Ως Παγκόσμια Ημέρα Ιθαγενών καθιερώθηκε η 9η Αυγούστου το 1994, με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Η 9η Αυγούστου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Ιθαγενών το 1994 με απόφαση της Γ.Σ. του ΟΗΕ, με σκοπό τη διεθνή συνεργασία για την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ιθαγενείς στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του περιβάλλοντος, της ανάπτυξης, της εκπαίδευσης και της υγείας.
Σήμερα οι ιθαγενείς ανέρχονται σε 370 εκατομμύρια και ζουν σε 70 χώρες του κόσμου.
Ιθαγενείς ή αυτόχθονες αποκαλούνται όσοι κατοικούν στον τόπο γέννησης ή καταγωγής τους και είναι οι μειονοτικοί πληθυσμοί ενός κράτους, στην περίπτωση που κατοικούσαν στο έδαφός του πριν την έλευση του μετέπειτα κυρίαρχου πληθυσμού.
Το Γλωσσάρι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τούς ορίζει ως πληθυσμούς που: είτε κατοικούσαν μία περιοχή όταν κάποιος άλλος πολιτισμός έφθασε εκεί και κυριάρχησε μέσω κατάκτησης, εποικισμού ή με άλλον τρόπο είτε διατηρούν έναν τρόπο ζωής εγγύτερο στις κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές παραδόσεις τους, συγκρινόμενος με τον τρόπο ζωής του κράτους στο οποίο ανήκουν.
Με βάση τη σημερινή εκπροσώπησή τους, οι αυτόχθονες πληθυσμοί μπορούν να χωρισθούν σε τρεις κατηγορίες:
- Ενεργοί που είναι όσοι συμπεριλαμβάνουν έναν αξιόλογο αριθμό μελών και διατηρούν κάποιες βασικές παραδόσεις τους όπως η γλώσσα, η θρησκεία, ιδιαίτερες μορφές κοινωνικής οργάνωσης ή έθιμα.
- Εξαφανισμένοι, όσοι δηλαδή δεν υπάρχουν πια διότι εξαφανίσθηκαν με βίαια μέσα (γενοκτονίες, εκτοπίσεις) ή επειδή τα μέλη τους αφομοιώθηκαν από την κυρίαρχη κουλτούρα του κράτους στο οποίο ανήκαν.
- Υπό απειλή αυτοί που υπήρξαν ενεργοί στο πρόσφατο παρελθόν αλλά βρίσκονται πλέον υπό τον κίνδυνο της εξαφάνισης.