Lockdown: Απεγνωσμένοι οι μαγαζάτορες – «Μας αντιμετωπίζουν σαν το μαύρο πρόβατο»

Το δεύτερο lockdown εξελίσσεται σε εφιάλτη για τους ανθρώπους της εστίασης καθώς οι οικονομικές επιπτώσεις είναι δυσβάστακτες. Μάλιστα, έρχονται να προστεθούν στον οικονομικό αντίκτυπο από την πρώτη καραντίνα, όπου η πτώση του τζίρου στον κλάδο τουρισμού και εστίασης τον Απρίλιο, σύμφωνα με τα στοιχεία υπερέβη το 90% και το 85% σε ετήσια βάση ενώ μεγάλη ήταν η μείωση και τον Μάιο.

Lockdown: Οι μαγαζάτορες απευθύνουν κραυγή απόγνωσης καθώς πολλές επιχειρήσεις κινδυνεύουν με λουκέτο, αφού ο κλάδος ήταν από τους πρώτους που έκλεισε τον Μάρτιο και από τους τελευταίους που άνοιξε, τέλος Μαΐου, ενώ και πάλι τα μαγαζιά υγειονομικού ενδιαφέροντος ανέστειλαν τη λειτουργία τους σχετικά νωρίς και σύμφωνα με τις προβλέψεις, θα είναι και πάλι τα τελευταία που θα επανέλθουν στην κανονική λειτουργία τους, προκειμένου να αποφεύγεται ο συγχρωτισμός.

Μαγαζάτορες μιλούν στο enikos.gr για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η εστίαση, την απειλή που δέχεται η επιχείρησή τους και ο κλάδος τους και απευθύνουν έκκληση στην κυβέρνηση για βοήθεια και ουσιαστικά αντίμετρα, καθώς διαμαρτύρονται ότι αντιμετωπίζονται σαν το “μαύρο πρόβατο” όταν είναι μαζί με τον τουρισμό η βαριά βιομηχανία της χώρας και ότι δεν υπάρχει ουσιαστική κρατική ενίσχυση παρά τις εξαγγελίες.

Τα παράπονα των ανθρώπων στον χώρο της εστίασης εξέφρασε ο Μάκης Ρούσσος, ιδιοκτήτης των “Hyde” και “Playville” στην Κηφισιά και “Seasons” στο Μαρούσι, μιλώντας στο enikos.gr. Όπως υπογραμμίζει «εμείς συντασσόμαστε με τους λοιμωξιολόγους σε ό,τι μας έχουν προτείνει στα μέτρα αν και πολλές φορές αλλάζουν από μέρα σε μέρα και από εβδομάδα σε εβδομάδα τα ακολουθούμε ευλαβικά, δεν λαϊκίζουμε ρίχνοντας το φταίξιμο σε άλλους κλάδους όπως τα ΜΜΜ. Ο κάθε κλάδος είναι υπεύθυνος για το πώς λειτουργεί. Τα παράπονά μας είναι δύο σε ό,τι αφορά την εστίαση. Το ένα είναι ότι τα μέσα ενημέρωσης, ιδίως η τηλεόραση, τείνουν να προβάλλουν το πολύ μικρό ποσοστό των απείθαρχων της εστίασης, οι οποίοι μπορεί να είναι ο 1 στους 50 που μπορεί να λέω και πολλούς.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Γιαγιά ετών 101 νίκησε την ισπανική γρίπη και τρεις φορές τον κορονοϊό!

Θεωρώ ότι είναι και μικρότερο το ποσοστό αυτό. Αντιθέτως, δεν προβάλλουν την τεράστια προσπάθεια που καταβάλλουν όλοι οι υπόλοιποι, δεν έχει βγει ένα ρεπορτάζ να προβάλει μερικά παραδειγματικά μαγαζιά που τηρούν αυτά τα μέτρα, ενώ πολλές φορές ερχόμαστε σε αντιπαράθεση με τους πελάτες που θεωρούν ότι είναι δική μας παραξενιά το να μην μπορούν να γυρίσουν την καρέκλα, να ακουμπά στον άλλο και έτσι κακιώνουμε και με τους ίδιους τους πελάτες μας. Το ένα είναι, λοιπόν, η κακή προβολή της εστίασης, που “μαυρίζουν” αυτοί οι λίγοι, οι απείθαρχοι, για τους οποίους είναι υπεύθυνο το κράτος να τους μαζέψει. Από τις 20 Ιουνίου, τέλος Ιουνίου και μετά, χαλάρωσαν πολύ τα μέτρα και αυτό είχε τα αποτελέσματα που βλέπουμε. Δεν θα λαϊκίσω τι γίνεται στα λεωφορεία και σ’ αυτά» σημείωσε ο κ. Ρούσσος.

