Τον τελευταίο καιρό, η κοινή γνώμη με περισσή υποκρισία ή άλλοτε ελαφρομυαλιά, δηλώνει έκπληκτη από την έκρηξη βίας που παρατηρείται στα ελληνικά σχολεία. Η πολιτεία και η κοινωνία έσπειρε για δεκαετίες ανέμους αδιαφορίας και τώρα θερίζει θύελλες μίσους. Ολοένα και πληθαίνουν τα περιστατικά ανεξέλεγκτης βίας σε ΕΠΑΛ ή και ακόμα και σε γυμνάσια.
Πληθαίνουν τα περιστατικά βίας
Κάθε μήνα έχουμε και νέα επεισόδια. Το ΕΠΑΛ Σταυρούπολης έγινε πεδίο μάχης με ξύλο, μαχαίρια, πέτρες, σιδερογροθιές, ιδεολογικής χροιάς συγκρούσεις και εξωσχολικές παρεμβάσεις. Στο 1ο ΕΠΑΛ Αθηνών, 16χρονος μαχαιρώθηκε μέσα στο σχολείο από δεκαμελή συμμορία ανηλίκων.
Στο ΕΠΑΛ Δραπετσώνας, μια 16χρονη έσβησε τσιγάρο στο μάτι συμμαθήτριας της για ένα… αγόρι. Σε άλλο ΕΠΑΛ της Αττικής, μαθήτρια διαπληκτίζεται με καθηγητή και αυτός βγαίνει εκτός ελέγχου και την χτυπά με άνανδρο τρόπο. Στη συνέχεια οι μαθητές σπάνε τα τζάμια του αυτοκινήτου του καθηγητή, ξηλώνουν εξαρτήματα και το αναποδογυρίζουν. Στο 2ο ΕΠΑΛ Πάτρας, αντίπαλες ομάδες ατόμων ξεσπούν σε γρονθοκοπήματα για τα… μάτια μιας κοπέλας και ανάβουν καπνογόνα.
Η κατάσταση μοιάζει να οδηγείται εκτός ελέγχου. Τα παιδιά μου, τα παιδιά σου, τα παιδιά μας (γιατί παιδιά της κοινωνίας μας είναι όλα) μετατρέπονται σε ανήμερα θηρία και εμείς στεκόμαστε σαν έκπληκτοι θεατές με πεσμένο σαγόνι, και προσποιούμαστε πως αυτή η βία ήρθε ουρανοκατέβατη.
Δεν ήρθε καθόλου ουρανοκατέβατη. Ήρθε να καλύψει τα τραγικά κενά που αφήνουμε στην ανατροφή τους. Ήρθε σαν απάντηση στην αδιαφορία μας. Ήρθε σαν απόκριση στην φιλαυτία μας και την απανθρωπιά μας. Εγκληματικά κενά αφήνεις; Με εγκλήματα θα πληρωθείς.
Τι έχουμε να παρουσιάσουμε εμείς σε αυτά τα παιδιά;
Έχουμε σκεφτεί τι παραδείγματα δίναμε στα παιδιά μας; Άλλοι βάζουν «βίσμα» και πατούν επί πτωμάτων για να πάρουν μια «θεσούλα». Άλλοι σέρνουν στα δικαστήρια τον γείτονα τους για 2 μέτρα γης. Άλλοι νομίζουν πως… ξεβλαχεύουν την κοινωνία, κάνοντας επίδειξη πλούτου στους φτωχούς.
Άλλοι το παίζουν προοδευτικοί πουλώντας πανσεξουαλισμό και ανηθικότητα. Άλλοι κάνουν «καριέρες» σπέρνοντας διαζύγια και καταστρέφοντας οικογένειες. Ακόμα χειρότερα, άλλοι νομίζουν πως ο σύντροφος τους είναι κτήμα τους και τον κακοποιούν ή του παίρνουν τη ζωή.
Λοιπόν, τι καλό μπορεί να γεννήσει μια τέτοια κοινωνία;
Θεοποιήσαμε το εύκολο χρήμα, την εφήμερη δόξα, το βόλεμα με κάθε θεμιτό ή αθέμιτο μέσο, την κατάκριση και τον κοινωνικό ρατσισμό, το να πατάς πάνω στον συνάνθρωπο για να φαίνεσαι λίγους πόντους πιο «ψηλός». Μεταδώσαμε στα παιδιά την αρρωστημένη μας δίψα για εφήμερα πράγματα.
Μένουμε αδρανείς στο ψυχολογικό «όργωμα» που κάνουν μουσικές υποκουλτούρες που δασκαλεύουν τα παιδιά πώς να κάνουν… αέρα με μάτσα από πενηντάευρα, πώς να μιλούν εξευτελιστικά σε μια γυναίκα, πώς να ταπεινώνουν τον συνάνθρωπο, πώς να επιδεικνύουν το όπλο, πώς να διαφεύγουν του νόμου.
