Μεγάλη Παρασκευή: Έθιμα και παραδόσεις

Τα έθιμα που υπάρχουν για τη Μεγάλη Παρασκευή, είναι πολλά και διαφορετικά σε πολλές περιοχές σε όλη την Ελλάδα.

Είναι χαρακτηριστικό πως, ειδικά τα παλιότερα χρόνια, οι νοικοκυρές έκαναν τις δουλειές τους στο σπίτι μέχρι αργά το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης. Έλεγαν δε χαρακτηριστικά: Τη Μεγάλη Παρασκευή δεν πρέπει να κάνουμε τίποτα, καμία δουλειά του σπιτιού».

Το μεσημέρι, μετά την Αποκαθήλωση του Κυρίου, νεαρά κορίτσια στολίζουν τον επιτάφιο με ανοιξιάτικα λουλούδια (βιολέτες, τριαντάφυλλα και μενεξέδες) και φτιάχνουν στεφάνια ή γιρλάντες, ενώ ψέλνουν το μοιρολόι της Παναγίας.

Μετά το στολισμό του επιταφίου οι πιστοί προσέρχονται στις εκκλησίες για να προσκυνήσουν και, όπως συνηθίζεται, άντρες, γυναίκες και παιδιά περνάνε από κάτω όχι μόνο “για να τους πιάσει η χάρη”, αλλά για να δηλώσουν υποταγή, ομολογία στον Χριστό. Όλη την ημέρα οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα και παραδοσιακά απαγορεύεται πάσα εργασία και γίνεται αυστηρότατη νηστεία και απαγορεύεται και η κατάποση του λαδιού.

Μεγάλη Παρασκευή: Η κορύφωση του Θείου Δράματος

Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας εκείνη τη μέρα, φτιάχνεται ένα ομοίωμα του Ιούδα το οποίο είτε καίγεται είτε πυροβολείται και εν συνεχεία καίγεται.

Επίσης την ίδια μέρα πολλοί πιστοί επισκέπτονται τους τάφους συγγενών και φίλων ή πραγματοποιείται η εκταφή των νεκρών αν έχει περάσει το απαιτούμενο διάστημα.

Μεγάλη Παρασκευή: Έθιμα

Πολλοί είναι εκείνοι που δεν τρώνε απολύτως τίποτε ή πίνουν ξίδι σε ένδειξη αγάπης για το Χριστό. Στην Κρήτη συνηθίζουν να βράζουν σαλιγκάρια και να πίνουν το ζουμί τους, που είναι σαν χολή. Σχεδόν ολόκληρη η ημέρα αφιερώνεται στην Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου και την Ακολουθία του Επιταφίου.

Μόλις νυχτώσει, αρχίζει η ακολουθία και η περιφορά του επιταφίου. Ο Σταυρός και τα Εξαπτέρυγα ηγούνται της πομπής και ακολουθούν οι ιερείς και οι πιστοί, που κρατούν αναμμένες λαμπάδες. Στις πόλεις προηγούνται μουσικοί, οι οποίοι παίζουν πένθιμα εμβατήρια. Σε πολλές περιοχές, ιδιαίτερα της Ν. Πελοποννήσου, την ώρα της περιφοράς του επιταφίου οι κάτοικοι των χωριών ανάβουν φωτιές έξω από τα σπίτια τους και καίνε θυμιάματα, ενώ σε άλλες καίνε τον Ιούδα. Σε κάποια μέρη της Ελλάδας, όπως για παράδειγμα στη Λέσβο, δεν ανάβουν φωτιές μόνο τη Μεγάλη Παρασκευή αλλά και τις υπόλοιπες μέρες από τη Μεγάλη Τετάρτη μέχρι το Μεγάλο Σάββατο.