Δεν είχε συμπληρώσει χρόνο στην πρωθυπουργία της Τουρκίας. Ο ίδιος, σε λιγότερο από μια δεκαετία είχε καταφέρει από υποψήφιος για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης (κέρδισε το 1994) να γίνει ο πλέον επιδραστικός Τούρκος πολιτικός, θέτοντας ουσιαστικά τις βάσεις για τη 17ετη διακυβέρνηση του, με τρόπο, συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που πρακτικά διασφαλίζει πως – πλέον ως πρόεδρος – θα διαφεντεύει τους γείτονες για… όσο θέλει.
Τότε, λοιπόν, άνοιξη του 2004, οπαδοί της Φενερμπαχτσέ – της ομάδας που υποστήριζε μικρός – είχαν σ’ ένα πέταλο του «Σαράτσογλου» αναρτήσει ένα πανό που έλεγε σε ελεύθερη μετάφραση; «Ενας αρσενικός άντρας: Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν». Το είχαν δει, από τότε, το έργο οι οπαδοί των «καναρινιών»…
Αυτοί των μεγάλων ομάδων, όπως της Φενέρ, ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα του Τούρκου προέδρου ως προς το ποδόσφαιρο. Το 2013, στα γεγονότα της πλατείας Ταξίμ (τα πιο σοβαρά αμφισβήτησής του μετά το Πραξικόπημα), πρωταγωνίστησαν οπαδοί της Μπεσίκτας αρχικά, προτού συμμετάσχουν και αντίστοιχοι των Γαλατά, Φενέρ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ – Ερντογάν: «Η Τουρκία ουδέποτε στην ιστορία της διέπραξε σφαγή αμάχων!»
Δύο χρόνια νωρίτερα, όλοι σχεδόν οι 55.000 παρευρισκόμενοι στη νεότευκτη «ΤΤ Αρένα», που αντικατέστησε «Αλί Σαμί Γεν» ως έδρα της Γαλατά, αποδοκίμασαν τον Ερντογάν. Το μάθημα του, το έμαθε. Οταν πριν τρία χρόνια εγκαινίασε το νέο γήπεδο της Μπεσίκτας, τη «Vodafone Arena» το έκανε μία μέρα νωρίτερα από τα επίσημα εγκαίνια και χωρίς κόσμο στις εξέδρες. Ετσι κι αλλιώς, πάντως, αυτά ήταν τα μόνα «προβλήματα» που αντιμετώπισε ο Τούρκος πρόεδρος στη 17ετη του διακυβέρνηση και που σχετίζονται με την ποδοσφαιρική εμπλοκή του.
ΤΤ, δηλαδή Turk Telecom και Vodafone. Μια πτυχή της φιλοσοφίας του Ερντογάν για το ποδόσφαιρο: εμπορευματοποίηση, χρήμα. Χρήμα προς όλους. Χρήμα που φιλτράρεται μέσω καναλιών του (πανταχού παρόντα) Τούρκου προέδρου. Χρήμα που ελέγχει.
Στα 17 χρόνια της διακυβέρνησής του, έχουν κατασκευαστεί στην Τουρκία περισσότερες αθλητικές εγκαταστάσεις απ’ ό,τι στην προηγούμενη ιστορία της χώρας! Στο επίκεντρο τα γήπεδα. Εικοσιένα συνολικά υπερσύγχρονα γήπεδα κατέκλυσαν κάθε γωνιά της χώρας, καθιστώντας την Τουρκία στη Νο1 κατασκευάστρια γηπέδων στον πλανήτη! Μέσω του εκσυγχρονισμού και της ανανέωσης των γηπέδων, ο Ερντογάν κατάφερε να ικανοποιήσει τον κατασκευαστικό κλάδο (το 25% της τουρκικής οικονομίας δηλαδή), να ευχαριστήσει τις τοπικές κοινωνίες (νέα γήπεδα για τις ομάδες τους γαρ…) και να επιτρέψει στις ομάδες – στις οποίες το κράτος στις περισσότερες των περιπτώσεων νοικιάζει αυτά τα γήπεδα – ν’ αυξήσουν τα έσοδα τους. Win-win-win.
