Οι πιο καταστροφικοί σεισμοί της νεότερης ιστορίας της Ελλάδας πραγματοποιήθηκαν τον Αύγουστο του 1953 με την Ζάκυνθο και άλλες περιοχές του Ιονίου να καταστρέφονται ολοσχερώς.
Το ημερολόγιο έγραφε 12 Αυγούστου του 1953. Το Ιόνιο χορεύει στον ρυθμό του Εγκέλαδου για μέρες ωστόσο αυτή θα είναι η ημερομηνία που δεν θα μπορέσει να ξεχάσει κανείς. Τρεις συνολικά ισχυροί σεισμοί θα έχουν τραγικές επιπτώσεις στην ζωή του νησιού με τον τρίτο και μεγαλύτερο να μην αφήνει τίποτα όρθιο!
Το χρονικό:
Ο πρώτος σεισμός έγινε στις 9 Αυγούστου 1953, ημέρα Κυριακή και ώρα 9.41 π.μ. Είχε μέγεθος 6,4 Ρίχτερ και επίκεντρο το Σταυρό Ιθάκης. Ο σεισμός προκάλεσε καταστροφές σε σπίτια στην Ιθάκη και στην Πύλαρο της Κεφαλονιάς, ενώ υπήρξαν και αρκετοί τραυματίες.
Την Τρίτη 11 Αυγούστου, ώρα 5.32 π.μ., έγινε ο δεύτερος σεισμός, μεγέθους 6,8 Ρίχτερ, με επίκεντρο βορειοδυτικά της Ζακύνθου. Είχε διάρκεια 30 δευτερόλεπτα… Την ίδια ημέρα σημειώθηκαν 10 μετασεισμοί οι μεγαλύτεροι των οποίων ήταν μεγέθους 5,3 και 5,1 Ρίχτερ. Μεγάλες καταστροφές προκλήθηκαν στη Σάμη, σε όλη την ανατολική πλευρά της Κεφαλονιάς καθώς και στις πόλεις του Αργοστολίου, του Ληξουρίου και της Ζακύνθου.
Την επόμενη μέρα, Τετάρτη, 12 Αυγούστου, στις 11.25 π.μ. έγινε ο ισχυρότερος και καταστροφικότερος σεισμός στην ιστορία της Κεφαλονιάς, μεγέθους 7,2 Ρίχτερ, με επίκεντρο την νοτιοανατολική Κεφαλονιά. Η έντασή του προσδιορίστηκε ως Χ+ (10+) στην κλίμακα Μερκάλι, ήταν δηλαδή «εξαιρετικά καταστροφικός». Είχε διάρκεια 45 δευτερόλεπτα.
«Το απερίγραπτο τούτο ξέσπασμα κράτησε δέκα δευτερόλεπτα που φάνηκαν σαν δέκα αιώνες. Αμέσως μετά επικράτησε απόλυτη ησυχία. Σαν να πέθαναν όλα και είσαι εσύ ο μόνος ζωντανός, τυλιγμένος σε ένα πηχτό σύννεφο που έχει τη μυρωδιά ξερού ασβέστη, καμένης πίσσας, θειαφιού και νωπού χώματος» θα γράψει χαρακτηριστικά ο απεσταλμένος του «Βήματος» στην Κεφαλονιά Π. Λινάρδος (φύλλο 14ης Αυγούστου 1953).
Ο τραγικός απολογισμος
Ο τελικός απολογισμός είναι ανατριχιαστικός. Η οργή του Εγκέλαδου άφησε πίσω της 455 νεκρούς και 2.412 τραυματίες και 21 αγνοούμενους. Οι πόλεις της Ζακύνθου, του Αργοστολίου και της Ιθάκης κυριολεκτικά ισοπεδώθηκαν καθώς δεν έμεινε τίποτα όρθιο.
Επί συνόλου 33.000 οικοδομημάτων, τα 26.659 κατέρρευσαν και άλλα 2.780 υπέστησαν σοβαρές ζημιές. Η καταστροφή ολοκληρώθηκε με τις πυρκαγιές που ξέσπασαν μετά το πέρασμα του Εγκέλαδου στη Ζάκυνθο και μαίνονταν επί μέρες, με αποτέλεσμα να παραδοθούν στις φλόγες μοναδικά μνημεία. Χαρακτηριστικά παραδείγματα η εκκλησία Παναγία της Φανερωμένης που είχε χτιστεί τον 15ο αιώνα από την οποία απέμεινε μόνο το καμπαναριό της, και το καλαίσθητο μέγαρο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης με τους χιλιάδες τόμους βιβλίων οι οποίοι έγιναν δυστυχώς στάχτη.
Η δύσκολη ανασυγκρότηση των καταστραμμένων πόλεων.
Το έργο ανασύνταξης και ανασυγκρότησης έπειτα από την βιβλική καταστροφή ήταν εξαιρετικά δύσκολο. Όσοι κατάφεραν να σωθούν βρήκαν προσωρινή στέγη σε πρόχειρους καταυλισμούς. Ταυτόχρονα, ξεκίνησε ο καθαρισμός των ερειπίων και σύντομα επαναλειτουργούν τα κύρια δίκτυα ηλεκτροδότησης και ύδρευσης. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του 1950 είχαν κατασκευαστεί 27.394 νέες κατοικίες, βάσει των νέων, αυστηρότερων αντισεισμικών κανονισμών. Με αρωγή της Μεγάλης Βρετανίας ανοικοδομήθηκαν στην Κεφαλονιά η Σάμη και τα Βλαχάτα και με τη βοήθεια της Γαλλίας η Αγία Ευφημία και η Λακήθρα. Η αλήθεια είναι ότι οι νέοι οικισμοί χτίστηκαν με γνώμονα τα σύγχρονα σχεδιαστικά πρότυπα, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να αγνοηθεί η ιστορική τους φυσιογνωμία, με εξαίρεση τα δημόσια κτίρια της πόλης της Ζακύνθου που διατήρησαν την επτανησιακή αρχιτεκτονική. Το ίδιο συνέβη και με τον πολεοδομικό σχεδιασμό οικισμών που σχεδιάστηκαν ευθύς εξαρχής (όπως π.χ. η Σάμη).
Μοναδική εξαίρεση αποτέλεσαν τα Κουρκουμελάτα καθώς ο εφοπλιστής Γιώργος Βεργώτης αποφάσισε να ξαναχτίσει το χωριό του από το μηδέν με γνώμονα την ιστορία του τόπου του. Αποτέλεσμα σήμερα να είναι ένας από του ομορφότερους και γραφικότερους οικισμούς του νησιού.
Διαβάστε Επίσης:
Φωτιές: Έπεσε πυροσβεστικό αεροσκάφος PZL στη Ζάκυνθο – Σώος ο πιλότος