Ακολούθως αναφέρθηκε στα αντίμετρα που πήρε η κυβέρνηση: «Για το θέμα των αντίμετρων που πήρε η κυβέρνηση στο κλείσιμο των μαγαζιών ή στη λειτουργία του 50% του ωφέλιμου χώρου του κάθε μαγαζιού θα πω στα μέτρα εμείς ναι, είμαστε μαζί, είμαστε Ευρώπη στα μέτρα, αλλά στα οικονομικά αντίμετρα και στη στήριξη των μαγαζιών είμαστε Ψωρωκώσταινα, είμαστε Ελλάδα. Αφού ακολουθούμε τις γραμμές της Ευρώπης, γιατί έχουμε τις δυσκολίες της Ευρώπης και δεν έχουμε τα καλά της Ευρώπης, όπως είναι η οικονομική στήριξη που δέχονται αντίστοιχα συνάδελφοί μου σε άλλες χώρες. Για παράδειγμα, στο Βέλγιο ένας φίλος εστιάτορας μου είπε ότι λαμβάνουν 4.000 τον μήνα, 1.000 ευρώ τη βδομάδα για τη δική τους επιβίωση, ξεχωριστά από τα υπόλοιπα που έχουν βγει αντίστοιχα με τα δικά μας, όπως η Επιστρεπτέα Προκαταβολή και αυτό που έχει βγει από την Περιφέρεια να πάρουμε”. Παράλληλα ο κ. Ρούσσος υπογράμμισε: “Έχει να λέει το κράτος και η κυβέρνηση “ναι θα σας βγάλουμε τα χρήματα από την Περιφέρεια”. Σ’ αυτά υπάρχουν κάποιες παγίδες όπως ότι αυτό το παίρνει κάποιος ανάλογα με τους πόντους που έχει, είναι κάτι σαν Πανελλήνιες εξετάσεις σχετικά με το προσωπικό που απασχολεί και σχετικά με τον τζίρο που κάνει. Αν το πετύχει αυτό παίρνει κάποια χρήματα, αλλά για να τα πάρει πρέπει να είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερος. Το έτος 2020, έπειτα 10 χρόνια κρίσης, εγώ δεν γνωρίζω πολλούς επιχειρηματίες που είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμεροι, που δεν χρωστούν κάτι. Άρα θα το πάρουν πολύ λίγοι. Ας μην το κουνάμε σαν σημαία “να τα τα λεφτά που σας δίνουμε”. Όσον αφορά στις επιστρεπτέες προκαταβολές, τουλάχιστον όσες έχουν δοθεί μέχρι τώρα, αυτά είναι δάνεια. Δάνεια ξέραμε κι εμείς να πάρουμε. Και λένε ότι ίσως δεν θα επιστρέψουμε όλο αυτό το ποσό που μας έχουν δώσει, ίσως το 60%-70%, αν διατηρήσουμε όλο το προσωπικό μας έως το 2021. Να διατηρήσω τον αριθμό προσωπικού έως το 2021 όταν το μαγαζί μου δουλεύει κάτω του 50%, αυτό είναι ανέφικτο. Δεν γίνεται!».

Όσο για το τι ζητούν οι άνθρωποι της εστίασης απηύθυνε έκκληση βοηθείας, σημειώνοντας: Αυτό που ζητάμε εμείς, επειδή έχουμε βάλει πλάτη και ουσιαστικά είμαστε η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας μαζί με τον τουρισμό, είμαστε συγκοινωνούντα δοχεία, με τα ξενοδοχεία δηλαδή, δεν μπορεί να πάει κάποιος στην Αράχωβα ή σε άλλο μέρος και να είναι ανοιχτό μόνο το ξενοδοχείο και παράλληλα να είναι κλειστή η εστίαση. Τι θα κάνει; Θα μείνει στο ξενοδοχείο; Πρέπει να φάει. Αυτά πρέπει να λειτουργούν μαζί. Δεν μπορείς να κάνεις lockdown στο ένα ή στο άλλο…

