Γιατί οι Ταϊλανδοί έχουν δύο ονόματα;
Τα επίθετα είναι μοναδικά. Τα μικρά ονόματα είναι ψευδώνυμα. Και το κανονικό σου όνομα μπορεί να αλλάξει αν δεν σου πάει καλά η ζωή. Γιατί οι Ταϊλανδοί έχουν δύο ονόματα;
Στην Ταϊλάνδη, κανείς δεν σε φωνάζει με το κανονικό σου όνομα. Κυριολεκτικά. Το επίσημο όνομά σου —αυτό που γράφεται στην ταυτότητα και το διαβατήριο— είναι μεγάλο, ποιητικό και μοναδικό. Αλλά στην καθημερινή ζωή, θα σε αποκαλούν με ένα μικρό ψευδώνυμο. Κάτι σαν «Νταν», «Μαμ», «Πομ» ή… «Γουίνι».
Τα επίσημα ονόματα στην Ταϊλάνδη είναι συχνά φράσεις ολόκληρες. Μπορεί να σημαίνουν «λαμπερό φως της πίστης» ή «αυτός που νικά με τη σοφία του». Τα περισσότερα περιέχουν έννοιες όπως αρετή, καλοτυχία, χρυσάφι, δύναμη ή σεβασμός. Κάθε όνομα φτιάχνεται με σκοπό. Δεν είναι απλώς λέξεις — είναι ευχές, όραμα, και μερικές φορές μαγική προστασία.
Το επίθετο; Είναι κι αυτό μοναδικό. Στην Ταϊλάνδη, κάθε οικογένεια έχει το δικό της επώνυμο. Δεν υπάρχουν δύο οικογένειες με το ίδιο επίθετο, επειδή το σύστημα επωνύμων επιβλήθηκε με νόμο μόλις το 1913. Μέχρι τότε, οι Ταϊλανδοί δεν είχαν επώνυμα. Έτσι, κάθε καινούργια οικογένεια επινοεί ένα καινούργιο — από το μηδέν. Αυτό σημαίνει ότι το επώνυμό σου είναι κυριολεκτικά μόνο δικό σου.
Και μετά είναι τα παρατσούκλια. Ή, πιο σωστά, τα “μικρά ονόματα” που χρησιμοποιούνται παντού εκτός από τα χαρτιά. Τα παρατσούκλια δίνουν οι γονείς μόλις γεννηθεί το παιδί. Μπορεί να είναι κάτι απλό, όπως «Γάλα», «Κόκορας» ή «Χοντρούλης». Ή να είναι εντελώς random όπως «BMW» ή «Google». Τα περισσότερα είναι μονοσύλλαβα και εύκολα. Είναι αυτά που ακούγονται στο σπίτι, στο σχολείο, στη δουλειά.
Γιατί; Γιατί τα επίσημα ονόματα είναι τόσο μεγάλα και περίπλοκα που σπάνια κάποιος τα προφέρει σωστά. Και γιατί, σύμφωνα με την παράδοση, το παρατσούκλι μπορεί να μπερδέψει τα κακά πνεύματα. Αν το παιδί λέγεται «Λάμπρος» στα χαρτιά, αλλά το φωνάζεις «Τούμπανο», τότε τα κακά πνεύματα δεν θα ξέρουν πού να χτυπήσουν. Έτσι προστατεύεται.
Επιπλέον, πολλοί Ταϊλανδοί αλλάζουν το κανονικό τους όνομα στη ζωή τους. Αν κάτι δεν πάει καλά — μια ασθένεια, μια αποτυχία — αλλάζουν το όνομα για να αλλάξει και η τύχη. Οι μοναχοί τους καθοδηγούν σε αυτή την απόφαση. Είναι μέρος της καθημερινής σχέσης του ανθρώπου με το κάρμα και τη μοίρα.
Το σύστημα αυτό δημιουργεί ένα διπλό πρόσωπο: το επίσημο και το κοινωνικό. Μπορεί να έχεις δουλέψει με έναν Ταϊλανδό για χρόνια και να μην ξέρεις ποτέ το «αληθινό» του όνομα. Αυτό δεν είναι μυστήριο. Είναι κανόνας.
Στην Ταϊλάνδη, το όνομα σου δεν είναι απλώς μια ταμπέλα. Είναι πνευματικό εργαλείο, κοινωνικό φίλτρο και πολιτισμικό αποτύπωμα. Γι’ αυτό και οι Ταϊλανδοί έχουν δύο ονόματα. Ένα για τον κόσμο. Και ένα για να μη χαθούν μέσα του.