Ολόκληρη η σαρακοστή είναι περίοδος νηστείας για την Εκκλησία μας, άλλα πόσο μάλλον η Μεγάλη Παρασκευή που αποτελεί την πιο πένθιμη ημέρα της χριστιανοσύνης, καθώς τότε κορυφώνεται το Θείο Δράμα των Παθών του Χριστού.
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής τελείται η ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και ο Εσπερινός της Αποκαθηλώσεως, οπότε και ο Χριστός αποκαθηλώνεται και τοποθετείται στον Επιτάφιο. Από τα ξημερώματα τις ίδιας μέρας ετοιμάζεται ο επιτάφιος. Το βράδυ πραγματοποιείται η Ακολουθία του Επιταφίου Θρήνου, δηλαδή ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου και ακολουθεί η περιφορά του επιταφίου. Λόγω του πένθιμου χαρακτήρα της ημέρας δεν τελείται Θεία Λειτουργία ούτε ακόμη και η κατανυκτική Λειτουργία Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων.
Τη Μεγάλη Παρασκευή η ζωή του χριστιανού πρέπει να περιστρέφεται αποκλειστικά γύρω από το Θείο Πάθος και να αναλώνεται στην προσευχή και την παρακολούθηση των Ιερών Ακολουθιών. Καμία άλλη απασχόληση και κανένας περισπασμός δεν πρέπει να υπάρχει στο νου του πιστού, τις ώρες εκείνες που ο αναμάρτητος Αμνός, ο Χριστός, βρίσκεται στον τάφο επειδή σταυρώθηκε για τις αμαρτίες μας.
Ούτε δουλειές, ούτε τραπεζώματα σε σπίτια ή ταβέρνες, ούτε διασκεδάσεις παντός είδους, ούτε καμία άλλη δραστηριότητα που δεν συνάδει με το πνεύμα της ημέρας. Υπάρχουν άλλωστε άφθονες μέρες σε ολόκληρο το υπόλοιπο έτος για να γίνουν αυτά.
Βέβαια ο σύγχρονος τρόπος ζωής για πολλούς επιβάλλει την υποχρέωση να εργαστούν αυτή την ημέρα, όμως και πάλι ο χριστιανός οφείλει να εργάζεται – όσο το δυνατόν – με το νου του στην ιερότητα του Θείου Πάθους και σεβόμενος το πένθος του επιτάφιου θρήνου. Αυτό φροντίζουν να μας υπενθυμίζουν και οι πένθιμες καμπάνες των εκκλησιών που χτυπούν όλη την ημέρα.
Οι παλιές γενιές των Ελλήνων κρατούσαν αυτές τις παραδόσεις ευλαβικά σαν φυλακτό. Οι νοικοκυρές μάλιστα έμεναν μέχρι αργά το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης κάνοντας δουλειές του σπιτιού γιατί όπως έλεγαν «Τη Μεγάλη Παρασκευή δεν πρέπει να κάνουμε τίποτα, καμία δουλειά του σπιτιού». Ακόμα και τα πασχαλινά αυγά, φρόντιζαν να τα βάφουν το απόγευμα της Μεγάλης Πέμπτης και στη συνέχεια τα έκρυβαν για να μην τα «βρει» η πένθιμη μέρα, αφού συμβολίζουν την Ανάσταση και τα φυλάμε για το «Χριστός Ανέστη».
Τα παλαιότερα χρόνια η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας ήταν αδιαπραγμάτευτη στα σπίτια σε όλη την Ελλάδα. Αλάδωτη νηστεία και ξηροφαγία ακολουθούσαν, ειδικά τη Μεγάλη Παρασκευή.
Αν κάποιο προσφιλές μας πρόσωπο είχε μόλις φύγει από τη ζωή, δεν θα είχαμε διάθεση να ασχοληθούμε με τίποτα το ανάρμοστο και αταίριαστο, πρώτα λόγω σεβασμού προς τον κεκοιμημένο και δεύτερον γιατί οι ίδιοι θα καταβαλλόμασταν από λύπη. Πόσο μάλλον τώρα πρέπει να συμπεριφερθούμε έτσι, που εκείνος που μπήκε στον τάφο δεν είναι άνθρωπος, άλλα ο Θεάνθρωπος, η Εσταυρωμένη Αγάπη που θυσιάστηκε για την αμαρτωλότητα μας.