Επειδή, λοιπόν, είμαστε η βαριά βιομηχανία και έχουμε βάλει 10 χρόνια πλάτη με την κρίση κι από εμάς ζουν προμηθευτές ζουν και ανειδίκευτοι αλλά στην εστίαση θα βρουν δουλειά από 18 έως 60 χρονών, πρέπει να μας προσέξει κι εμάς λίγο το κράτος. Μας αντιμετωπίζουν σαν να είμαστε το μαύρο πρόβατο στο επιχειρείν της χώρας γιατί μας έχουν συνδυάσει με τα βραδινά μαγαζιά” είπε, ενώ υπογράμμισε παράλληλα: «Έχουν να λένε ότι σας κλείσαμε αλλά σας βοηθάμε. Έρχεται η “βόμβα”, θα κλείσουν πολλά μαγαζιά, δεν θα αντέξουν. Μας είχαν πει ότι θα έχουμε έκπτωση από 30%-50% στο ενοίκιο που πληρώνουμε για πλατείες, για κοινόχρηστους χώρους. Επειδή δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε όλο αυτόν τον χώρο μας είχαν πει ότι θα έχουμε έκπτωση, όσο ζητήσουμε. Αυτό δεν έγινε ποτέ γιατί ο ίδιος έκανα αίτηση και δεν μου έδωσαν ποτέ αυτήν την έκπτωση. Μας είχαν πει θα μας καλύπτουν τα πάγια της ΔΕΗ για όσο καιρό είμαστε κλειστοί. Ούτε αυτό έγινε. Κανονικά ήρθε η ΔΕΗ. Έχουν να λένε “σας κλείσαμε αλλά σας βοηθάμε” και τελικά δεν κάνουν ούτε το 1/3 από αυτά».

Από την πλευρά του, ο Νίκος Κιάμος, ιδιοκτήτης του “The Azor Bar” στην Άνοιξη, έδωσε τη δική του οπτική για το lockdown. «Εξαφανίζεται η πελατεία, για όσο καιρό διαρκεί το lockdown. Παραμένουν λίγοι και καλοί, πιστοί φίλοι, αλλά όλοι οι άλλοι που κάνεις ατελείωτο αγώνα να τους κρατήσεις και να τους έχεις εκεί πάρα πολύ εύκολα σ’ αφήνουν. Μπορούν να βρουν ένα take away καφέ αλλού. Αλλά τις υπηρεσίες όταν είσαι ανοικτός, δεν μπορείς να τις παρέχεις, όταν είσαι κλειστός. Το take away σε ένα πλαστικό μπορείς να βρεις σε 1.000 μαγαζιά. Τις σωστές υπηρεσίες, τις σωστές μουσικές, τον σωστό χώρο, τον σωστό ήχο, όλο αυτό που είναι ένας συνδυασμός των μπαρ μας δεν μπορείς να τα βρεις παντού, αυτόν το κόσμο τον χάνουμε, εξαφανίζεται. Και πάλι μετά πρέπει να δώσουμε έναν τεράστιο αγώνα για να μπορέσουμε να τους ξανακερδίσουμε».

Σχετικά με τον οικονομικό αντίκτυπο είπε ότι «είναι 80% κάτω, τεράστιο πρόβλημα, δεν το συζητάω. Κρατήσαμε 3 υπαλλήλους από τους οκτώ που έχουμε, το προσωπικό εκτάκτου ανάγκης, απλά για να δουλεύουμε, δύο μπουφετζήδες και ένας μπάρμαν το βράδυ, αν μας επιτρέψουν να συνεχίσουμε το take away. Τα μεροκάματα είναι γύρω στα 150 ευρώ με τα ένσημα και όλα. Με έναν καφέ των 1.60 ή 1.80 δεν μαζεύεις αυτά χρήματα ποτέ , μπαίνεις ατελείωτα μέσα, απλά πρέπει να είσαι ανοικτός και πάλι πρέπει να είσαι ανοικτός».

