Τα εμού, τα επιβλητικά πτηνά της Αυστραλίας, έχουν μια συνήθεια που φαίνεται εντελώς παράξενη σε όποιον τα παρατηρεί για πρώτη φορά: καταπίνουν πέτρες, κομμάτια γυαλιού και μέταλλα. Αυτή η συμπεριφορά δεν είναι ούτε τυχαία ούτε επικίνδυνη για το ίδιο το ζώο. Αντίθετα, είναι μια απόλυτα φυσιολογική και απολύτως απαραίτητη διαδικασία για την επιβίωσή τους.
Τα εμού είναι φυτοφάγα πτηνά που καταναλώνουν σκληρά και δύσπεπτα φυτικά υλικά, όπως σπόρους, φύλλα και ρίζες. Ωστόσο, δεν διαθέτουν δόντια για να μασήσουν την τροφή τους. Αντ’ αυτού, η πέψη τους βασίζεται σε ένα πανίσχυρο μυώδες όργανο: τον στόμαχο. Το στομάχι των εμού περιλαμβάνει μια εξειδικευμένη περιοχή, γνωστή ως μυώδης στομάχι ή στομάχι άλεσης, που λειτουργεί σαν φυσικός μύλος. Τα πετραδάκια και άλλα σκληρά υλικά που καταπίνουν λειτουργούν ως λειαντικά εργαλεία, αλέθοντας την τροφή τους και διευκολύνοντας την πέψη των σκληρών φυτικών ινών.
Αυτό το φαινόμενο δεν είναι μοναδικό στα εμού. Πολλά είδη πτηνών, συμπεριλαμβανομένων των ορνίθων και των στρουθοκαμήλων, καταπίνουν πέτρες για να διευκολύνουν την πέψη. Ωστόσο, τα εμού είναι ιδιαίτερα γνωστά για την ικανότητά τους να καταναλώνουν και πιο παράξενα υλικά, όπως γυαλιά και μέταλλα, πιθανώς επειδή στη φύση τους αυτά τα υλικά μοιάζουν με τις φυσικές πέτρες που χρειάζονται.
Το σύστημα της γαστρολιθικής πέψης έχει εξελιχθεί ως ένας απόλυτα αποτελεσματικός μηχανισμός επιβίωσης για τα εμού, επιτρέποντάς τους να αξιοποιούν τροφές που θα ήταν απρόσιτες για άλλα ζώα. Οι γαστρολίθοι, όπως ονομάζονται οι πέτρες που καταπίνουν, μπορούν να παραμείνουν στο στομάχι τους για μεγάλα χρονικά διαστήματα, μέχρι να φθαρούν και να αποβληθούν. Έπειτα, το εμού αναζητά νέες πέτρες για να ανανεώσει το “λειτουργικό του σύστημα”.
Αυτός ο μηχανισμός είναι ενδεικτικός της ικανότητας προσαρμογής των εμού στο σκληρό περιβάλλον της Αυστραλίας, όπου η τροφή είναι συχνά δύσπεπτη και το νερό λιγοστό. Η φύση έχει βρει τον δικό της μοναδικό τρόπο να εξασφαλίζει ότι αυτά τα αρχαία πτηνά μπορούν να επιβιώνουν στις αφιλόξενες εκτάσεις της ηπείρου.