Σταδιακά, ο Ερντογάν «πότισε» τη φιλοσοφία κέρδους σε όλη την τουρκική ποδοσφαιρική βιομηχανία. Τράπεζες ελέγχου του ανέλαβαν να «τρέξουν» το project της (εκεί) «κάρτας φιλάθλου», μέτρου που πλέον είναι καθολικό στην Τουρκία και άλλαξε την ανθρωπογεωγραφία των εξεδρών, προσελκύοντας σε αυτές αγοραστικό κοινό με πολλαπλάσια οικονομική δυνατότητα απ’ ό,τι πριν, όταν δηλαδή υπήρχε και (σοβαρό) πρόβλημα βίας.
Χορηγίες με κρατικές εταιρείες δεσπόζουν στις φανέλες, ενώ ακόμη και τηλεοπτικά, μια μετάδοση ενός αγώνα τουρκικού πρωταθλήματος – ανεξαρτήτως της εμπορικότητας των ομάδων – έχει υπολογιστεί πως είναι (σε τηλεοπτικά μέτρα) στην 7η θέση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο σε ανταπόδοση διαφημιστικού χώρου και χρόνου. Σκεφτείτε μόνο πως οι πέντε πρώτες θέσεις στη σχετική κατηγορία είναι καπαρωμένες (Αγγλία, Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία).
Παράλληλα με το εμπορικό, ο Ερντογάν αξιοποιεί το ποδόσφαιρο, για να χτίσει την καθημερινή μορφή του ηγετικού του προφίλ. Συντηρεί από την πρώτη στιγμή της πολιτικής του σταδιοδρομίας τη λατρεία του για το ποδόσφαιρο από μικρό παιδί, διανθισμένη με διάφορες ιστορίες (άλλες αληθινές, άλλες «φουσκωμένες», άλλες κατασκευασμένες, όλες όμως στο πλαίσιο αξιοποίησης του ποδοσφαίρου): της πατρικής απαγόρευσης για να παίζει, της δικής του «ανταρσίας» όμως, την παράλληλη ενασχόληση με τις θρησκευτικές σπουδές, τις διάφορες ομάδες στη γειτονιά του στην Πόλη, στο Κασίμπασα, που φόρεσε τη φανέλα τους, τον θρύλο της παρ’ ολίγον μεταγραφής στη Φενέρ.
Σύνδεση, που σε αμιγώς προσωπικό επίπεδο, διατηρεί και στα χρόνια της προεδρίας του. Συμμετέχει σε φιλικά ματς – με την τεχνική και τις επιδόσεις του ν’ αποθεώνονται φυσικά -, παρακολουθεί ντέρμπι, κατεβαίνει σε αποδυτήρια, διατηρεί άμεση σχέση με την τουρκική ομοσπονδία. Ο,τι πρέπει, ό,τι προβλέπεται, προκειμένου – όσο και να φαίνεται περίεργο – να… ταυτίζεται και να χρησιμοποιεί το ποδόσφαιρο ως παρακλάδι πολιτικής. Τρανό παράδειγμα οι viral αυτές τις μέρες και στρατιωτικοί χαιρετισμοί των Τούρκων διεθνών στα πρόσφατα παιχνίδια των «λιονταριών».
Το ποδόσφαιρο, ως γνωστόν, είναι το μεγαλύτερο – ιστορικά – κοινωνικό φαινόμενο της ανθρωπότητας. Ο Ερντογάν εξ αρχής, σταθερά και απαρέγκλιτα κατάφερε να το ελέγξει σε κάθε του έκφανση (σε κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο που προφανώς επέτρεψε ανάλογους χειρισμούς) να το χειραγωγήσει, να το αξιοποιήσει, προκειμένου να χτίσει το δικό του φαινόμενο…
Κάντε follow στο Sportime
Κάντε like στην σελίδα του Sportime στο Facebook
Ακολουθήστε το Sportime στο Instagram