Όσον αφορά στην κρατική ενίσχυση υπογράμμισε: «Στο πρώτο lockdown,εμείς επειδή δεν είναι ατομική επιχείρηση, είναι εταιρεία, πήραμε 800 ευρώ. Μοιραστήκαμε με τον συνεταίρο μου από 400 ευρώ για τους δυόμισι μήνες. Ήταν τραγικό, ήταν ό,τι χειρότερο έχουμε ζήσει ποτέ στη ζωή μας. Μας έδωσαν μια επιστρεπτέα προκαταβολή που βγαίνει βάσει τζίρων και βάσει τι του θα έκανες και τι δεν έχεις κάνει καθόλου, με μορφή δανείου και με πολύ χαμηλό τοκοδάνειο, με το οποίο μπορέσαμε να αντεπεξέλθουμε στις υποχρεώσεις μας. Μέσα σε αυτήν την αρνητικότητα ήταν και κάτι θετικό, ότι δεν έπρεπε να ψάχνουμε ξαφνικά πού θα βρούμε τα λεφτά να πληρώσουμε τα πάντα. αλλά αυτό είναι δάνειο που πρέπει να επιστραφεί” ενώ για το δεύτερο lockdown τόνισε: “Όταν στο μποξ, φας ένα μπουνίδι είσαι ζεστός για το πρώτο μισό λεπτό και δεν νιώθεις καλά τι έρχεται μετά, οπότε αυτό έρχεται την επόμενη ημέρα. Άρα περιμένουμε τον πόνο των μετά, το μετέπειτα. Είμαστε στη φάση ότι είμαστε ζεστοί, έχουμε φάει το μπουνίδι πάλι πρόσφατα».

Η κυρία Δήμητρα Τασσοπούλου, ιδιοκτήτρια του “Neighbar” στο κέντρο της Αθήνας, είπε: «Στην πρώτη καραντίνα παραμείναμε κλειστοί αν και μπορούσαμε λόγω take away και delivery να είμαστε ανοιχτοί. Η στήριξη του κράτους στην πρώτη καραντίνα δεν ήταν αρκετή για μια μικρή επιχείρηση γιατί ανοίξαμε τον Γενάρη. Οπότε βλέποντας πώς απέδωσε η πρώτη καραντίνα καθώς δεν μπορούσαμε να πληρώσουμε τα έξοδα, είπαμε σ’ αυτήν να το ρισκάρουμε και να μείνουμε ανοιχτοί». Παράλληλα σχολίασε: «Ο κόσμος έχε μειωθεί πάρα πολύ, αλλά δεν μειώθηκε μόνο εξαιτίας της καραντίνας,. Ο κόσμος μειώνεται απ’ όλα τα μέτρα που είχαν λάβει πριν από την καραντίνα. Φθάσαμε στο σημείο να λέμε ότι θα ήταν προτιμότερο μας είχε κλείσει τον Σεπτέμβριο για έναν μήνα, για δύο μήνες όσο και να ήταν παρά να υποστούμε τις επιπτώσεις απ’ όλα τα μέτρα, την τηλεργασία, την τρομοκρατία του κόσμου, ότι ο κόσμος δεν έχει λεφτά… Μετά μας βάζει και μια καραντίνα και μας γονατίζει. Είμαστε στο Κολωνάκι, δουλεύουμε με γραφεία. Οπότε είχε μειωθεί ήδη από το καλοκαίρι ο τζίρος, κατά 50% και τώρα στην καραντίνα τη δεύτερη γύρω στο 20%-30% και είμαστε από τον κανονικό με τζίρο μείον 70%. Αποφασίσαμε να δουλέψουμε ώστε εκεί που θα χρωστάγαμε στο τέλος της καραντίνας 10 να χρωστάμε 8. Με δεδομένο ότι δεν έχουμε προσωπικό, το δουλεύουμε μόνοι μας».