Κάναμε την βία μόνιμο παρονομαστή κάθε έκφανσης της ζωής μας. Σε άμεση ή έμμεση μορφή. Βία στην οικογένεια, βία στην κοινωνία, βία στα γήπεδα, βία στα ανδρόγυνα και τις σχέσεις, βία στην τηλεόραση, βία στα βιντεοπαιχνίδια, βία στη μουσική, βία στο ίδιο μας το σώμα. Συνήθισε το πετσί μας στις θηριωδίες, και από προσωπικότητες γίναμε όχλος που αρέσκεται στο θέαμα ενός σύγχρονου κοινωνικού Κολοσσαίου.
Έσβησε από τις οικογένειες το μήνυμα της Ορθοδοξίας
Αναθρέψαμε άτομα που αδυνατούν να κοινωνήσουν μεταξύ τους. Ο ρυθμιστικός παράγοντας στις μεταξύ τους σχέσεις, έγινε ο ατομικισμός, ο φιλοτομαρισμός. Έφυγαν οι οικογένειες από την – κοινωνικά σωτήρια – διδασκαλία της Εκκλησίας. Απομακρύνθηκαν από το θεανθρώπινο μήνυμα, την κοιτίδα της αγάπης, του αλτρουισμού, της συγχωρητικότητας, της αυτοθυσίας, της αδελφοσύνης, της πραότητας, του «ειρήνη υμίν».
Ο φορέας όλων αυτών των κοινωνικών θησαυρών, η Ορθοδοξία, βαφτίστηκε ως «οπισθοδρομική», αφέθηκε πίσω στο όνομα του (δήθεν) εκσυγχρονισμού των οικογενειών. Και να τα απότοκα του «εκσυγχρονισμού». Η επιστροφή σε πραγματικό μεσαίωνα τυφλού μίσους και βίας.
Τα παιδιά σήμερα, αδυνατούν να διαχειριστούν την αποτυχία. Το να αποτυγχάνεις μερικές φορές, είναι το πιο φυσιολογικό πράγμα στον κόσμο. Κι όμως βλέπουν την αποτυχία σαν ολική καταστροφή. Αυτό συμβαίνει γιατί λείπει η ταπείνωση και η αυτογνωσία. Φταίνε τα παιδιά γι’ αυτό;
Όχι. Είναι καθρέφτισμα συμπεριφοράς των γονιών. Ας αναλογιστούμε για παράδειγμα πόσοι και πόσοι γονείς μετέδιδαν τα συμπλέγματα κατωτερότητας τους στα παιδιά, πιέζοντας τα ασφυκτικά να επιτύχουν στην πανελλήνιες, για να ψηλώσουν οι ίδιοι το «μπόι» τους στην κοινωνία.
Και αν δεν μπορείς να διαχειριστείς την αποτυχία που θα οδηγηθείς; Σε σπασμωδικές κινήσεις για να την «ξορκίσεις». Σε ξεσπάσματα επίδειξης «δύναμης» για να κρύψεις την αδυναμία σου. Σε βία. Σε ασέβεια προς γονείς και εκπαιδευτικούς. Σε συμμορίες «μαζί με τους δυνατούς». Σε ακρότητες. Σε κατάθλιψη. Σε ναρκωτικά.
Ένα παθογόνο εκπαιδευτικό σύστημα
Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, έχουμε και ένα στείρο και δυσλειτουργικό εκπαιδευτικό σύστημα, που είναι… άριστο μόνο στο να βγάζει τη χειρότερη πλευρά του μαθητή. Γιατί δεν καλλιεργεί την αγάπη για τη μάθηση, τη συμμετοχή, τον έπαινο, την ενθάρρυνση. Άλλα βασίζεται σε μια άψυχη απομνημόνευση πληροφοριών, σε μια απρόσωπη σχέση με τον καθηγητή και σε ένα ανούσιο κυνήγι αριθμών (βαθμών).
Ασφαλώς υπάρχουν και πανάξιοι εκπαιδευτικοί που ενδιαφέρονται πραγματικά για τα παιδιά και καλύπτουν με προσωπική τους δουλειά τα τεράστια κενά που αφήνει το κράτος. Άλλα πόσοι είναι και τι να πρωτοσυμμαζέψουν;
Το άκαμπτο και νοσηρό εκπαιδευτικό σύστημα που έχουμε σήμερα δεν δίνει τη δυνατότητα για να αντιμετωπίζεται η ιδιομορφία κάθε παιδιού ξεχωριστά. Έχεις αυτά που απαιτεί το σύστημα; Καλώς. Προχώρα. Δεν τα έχεις; Σου στέλνει το μήνυμα πως προχωρά χωρίς εσένα και σε αφήνει πίσω. Σε παρατά να τα βγάλεις πέρα μόνος σου. Δυστυχώς αυτή είναι η αλήθεια.
Ας τα αναλογιστούμε όλα αυτά και την επόμενη φορά που ακούσουμε κάποιο ξέσπασμα βίας σε κάποιο λύκειο, αντί να κουνήσουμε το κεφάλι προς την τηλεόραση, ας το κουνήσουμε καλύτερα προς τον καθρέφτη…