάσεων και των εκδηλώσεων, σας έχουμε απάντηση.
Στη Μάνη ο ξεσηκωμός του Γένους, άρχισε στις 17 Μαρτίου. Και θεωρούν ότι αυτή είναι η ημερομηνία που εκφράζει απόλυτα την έναρξη της Επανάστασης κατά του Οθωμανικού ζυγού. Είναι η ημέρα, που ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης κάλεσε τους Μανιάτες οπλαρχηγούς στην Αρεόπολη κι εκεί αποφασίστηκε ότι η Ελλάδα θα πρέπει να βάλει ένα τέλος στην υποδούλωση αιώνων.
Είναι η ημέρα που η Μάνη, ουσιαστικά αυτόνομη, δεν είπε «Ελευθερία ή Θάνατος» αλλά «Νίκη ή Θάνατος» κατά το «Ταν ή επι τας» των Αρχαίων Σπαρτιατών. Διότι η Μάνη απολάμβανε προνομιακό καθεστώς από το 1781.
Στην εκκλησία των Ταξιαρχών στην Αρεπόλης οι Μανιάτες δίνουν τον Όρκο.
«Ορκίζομαι, εις το όνομα του Παντοδύναμού μας Θεού,
εις το όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και της Αγίας Τριάδος,
να χύσω και την υστέραν ρανίδα του αίματός μου, υπέρ πίστεως και Πατρίδος.
Ορκίζομαι, να μη βλέψω εις τα όπισθεν εάν δεν αποδιώξω τον εχθρόν της Πατρίδος
και της Θρησκείας μου.
Ορκίζομαι, «Ταν ή επί Τας» και «Νίκη ή Θάνατος» υπέρ Πίστεως και Πατρίδος.»
«Μπαρουτοκαπνισμένοι» και έτοιμοι πολεμιστές οι Μανιάτες και με τη μορφολογία της περιοχής να ευνοεί την επανάσταση, έκαναν την αρχή. Η Μάνη έδωσε 10 χιλιάδες μαχητές στον αγώνα. Αμέσως μετά την ορκωμοσία ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης και ο Γιατράκος ξεκίνησαν για τον Μιστρά και την Μονεμβασιά.
Ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης με 2 χιλιάδες πολεμιστές, κίνησαν προς την Καλαμάτα.
Στις 23 Μαρτίου του 1821, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης μπήκε νικητής στην Καλαμάτα καθώς οι Τούρκοι παρέδωσαν την πόλη χωρίς να προβάλουν αντίσταση.
Το λάβαρο της Επανάστασης είχε ήδη υψωθεί.
Με την πρωτοπορία της Μάνης, της αδούλωτης και υπερήφανης περιοχής, που άναψε τη φλόγα του ξεσηκωμού, που αποδεκάτισε το στρατό του Ιμπραήμ στο Διρό, στη Βέργα και τον Πολυάραβο όταν και σώθηκε η Ελληνική Επανάσταση.
Που κινδύνεψε από τις έριδες των Ελλήνων πολύ περισσότερο από την ισχύ των Οθωμανών.