Σχετικά με την κρατική ενίσχυση είπε: «Ως νέα επιχειρηματίας δεν θεωρώ ότι η στήριξη του κράτους στις επιχειρήσεις είναι επαρκής. Επειδή άνοιξα τον Γενάρη, εγώ ως επιχείρηση δεν υπάγομαι σε καμία επιστρεπτέα. Σ’ εμάς, λοιπόν, η στήριξη είναι μηδαμινή. Σημειωτέον, επειδή ανοίξαμε τέλος του 2019 αρχές 2020 δεν μπαίνουμε ούτε στο ΕΣΠΑ της Περιφέρειας, Οπότε όλα αυτά που έχουν εξαγγείλει είτε για κεφάλαιο κίνησης είτε για δανεισμό είναι μόνο για παλιές επιχειρήσεις. Έχει δώσει στήριξη στους εργαζομένους και όχι στις επιχειρήσεις. Το λιγότερο που θα θέλαμε να πει είναι ότι δεν θα πληρώσουμε ασφαλιστικές εισφορές, ΤΕΒΕ, ΦΠΑ, Εφορία… Αναγκάζει τους ιδιοκτήτες να μειώνουν αυτοί τα κέρδη τους, ενώ το Δημόσιο τα παίρνει κανονικά… Είχαμε χαρεί όταν είχαν πει για τις Επιστρεπτέες, ότι τουλάχιστον θα μπορούμε να πληρώσουμε τα πάγια, γιατί όταν είσαι κλειστός και πρέπει να πληρώσεις έστω και το 60% του ενοικίου είναι ένα ποσό, όταν είσαι κλειστός και πρέπει να πληρώσεις το ΤΕΒΕ είναι κι άλλο ποσό, τη ΔΕΗ, το νερό. Εμείς μέσα σε όλα αυτά που προανήγγειλαν, έχουμε δει μείωση μόνο στο 60% του ενοικίου. Δεν υπάρχει όπως καταλαβαίνετε κάποια στήριξη από το κράτος. Δεν μπήκαμε στις Επιστρεπτέες και δεν έχω και κάποιον γνωστό μικρομεσαίο που να έχει μπει στις Επιστρεπτέες. Προσπαθούμε να μην βγούμε πάρα πολύ χρεωμένοι που να μην μπορεί να συνεχίσει η επιχείρηση. Εμείς είμαστε τυχεροί γιατί έχουμε την ανοχή των ιδιοκτητών όσον αφορά στο ενοίκιο, σε κάποιες μικροκαθυστερήσεις που ενδεχομένως να χρειαστεί να γίνουν, και προσπαθούμε για να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε όταν, αν και εφόσον τελειώσει όλο αυτό να μπορεί να είναι βιώσιμη η επιχείρηση να μην είναι τα χρέη μεγάλα».

Επεσήμανε ακόμη ότι ακόμη και καραντίνα να μην υπάρχει, ο κόσμος είναι και φοβισμένος που αποφεύγει να κυκλοφορήσει αλλά και οικονομικά εξουθενωμένος. “Ο κόσμος είναι εκτός από πολύ τρομοκρατημένος -είμαι σύμφωνη με τα μέτρα, κι εγώ τώρα δουλεύω και φοβάμαι και για τη δική μου υγεία- αν ξεπεράσουμε λίγο την τρομοκρατία του κόσμου, ο κόσμος είναι εξουθενωμένος και οικονομικά. Έχω πελάτες υπαλλήλους γραφείων, είδα ανθρώπους να παρακαλάνε τους ιδιοκτήτες των γραφείων «εγώ δεν θέλω να βγω σε αναστολή, εγώ θέλω να δουλέψω». Και για την ψυχολογία τους αλλά και για το οικονομικό κομμάτι. Αν λειτουργήσει κανονικά η αγορά, ίσως μπορέσουμε να αποπληρώσουμε λίγο παραπάνω τα πάγιά μας. Για να ρεφάρουμε θα πρέπει να λειτουργήσει η οικονομία κανονικά και αν θα τα πάρουμε, έπειτα από 6-8 μήνες κανονικότητας, ούτε καν με το ενδεχόμενο τρίτου lockdown ή συνέχειας των μέτρων. Δεν αρκεί να βγούμε απλά από την καραντίνα. Μακάρι να πάνε όλα καλά, να υποχωρήσουν τα μέτρα, εκεί θα δούμε αν θα ρεφάρουμε… Είμαι στη Βουκουρεστίου αυτήν τη στιγμή και είναι όλα τα μαγαζιά κλειστά, βέβαια, συνεχίζουμε με αισιοδοξία. Δεν θα κατηγορήσω «ο Χαρδαλιάς βγήκε και μας έκλεισε», αντιλαμβάνομαι γιατί μας έκλεισε, αλλά περιμένω μια στήριξη στις νέες επιχειρήσεις.

