Αν κάτι έχει να περιμένει όλο τον χρόνο ο Έλληνας που δουλεύει περισσότερες ώρες από κάθε άλλο ευρωπαίο πολίτη (και πλέον σε κάποιους η κυβέρνηση επιβάλλει και εξαήμερο), είναι να πάει λίγες μέρες διακοπές το καλοκαίρι.
Οι καλοκαιρινές διακοπές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ελληνική κουλτούρα και αποτελούν βασική προϋπόθεση για την ψυχική και σωματική υγεία του καθένα. Οι ξέγνοιαστες μέρες αποφόρτισης που προσφέρουν οι διακοπές, χρησιμεύουν ως ψυχολογικό στήριγμα για όλο τον χρόνο. Με λίγα λόγια ο εργαζόμενος Έλληνας έχει κάτι ευχάριστο να περιμένει πριν πάει διακοπές και κάτι ευχάριστο να θυμάται, αφού τελειώσουν αυτές.
Στην Ελλάδα επί Κυριάκου Μητσοτάκη όμως, οι παραδοσιακές διακοπές του Έλληνα γίνονται ένα άπιαστο όνειρο. Η πρωτοφανής ακρίβεια στα εισιτήρια και στα κόστη διαμονής, αναγκάζουν τους πολίτες να φυλακίζονται στις πόλεις για να κάνουν οικονομία και να τα βγάλουν πέρα. Και η μεγάλη ειρωνεία (και τραγωδία) για τους Έλληνες, είναι ότι ζουν σε μια πανέμορφη χώρα που «βουλιάζει» από τουρίστες (το 2023 η Ελλάδα υποδέχθηκε 32,7 εκατ. τουρίστες), αλλά οι ίδιοι δεν μπορούν να απολαύσουν τις ομορφιές της χώρας τους.
Μιας χώρας για την οποία οι πολίτες πληρώνουν δυσβάστακτους φόρους και έβαζαν «πλάτη» την τελευταία δεκαπενταετία για να την κρατήσουν όρθια οικονομικά, μόνο και μόνο για να ζουν σαν φυλακισμένοι σήμερα και να μην μπορούν να περάσουν ούτε λίγες μέρες διακοπών. Τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια σε πολλές περιπτώσεις (ανάλογα τον προορισμό) ισοδυναμούν με έναν ολόκληρο μηνιαίο μισθό, αν προσθέσουμε τα κόστη άφιξης και επιστροφής. Οι ακτοπλοϊκές εταιρείες βαράνε στο «ψαχνό» και προσαρμόζουν τα ναύλα περισσότερο στα… πορτοφόλια των τουριστών, παρά στις περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες των Ελλήνων.
Αν υπολογίσουμε δε τα εισιτήρια για οικογένειες, εκεί μιλάμε για δραματική κατάσταση. Για μία τετραμελή οικογένεια, οι διακοπές σε νησί έχουν παρόμοιο κόστος με το να πήγαιναν σε χώρα του εξωτερικού. Μόνο για να πάει μία οικογένεια με αυτοκίνητο σε κάποιο ελληνικό νησί θα δαπανήσει:
419 ευρώ για Σκιάθο,
430 ευρώ για Τήνο,
596 ευρώ για Χίο,
632 ευρώ για Πάρο,
206 ευρώ για Κεφαλονιά, ενώ
για Ρόδο θα χρειαστεί πάνω από 1.000 ευρώ!
Επιπλέον, οι αποταμιεύσεις των Ελλήνων έχουν εξανεμιστεί (η Ελλάδα έχει τη χαμηλότερη εθνική αποταμίευση ως ποσοστό του ΑΕΠ από όλες τις χώρες της Ευρωζώνης) λόγω της παρατεταμένης ακρίβειας σε τρόφιμα, είδη πρώτης ανάγκης, καύσιμα, ενέργεια και ενοίκια, οπότε ο «κουμπαράς» των διακοπών που κάποτε υπήρχε σε όλα τα νοικοκυριά, έχει γίνει πλέον μια μακρινή ανάμνηση.
Το θλιβερό αποτέλεσμα είναι ότι μπαίνει απαγορευτικό στο σενάριο των καλοκαιρινών διακοπών για έναν τρομακτικό αριθμό νοικοκυριών. Την ίδια στιγμή ο πρωθυπουργός καλοπερνάει όλο τον χρόνο από τριήμερο σε τριήμερο, χρησιμοποιώντας το πρωθυπουργικό αεροσκάφος που το έχει μετατρέψει σε προσωπικό του ταξί, με τα χρήματα του ελληνικού λαού.
Οι έρευνες για τις διακοπές των Ελλήνων αποτυπώνουν την τραγική πραγματικότητα: φέτος ο ένας στους δύο Έλληνες δηλώνει ότι δεν θα μπορέσει να κάνει καλοκαιρινές διακοπές.
Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) για την επίδραση των ανατιμήσεων στις καταναλωτικές συνήθειες των Ελλήνων, ένας στους δύο καταναλωτές δηλώνει ότι δεν θα κάνει διακοπές το 2024, ενώ ένας στους τρεις δηλώνει ότι θα κάνει μεν διακοπές, αλλά πιο περιορισμένες.
Κόβουν από παντού
Οι Έλληνες έχουν υποχρεωθεί να αλλάξουν τις καταναλωτικές τους συνήθειες για να ανταποκριθούν στο κόστος ζωής, ως αποτέλεσμα των ανατιμήσεων σε προϊόντα και υπηρεσίες.
Όπως δήλωσαν στην έρευνα του ΙΕΛΚΑ, οι Έλληνες κάνουν εξοικονόμηση χρημάτων για τις αγορές βασικών αγαθών και υπηρεσιών.
Συγκεκριμένα:
- Το 71% (έναντι 75% το 2023) του κοινού δηλώνει ότι έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης όπως είναι η εστίαση, οι διακοπές, τα ταξίδια κ.α.
- Το 55% (έναντι 54% το 2023) δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου.
- Το 49% (έναντι 48% το 2023) του κοινού δηλώνει ότι έχει αναβάλει εργασίες συντήρησης και επισκευής, π.χ. στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο.
- Το 42% (έναντι 49% το 2024) δηλώνει ότι έχει αλλάξει μάρκα-επωνυμία προϊόντος.
- Το 27% δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει χρήματα από τις αποταμιεύσεις του προκειμένου να καλύψει τις αγορές του.