Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) μιας χώρας καθορίζεται από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), η οποία προβλέπει ότι κάθε παράκτιο κράτος δικαιούται ΑΟΖ που εκτείνεται έως και 200 ναυτικά μίλια από τις ακτές του, εφόσον δεν επικαλύπτεται με την ΑΟΖ άλλων κρατών. Η Τουρκία, ωστόσο, δεν έχει επικυρώσει τη Σύμβαση και η προσέγγισή της στο ζήτημα των θαλάσσιων ζωνών διαφοροποιείται σημαντικά από αυτήν που ορίζει το Διεθνές Δίκαιο.
Η Τουρκία υποστηρίζει ότι τα νησιά δεν έχουν πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες, συμπεριλαμβανομένης της ΑΟΖ, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπως αυτή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Ωστόσο, σύμφωνα με την UNCLOS, τα νησιά δικαιούνται ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, εκτός αν συγκεκριμένα γεωγραφικά ή άλλα χαρακτηριστικά τα περιορίζουν.
Η Τουρκία απορρίπτει τις ΑΟΖ που ορίζονται από την Ελλάδα και την Κύπρο, ειδικά αυτές που βασίζονται στα νησιά όπως το Καστελλόριζο. Μάλιστα έχει υπογράψει μνημόνιο με τη Λιβύη το 2019, ορίζοντας θαλάσσια σύνορα που δεν αναγνωρίζονται από το Διεθνές Δίκαιο και προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από άλλες χώρες της περιοχής.
Η Τουρκία θεωρεί ότι το Αιγαίο αποτελεί “ημίκλειστη θάλασσα” και διεκδικεί κοινή διαχείριση των πόρων του και αμφισβητεί την ελληνική ΑΟΖ που βασίζεται στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Την ίδια ώρα, η Άγκυρα, δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και, συνεπώς, την ΑΟΖ της, προβάλλει δικαιώματα για τους Τουρκοκύπριους και έχει στείλει ερευνητικά και γεωτρύπανα στις περιοχές της κυπριακής ΑΟΖ.
Εάν εφαρμοζόταν πλήρως το Διεθνές Δίκαιο (UNCLOS), η Τουρκία θα είχε δικαίωμα να ορίσει ΑΟΖ που θα καθορίζονται με βάση τη μέση γραμμή (equidistance principle) όπου επικαλύπτονται.
Η Τουρκία διεκδικεί θαλάσσιες ζώνες βασισμένη σε δικές της ερμηνείες και γεωπολιτικούς υπολογισμούς που δεν ευθυγραμμίζονται πάντα με το Διεθνές Δίκαιο. Για την επίλυση των διαφορών απαιτούνται διμερείς ή πολυμερείς διαπραγματεύσεις, πιθανώς και παραπομπή στο Διεθνές Δικαστήριο.
Βάσει τους Διεθνούς Δικαίου πάντως, ο Χάρτης της Σεβίλλης είναι η ορθή τοποθέτηση για την ΑΟΖ της Τουρκίας και της Ελλάδας. Όλα τα άλλα είναι μαγειρέματα των Τούρκων.
Διαβάστε περισσότερα για τα ελληνοτουρκικά στο geostratigika.gr