Στις 23 Απριλίου του 2010, ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανακοινώνει από το Καστελόριζο στο οποίο βρίσκεται το πρώτο μνημόνιο στο οποίο εντάσσεται η Ελλάδα.
Η Ελλάδα ζητά επίσημα την ενεργοποίηση του έκτακτου μηχανισμού στήριξης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μπαίνοντας έτσι στο πρώτο μνημόνιο.
Η ενεργοποίηση της χρηματοδότησης έγινε υπό τους όρους ότι η Ελλάδα θα λάβει μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής αλλά και ότι θα λάβει μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Αποφεύχθηκε έτσι ο άμεσος κίνδυνος για στάση στις πληρωμές της Ελλάδας κάτι το οποίο θα είχε επιπτώσεις και σε όλη τη ζώνη του ευρώ.
Με τη χρηματοδότηση από το μηχανισμό και το μνημόνιο αποφεύχθηκε ο άμεσος κίνδυνος στάσης πληρωμών της Ελλάδας, που θα είχε πιθανές ανεξέλεγκτες συνέπειες και για όλη τη ζώνη του ευρώ.
Ο Γιώργος Παπανδρέου, από το ακριτικό Καστελόριζο στο οποίο βρισκόταν εκείνη τη μέρα, έκανε την ανακοίνωση ανοίγοντας το πρώτο κεφάλαιο στην ιστορία της χώρας μας με τα μνημόνια.
«Είναι ανάγκη, ανάγκη εθνική και επιτακτική, να ζητήσουμε επισήμως από τους εταίρους μας την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης, που από κοινού δημιουργήσαμε στην Ε.Ε.», είχε δηλώσει ο τότε Πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
Τα πρώτα μέτρα ανακοινώθηκαν από τον πρωθυπουργό την Κυριακή 2 Μαΐου του 2010 φέρνοντας ανεπίστρεπτες συνέπειες και τεράστιες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση και τους πολίτες.
Χαρακτηριστικό του τρόμου που κάλυψε τη χώρα εκείνη την ημέρα, στις 23 Απριλίου του 2010, είναι οι τίτλοι των εφημερίδων της επόμενης ημέρας οι οποίοι έγραφαν:
- ΤΑ ΝΕΑ: «Ελλήνων Οδύσσεια. Ο κύβος ερρίφθη – πάμε «τρόικα». Τρία (τουλάχιστον) χρόνια σκληρής λιτότητας»
- ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ: «Παράδοση άνευ όρων Γιώργου στο ΔΝΤ. Ανακοίνωσε την ενεργοποίηση του μηχανισμού πριν διαπραγματευθεί τους όρους»
- Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ: «Αναγκαστική προσγείωση στη σκληρή πραγματικότητα. Η Ελλάδα προσέφυγε στον μηχανισμό στήριξης – Υπό την κηδεμονία του ΔΝΤ για 5 έτη – Στρος – Καν: Είμαστε έτοιμοι»
- ΤΟ ΒΗΜΑ: «Θρίλερ διαρκείας! Αβεβαιότητα παρά την προσφυγή. Κερδοσκόποι και Μέρκελ μας έστειλαν στο ΔΝΤ»