Επίσης, ο Κωνσταντίνος Κώτσος, υπεύθυνος του Kowalski Bar στη Βουκουρεστίου, σημείωσε: «Δεύτερο lockdown, δεύτερη δυσκολία. Έχω τη διαχείριση του χώρου και παρά το γεγονός ότι είμαι προσωπικό καταλαβαίνω τα προβλήματα που έχει κάποιος επιχειρηματίας Ο τζίρος δεν έχει πέσει μόνο 50% που λένε, αλλά κατά την άποψή μου αγγίζει το 80%. Όταν ένα μαγαζί εδώ στο κέντρο, έχει τα λειτουργικά, ενοίκια, ΦΠΑ, ΔΕΗ, δημοτικά τέλη, νερά, προμηθευτές, προσωπικό… Αν τα βάλεις όλα σε ένα τσουβάλι στο τέλος της ημέρας και κάνεις τα μαθηματικά το πρόσημο παραμένει όπως και στο πρώτο lockdown αρνητικό, ούτε καν ίσο. Συν δεν το συζητάμε καθόλου. Υπάρχει μείον».

Παράλληλα τόνισε: «Προσπαθούμε να κρατήσουμε το όνομα ανοιχτό, να είμαστε δίπλα στον πελάτη που μας έχει εμπιστευτεί τόσους μήνες και έπινε έναν καφέ, έναν χυμό, το ποτό του, έτρωγε ένα κρουασάν να είμαστε δίπλα του αυτήν τη στιγμή. Επειδή είμαστε στο κέντρο και όχι σε μια κατοικήσιμη περιοχή, όπως το Παγκράτι, το Αιγάλεω, και τα μικρά αστικά κέντρα που δίπλα έχεις τα καφέ και πάνε οι γείτονες και παίρνουν τον καφέ και το φαγητό τους. Εμείς απευθυνόμαστε κατά κύριο λόγο στις εταιρείες και το λιανεμπόριο που είναι κλειστό και στα γραφεία που κατά 80%, απ’ ό,τι ακούμε, είναι σε τηλεργασία, οπότε έχει γίνει εκκαθάριση του πελατολογίου που αριθμείται σε μονοψήφιο νούμερο την ημέρα».

Όσον αφορά στην επόμενη ημέρα σημείωσε: «Το θέμα είναι το μετά, πώς θα ορθοποδήσουμε μετά, πόσο θα πάει το μετά, τι θα γίνει; Είναι δύσκολα τα πράγματα. Το θέμα είναι ότι έχουμε θετική ενέργεια, πρεσβεύουμε τη φιλοξενία, πρεσβεύουμε τη διασκέδαση, πρεσβεύουμε το χαμόγελο το πρωινό, αν μας πάρουν και αυτό… δυστυχώς δεν θα έχουμε κάτι άλλο» είπε και έκανε λόγο για ντόμινο: «Μια από τις βαριές βιομηχανίες στην Ελλάδα είναι η εστίαση. Δεν παράγουμε κάτι άλλο… Και ό,τι ντόμινο κρύβει από δίπλα του ο κλάδος της εστίασης: οι προμηθευτές, ο μανάβης, ο μπακάλης, ο χασάπης, είμαστε όλοι κομμάτια του παζλ».

Σχετικά με την κρατική στήριξη υπογράμμισε: «Αυτό που λένε για στήριξη, είναι το λεγόμενο από την ταινία με τον Κωνσταντάρα “θα… θα… θα…”. Το έχουμε κάνει λίγο κωμωδία για να μπορέσουμε να γελάσουμε γιατί αν το πάρουμε στα σοβαρά θα πρέπει να τρελαθούμε και δεν είναι καιρός να τρελαινόμαστε. Δεν μπορούμε να περιμένουμε τις κρατικές επιχορηγήσεις γιατί αν περιμένουμε από αυτό, τα μαγαζιά μας όλοι, αν δεν τα στηρίξουμε εμείς οι ίδιοι, με όποια επίπτωση στην προσωπική μας ζωή, στο πορτοφόλι μας, δεν θα μπορέσουμε να σταθούμε. Δεν είμαστε σαν το εξωτερικό, γιατί έχω πολλές επαφές με εξωτερικό. Μάλιστα, πρόσφατα, έχω να επισημάνω μια περίπτωση με έναν συνάδελφο που είχε πάει στην Αυστρία για δουλειά και γύρισε στην Ελλάδα και του πληρώνουν το 80% του μισθού του και ας βρίσκεται στην Ελλάδα. Μόνο το προσωπικό, όπως είμαι κι εγώ, είναι λίγο πιο ‘καλοσυντηρημένο’ να το πω. Στις επιχειρήσεις δυστυχώς δεν έδωσαν την ίδια μέριμνα και φροντίδα. Κάποιες μικρές επιχειρήσεις δεν νομίζω να επαναλειτουργήσουν και είναι κρίμα γιατί είναι ο κόπος ανθρώπων έπειτα από τόσα χρόνια. Δυστυχώς».

