Ελληνοτουρκικά: Σε άρθρο του ο Ilhan Uzgel, του Πανεπιστημίου της Άγκυρας, Τμήμα Διεθνών Σχέσεων και σύμβουλος σε τουρκικό αμυντικό ινστιτούτο τόνισε πως «είναι προφανές ότι μια χώρα που βρίσκεται στην αντίθετη πλευρά της Τουρκίας σε σχεδόν όλα τα περιφερειακά θέματα, δεν μπορεί να είναι ένας σύμμαχος στον οποίο η Άγκυρα μπορεί να βασιστεί στην κόντρα της με την δύση».
Ελληνοτουρκικά: Συνεχίζοντας ο ίδιος τόνισε ότι «είναι αδύνατο για τις ΗΠΑ να μην το βλέπουν αυτό. Για την Τουρκία, η Ρωσία έχει γίνει πλέον ο κύριος αντίπαλος, ειδικά μετά το Ναγκόρνο/Καραμπάχ».
Τα τελευταία πέντε χρόνια, η Ρωσία έχει αναδειχθεί ως ο πιο σημαντικός παράγοντας όσον αφορά την εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια της Τουρκίας.
Θεωρείται ευρέως ότι η Τουρκία, ασφυκτιά από τον δυτικό ιμπεριαλισμό και επιδιώκει να δημιουργήσει το δικό της χώρο στην εξωτερική πολιτική, για αυτό και έπρεπε να προσεγγίσει τη Ρωσία για να την χρησιμοποιήσει ως αντίβαρο, ειδικά εναντίον των ΗΠΑ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ελληνοτουρκικά: Τούρκικος εφιάλτης! Ελληνικά F-35 με AARGM-ER θάνατος των S-400
Η Τουρκία έχει χρησιμοποιήσει επιτυχώς την Μόσχα δύο φορές στο παρελθόν ως αντίβαρο. Η τρίτη απόπειρα δεν θα είναι τόσο επιτυχής.
Η Ρωσία μετά τον πόλεμο Αζέρων και Αρμενίων έχει πάψει να χρησιμεύει ως αντίβαρο για την Τουρκία, και η όλη κατάσταση οδηγείται σε πιθανή σύγκρουση.
Πρώτη προσέγγιση Τούρκων και Ρώσων το 1919-20
Κατά τη διάρκεια του ελληνοτουρκικού πολέμου το 1919, η Τουρκία κατάφερε να χρησιμοποιήσει τους Μπολσεβίκους ενάντια στη δύση, δηλαδή την Βρετανία και την Γαλλία τότε.
Η Τουρκική Εθνοσυνέλευση, η οποία ιδρύθηκε το 1920, έστειλε επιστολή στον Λένιν καθώς και δύο αντιπροσωπείες ανώτατου επιπέδου.
Οι απεσταλμένοι του Κεμάλ τόνισαν τον αντιιμπεριαλιστικό χαρακτήρα του εθνικού τους αγώνα. Είναι αναμφισβήτητο ότι η σοβιετική διπλωματική, οικονομική και στρατιωτική υποστήριξη έπαιξε σημαντικό ρόλο στην επικράτηση της Τουρκίας.
Σοβιετική βοήθεια κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου
Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, η Τουρκία στράφηκε ξανά στην Ρωσία. Αυτό είχε να κάνει με την ανάγκη της Άγκυρας για εγχώρια ανάπτυξη σε σχέση με το ζοφερό περιβάλλον που επικρατούσε στο διεθνές σύστημα. Πρόκειται όμως ουσιαστικά για ένα «οικονομικό άνοιγμα στην Μόσχα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ελληνοτουρκικά: Τούρκοι: Πόσο χαρούμενοι ήμασταν στην τελετή παράδοσης των F-35 – Περασμένα μεγαλεία
Ο τότε Τούρκος πρόεδρος Süleyman Demirel επισκέφθηκε τη Μόσχα το 1967 και υπέγραψε σχετική οικονομική συμφωνία.
Αργότερα, εν μέσω του Ψυχρού Πολέμου, οι Σοβιετικοί άρχισαν να υλοποιούν κολοσσιαίες βιομηχανικές επενδύσεις στην Τουρκία, οι οποίες λειτουργούν μέχρι σήμερα.
Αυτές οι επενδύσεις συνέβαλαν στην ανάπτυξη της Τουρκίας και δημιούργησαν προστιθέμενη αξία. Με χαμηλό επιτόκιο και μακροπρόθεσμα δάνεια, κατασκευάστηκαν τεράστιες βιομηχανικές εγκαταστάσεις με πολλά εργοστάσια.
