Εμβληματικό τραγούδι του χαρντ-ροκ, που έγραψαν οι Deep Purple τον Δεκέμβριο 1971, με διαχρονική επιτυχία και στη χώρα μας. Το πασίγνωστο ριφ (riff = σύντομη επαναλαμβανόμενη μουσική φράση) του Smoke on the Water έχει απασχολήσει και παιδέψει αμέτρητους εκκολαπτόμενος ηλεκτρικούς κιθαριστές.
Οι στίχοι του τραγουδιού βασίζονται σε ένα πραγματικό γεγονός. Στις 4 Δεκεμβρίου 1971 τα μέλη του συγκροτήματος βρίσκονταν στο Μοντρέ της Ελβετίας για να ηχογραφήσουν τα τραγούδια του νέου τους άλμπουμ. Την ίδια μέρα, ο μεγάλος Φρανκ Ζάππα έδινε συναυλία στο Καζίνο της πόλης με το συγκρότημά του Mothers of Invention. Κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης του τραγουδιού King Kong, εκτοξεύθηκε από τη μεριά των θεατών ένα βεγγαλικό. Βρήκε στην εύφλεκτη οροφή της αίθουσας και αμέσως όλο το κτιριακό συγκρότημα του Καζίνο τυλίχθηκε στις φλόγες και καταστράφηκε ολοσχερώς.
Ευτυχώς, δεν υπήρξαν θύματα, παρά μόνο λίγοι ελαφρά τραυματίες. Οι καταστροφές ήταν μεγάλες και υπολογίστηκαν σε 12 εκατομμύρια δολάρια, συμπεριλαμβανομένου και του μουσικού εξοπλισμού του Φρανκ Ζάππα. Τα μέλη των Deep Purple από το ξενοδοχείο τους έβλεπαν τον καπνό από το φλεγόμενο Καζίνο να ανεβαίνει πάνω στη λίμνη. Ο Ρίτσι Μπλάκμορ σκάρωσε τις πρώτες νότες του τραγουδιού και ο μπασίστας Ρότζερ Γκλόβερ έριξε την ιδέα να του δώσουν τον τίτλο Smoke on the Water. Οι στίχοι γράφτηκαν αργότερα.
To Smoke on the Water αποτέλεσε ένα από τα επτά τραγούδια του κορυφαίου άλμπουμ των Deep Purple Machine Head, που κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1972. Το τραγούδι γνώρισε τεράστια επιτυχία, παρά την περί του αντιθέτου πρόβλεψη των μελών του συγκροτήματος και το 1973 κυκλοφόρησε και ως σινγκλ. Από τότε βρίσκεται σταθερά στο ρεπερτόριο των συναυλιών των Deep Purple, των επιμέρους σχημάτων που δημιούργησαν τα μέλη τους και κάθε ηλεκτρικού κιθαρίστα που σέβεται τον εαυτό του, αφού έχει την ευκαιρία να σολάρει και να επιδείξει τη δεξιοτεχνία του.
To Smoke on the Water τιμήθηκε από την πόλη του Μοντρέ με ένα άγαλμα στις όχθες της λίμνης της Γενεύης, που περιλαμβάνει το όνομα του συγκροτήματος, τον τίτλο του τραγουδιού και το ριφ με νότες. Το 1994, 1.322 κιθαρίστες μαζεύτηκαν στο Βανκούβερ του Καναδά για να παίξουν το διάσημο ριφ και να γραφτούν στο Βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες. Το ρεκόρ τους κράτησε 13 χρόνια και καταρρίφθηκε στις 3 Ιουνίου 2007 από 1.683 κιθαρίστες, που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση ενός ραδιοφωνικού σταθμού στο Κάνσας Σίτυ του Κεντάκι.