Ο Γιάννης Μπατσούλης, ιδιοκτήτης της ταβέρνας “Βαγγέλης & Υιός” στον Άγιο Νικόλαο Αχαρνών, επεσήμανε «λένε πως από τις 7 Δεκεμβρίου θα λειτουργούμε με μανιτάρια σε εξωτερικούς χώρους. Έξοδα στα έξοδα, θα το παλέψουμε. Είναι πολλοί που έχουν θέμα από τον Μάρτιο, είναι πολλοί που δεν άνοιξαν, είναι πληττόμενοι. Με το δεύτερο lockdown δεν θα ανοίξουν κι άλλοι. Θα πέσει πολλή πείνα και στο προσωπικό και στους ιδιοκτήτες από το πρώτο lockdwon. Βοήθεια από το κράτος δεν υπάρχει. Ένα 1.000 που σου δίνουν τι να πρωτοπληρώσεις; Το ενοίκιο; Το ρεύμα; Τα έξοδά σου;» είπε και συνέχισε: «Όταν πήραν τα μέτρα άλλοι έβαζαν από την πίσω πόρτα τον κόσμο. Η εστίαση είναι ο κλάδος που έχει πληγεί περισσότερο. Μας είπαν να πάρουμε μέτρα, τα πήραμε, με αποστάσεις στα τραπέζια, ανά τέσσερα άτομα, ήμασταν εντάξει οι περισσότεροι, συμμορφωθήκαμε και για τους λίγους την πληρώσαμε οι περισσότεροι. Δεν πιστεύω ότι τα εστιατόρια έπρεπε να κλείσουν, έπρεπε να μείνουν ανοικτά με τη σωστή τήρηση των μέτρων, ώστε να δουλέψουν και να συντηρηθούν όπως δουλεύει το delivery και το take away, να βγάζουμε κάπως τα έξοδα. Και τώρα την πληρώνουμε για τους απείθαρχους».

Για την κρατική ενίσχυση τόνισε ότι είναι μηδαμινή:

«Μας δίνουν κάποια χρήματα με 50% χαριστικά με την Επιστρεπτέα, αλλά και αυτά δεν αρκούν να καλύψουν τα έξοδα. Επίσης, υπάρχει πρόγραμμα με το ΕΣΠΑ, αλλά αυτό είναι με μόρια και αν μπορέσεις να τα πάρεις, και πόσοι θα τα πάρουν, είναι πολύ δύσκολο. Η βοήθεια από το κράτος είναι μηδαμινή. Και που μας λένε να πληρώσουμε την Εφορία 12 μήνες μετά, τα έξοδα τρέχουν και όταν έρθει η στιγμή να τα πληρώσουμε πάλι θα έχουμε να τα καλύψουμε αυτά τα έξοδα;» αναρωτήθηκε και υπογράμμισε: «Στον χώρο τον δικό μας θα κλείσουν πολλά μαγαζιά. Κουβαλάνε τα χρέη από το πρώτο lockdown και δεν θα μπορέσουν πολλοί να αντεπεξέλθουν και στα χρέη του δεύτερου. Έτσι, θα υπάρξουν πολλές επιχειρήσεις που θα κλείσουν, δεν θα αντέξουν στην πορεία. Και αυτό το lockdown να αρθεί πάλι θα υπάρχει πρόβλημα, καθώς ο κόσμος φοβάται, ούτε θα κυκλοφορήσει, παρά μόνο περιορισμένα, οπότε θα είναι πολύ δύσκολο για όλους μας» σημείωσε.