Καταστροφή της Κανδάνου: Ο αφανισμός του χωριού στη Κρήτη από τους Γερμανούς
Στις 3 Ιουνίου του 1941, Γερμανοί κατακτητές αφάνισαν το χωριό Κάνδανος από το χάρτη ως εφαρμογή αντίποινων και υποταγής όσων αντιστέκονταν.Η καταστροφή της Κανδάνου σημειώθηκε πριν 71 χρόνια στις 3 Ιουνίου του 1941. Η φράση αναφέρεται στην ολική καταστροφή και τον αφανισμό του χωριού Κάνδανος στην Κρήτη ως αντίποινα των Γερμανών.
Το χωριό είχε λίγους κατοίκους με τους Γερμανούς να σκοτώνουν 180 από αυτούς ως αντίποινα για την αντίσταση που προέβαλαν στη Μάχη της Κρήτης, λίγες μέρες πριν (20-31 Μαΐου).
Πρόκειται για ένα από τα πιο σοβαρά εγκλήματα πολέμου που σημειώθηκαν στην Ελλάδα από τους Ναζί στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το χωριό αντιστάθηκε σθεναρά στους κατακτητές σκοτώνοντας συνολικά 25 Γερμανούς στρατιώτες. Από τις πρώτες ημέρες της Γερμανική εισβολής η περιοχή θεωρήθηκε ύψιστης στρατηγικής σημασίας για τους Γερμανούς και πολιορκήθηκε.
Καταστροφή της Κανδάνου: Το χρονικό του αφανισμού
Στις 23 Μαΐου ένα μηχανοκίνητο απόσπασμα προσπάθησε να την καταλάβει αλλά οι ντόπιοι κατόρθωσαν να τους απωθήσουν. Την επόμενη ημέρα οι Γερμανοί επανήλθαν με ενισχύσεις καταλαμβάνοντας τελικά το χωριό στις 25 του μήνα με πολλούς Κρητικούς μαχητές να φεύγουν στα βουνά.
Στις 3 Ιουνίου δύναμη του 3ου τάγματος αλεξιπτωτιστών υπό τον υπολοχαγό Χορστ Τρέμπες, έφτασε στο χωριό με σκοπό να προβεί σε αντίποινα για τις Γερμανικές απώλειες.
Οι γερμανοί αλεξιπτωτιστές εκτελούσαν διαταγές του αρχηγού τους, στρατηγού Κουρτ Στούντεντ και την προηγουμένη ημέρα είχαν ξεκινήσει τα αντίποινα στη Κρήτη, εκτελώντας αμάχους στο χωριό Κοντομαρί Χανίων.
Όσοι κάτοικοι είχαν απομείνει, 180 στον αριθμό, δολοφονήθηκαν. Οι Γερμανοί πυρπόλησαν το χωριό, καταστρέφοντάς το ολοσχερώς και απαγόρευσαν με ποινή θανάτου οποιαδήποτε ανοικοδόμησή του.
Μετά τη συνθηκολόγηση της Γερμανίας, ο Κουρτ Στούντεντ δικάστηκε στη Βρετανία για τα εγκλήματα πολέμου στη Κρήτη σε φυλάκιση 5 ετών με τους συμμάχους να μη δέχονται την έκδοση του στην Ελλάδα όπως είχε αιτηθεί.
Σήμερα, το χωριό Κάντανος Χανίων μετράει περίπου 1000 κατοίκους οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Στην πλατεία του χωριού υπάρχουν ακόμη μαρμάρινα αντίγραφα πινακίδων που άφησαν οι Γερμανοί στο μνημείο οι οποίες γράφουν:
«Εδώ υπήρχε η Κάνδανος. Κατεστράφη προς εξιλασμόν της δολοφονίας 25 Γερμανών στρατιωτών.
Ως αντίποινον των από οπλισμένων πολιτών, ανδρών και γυναικών, εκ των όπισθεν δολοφονηθέντων γερμανών στρατιωτών κατεστράφη η Κάνδανος.
Δια την κτηνώδη δολοφονίαν γερμανών αλεξιπτωτιστών, αλπινιστών και του Μηχανικού, από άνδρας γυναίκας, παιδιά και παπάδες μαζί και διότι τόλμησαν να αντισταθούν κατά του Μεγάλου Ράιχ, κατεστράφη την 3η-6-1941 η Κάνδανος εκ θεμελίων δια να μη επανοικοδομηθή πλέον ποτέ. »