Όπως ανακοίνωσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο το βράδυ της Τρίτης (28/07), τελικά οι εορταστικές εκδηλώσεις του Δεκαπενταύγουστου στην Ιερά Μονή Παναγίας Σουμελά, στην Τραπεζούντα, δεν θα πραγματοποιηθούν. Κι αυτό λόγω των μέτρων προστασίας του κλήρου και των πιστών από την πανδημία του κορονοϊού.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Το παίζει καλός ο Ερντογάν: «Τον Δεκαπενταύγουστο μπορεί να γίνει λειτουργία στην Παναγία Σουμελά»
Να σημειώσουμε ότι είχε προηγηθεί η τηλεφωνική επικοινωνία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά την οποία ο Τούρκος πρόεδρος ενημέρωσε τον Προκαθήμενο της Ορθόδοξης Εκκλησίας για την πρόθεση της τουρκικής κυβέρνησης να επαναλειτουργήσει το ιστορικό μοναστήρι.
Αναλυτικά, η ανακοίνωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου αναφέρει το εξής:
«Διά του παρόντος ανακοινούται ότι, λόγω της συνεχιζομένης πανδημίας του νέου κορονοϊού, δεν επετράπη υπό των αρμοδίων Τουρκικών Αρχών η τέλεσις της Θείας Λειτουργίας εν τη Ιερά Μονή Παναγίας Σουμελά Τραπεζούντος, την 15ην προσεχούς μηνός Αυγούστου.
Τούτο φέρον εις γνώσιν των ενδιαφερομένων το Οικουμενικόν Πατριαρχείον, επικαλείται επ᾿ αυτούς και επί πάντας την χάριν και την άμαχον προστασίαν της Παναγίας της Σουμελιώτισσας. Τη 28η Ιουλίου 2020»
Νωρίτερα, σύμφωνα με τηλεγράφημα του τουρκικού κρατικού πρακτορείου ειδήσεων Anadolu, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος «εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επαναλειτουργία της Μονής της Παναγίας Σουμελά σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν».
Σύμφωνα με τα όσα μετέδωσε η ίδια πηγή, «ο Προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας ευχαρίστησε τον Τούρκο πρόεδρο για την αποκατάσταση της Παναγίας Σουμελά, καθώς και για άνοιγμα του μοναστηριού».
Νέα τουρκική πρόκληση: Τζαμί και η Αγία Σοφία Τραπεζούντας
Παρά τα δήθεν φιλικά του Ερντογάν προς τον Χριστιανισμό, οι Τούρκοι προχώρησαν σε μία ακόμη πρόκληση. Συγκεκριμένα άνοιξε για το κοινό ως τζαμί και ο ιστορικός βυζαντινός ναός της Αγίας Σοφίας στην Τραπεζούντα.
Η απόφαση για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί είχε ληφθεί το 2013 και το μοναδικό οικοδόμημα που χρονολογείται από τον 13ο αιώνα, επί βασιλείας του Μανουήλ Α΄ Μεγάλου Κομνηνού στην Αυτοκρατορία της Τραπαζούντας, μεταβιβάστηκε από το υπουργείο Πολιτισμού στη Διεύθυνση Βακουφίων για να λειτουργήσει ως τέμενος.
Το 2018 άρχισαν εργασίες αποκατάστασης στο κτίριο, οι οποίες ολοκληρώθηκαν και, σύμφωνα με τα φιλικά προς την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης, στα εγκαίνια δόθηκε πανηγυρικός χαρακτήρας με την παρουσία του Τούρκου υπουργού Πολιτισμού, Μεχμέτ Νουρί Έρσοϊ.
Η Αγία Σοφία Τραπεζούντας, όπως και της Κωνσταντινούπολης, φημίζεται για τις μοναδικές της εικονογραφίες. Παρόμοιοι μηχανισμοί με παραβάν και κουρτίνες για να τις καλύψουν είχαν ήδη τοποθετηθεί από το 2013, όταν ο ναός έπαψε να είναι μουσείο και έγινε τζαμί, καθώς η προσωπογραφία απαγορεύεται στο σουνιτικό Ισλάμ.