Ελληνοτουρκικά: Κυβέρνηση AKP στην Τουρκία
Η κυβέρνηση του ΑΚΡ, ειδικά μετά την απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 2016, υλοποίησε μια στενή σχέση με την Ρωσία, ενώ καθιέρωσε και την προσωπική διπλωματία μεταξύ Ερντογάν και Πούτιν.
Αυτή η προσέγγιση ήταν το αποτέλεσμα της εγχώριας συνεργασίας με τους λεγόμενους «Ευρασιανιστές», για να διευκολυνθεί η εμπλοκή της Τουρκίας, ιδίως στη Συρία.
Αναθεωρώντας τις τρέχουσες εξελίξεις, μπορεί κανείς να δει κανείς ότι ο ρόλος της Ρωσίας πλέον στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας έχει πάψει από καιρό να είναι εξισορροπητικός.
Στην πραγματικότητα, η εγγύτητα της Τουρκίας με τη Ρωσία (ειδικά μετά τον πόλεμο στο Ναγκόρνο) έχει γίνει ένας παράγοντας που προκαλεί πολλά προβλήματα.
Είναι ένας παράγοντας που η Τουρκία πρέπει πάντα να λαμβάνει υπόψη στην εξωτερική της πολιτική και αυτό αφορά τον επεκτατισμό και τον ρεβιζιονισμό.
Ελληνοτουρκικά: Ανταγωνιστική συνεργασία και διαχωρισμός
Τα τελευταία χρόνια, οι ειδικοί έχουν προσπαθήσει να αναλύσουν τις σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας με τις έννοιες της ανταγωνιστικής συνεργασίας και του διαχωρισμού.
Οι δύο χώρες διαχωρίζουν τα σχετικά προβλήματά τους και τα “βάζουν στο πάγο” κάπως, μετατοπίζοντας έτσι την εστίαση τους σε τομείς στους οποίους μπορούν να συνεργαστούν.
Αυτή η προσέγγιση όμως δεν σημαίνει πλέον τίποτα, διότι οι σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας δεν βρίσκονται σε ένα στάδιο όπου ένα ή δύο δευτερεύοντα περιφερειακά προβλήματα μπορούν να “παγώσουν”, ενώ οι δύο πλευρές δύνανται να προχωρήσουν σε άλλα.
Οι σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας έχουν γίνει ένα σύνολο επιμέρους προβλημάτων. Από την Αγία Σοφία και την «Γαλάζια Πατρίδα», μέχρι τη Λιβύη και την Κύπρο, σε κανένα μέτωπο δεν συμμετείχε η Ρωσία μαζί με την Τουρκία ενάντια στη Δύση.
Επιπλέον, όταν εμφανίστηκαν σχόλια όπως «η Ρωσία στηρίζει την Τουρκία» στα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, τόσο η ρωσική πρεσβεία στην Αθήνα όσο και το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών το αρνήθηκαν έντονα, αποκαλώντας τα ως «προκλητικές δηλώσεις».
Στην Ανατολική Μεσόγειο, σε ένα περιβάλλον όπου η Τουρκία αποκλείστηκε εντελώς, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Λαβρόφ επισκέφθηκε την Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 2020, παρέχοντάς της μυστική υποστήριξη.
Αν και ήταν αποτέλεσμα των δικών της λαθών, η Τουρκία έχει απομονωθεί και αποκλειστεί από την γεωπολιτική σχεδίαση της Ανατολικής Μεσογείου.
Η Άγκυρα δεν μπόρεσε να λάβει καμία εμφανή ή μυστική υποστήριξη από τη Ρωσία. Τα ρωσικά μέσα ενημέρωσης επέκριναν και επικρίνουν τις πολιτικές της Τουρκίας στη Λιβύη και τις δραστηριότητες εξερεύνησης αερίου στην Α.Μεσόγειο.
Είναι καιρός η Τουρκία να καθορίσει τη σχέση της με τη Ρωσία.
Εάν η Δύση αποφασίσει να μην επιβάλει κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας, αυτό δεν θα προέρχεται από φόβο ότι η Τουρκία πλησιάζει τη Ρωσία. Η Δύση γνωρίζει ότι δεν υπάρχει χώρος για την Τουρκία στις σχέσεις της με τη Ρωσία.
Γενικά, η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας κινείται σε λάθος άξονα και σε πολύ προβληματικό έδαφος, ενώ πρέπει να αλλάξει νοοτροπία όχι μόνο στην εξωτερική πολιτική, αλλά και στην εσωτερική πολιτική πλέον», τονίζει ο ίδιος.
Δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς προσπαθεί να επιδιώξει ο συγκεκριμένος Τούρκος ειδικός, αλλά μάλλον προετοιμάζει την νέα κυβίστηση του Ερντογάν προς τις ΗΠΑ, αφού ο Πούτιν δεν του κάνει πλέον τα χατίρια.
Πηγή: pentapostagma.gr