Ποια ημέρα έλεγε ο Κεμάλ Ατατούρκ ότι γεννήθηκε;
Ο Κεμάλ Ατατούρκ δεν αρκέστηκε στην ιστορία όπως ήταν – τη διαμόρφωσε προς όφελός του
Η ιστορία έχει πολλές φορές καταγράψει ηγέτες που επιχειρούν να δημιουργήσουν τον δικό τους μύθο, ξαναγράφοντας το παρελθόν τους για να το συνδέσουν με τις επιδιώξεις τους. Ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Αν και γεννήθηκε το 1881 στη Θεσσαλονίκη, ο ίδιος επέλεξε να δηλώσει ως ημέρα της γέννησής του τη 19η Μαΐου 1919, μια ημερομηνία με ξεκάθαρο πολιτικό συμβολισμό.
Εκείνη την ημέρα, ο Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα, ξεκινώντας την πορεία του προς την ανατροπή της οθωμανικής διοίκησης και τη δημιουργία ενός νέου κράτους στα εδάφη της Μικράς Ασίας. Η επιλογή του να “ξαναγεννηθεί” εκείνη τη μέρα δεν ήταν τυχαία. Ήθελε να ταυτιστεί απόλυτα με το νέο καθεστώς που θα εγκαθίδρυε, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως τον άνθρωπο που έφερε την Τουρκία στην εποχή της ανεξαρτησίας, με κάθε μέσο που έκρινε αναγκαίο.
Η 19η Μαΐου δεν σηματοδοτεί μόνο την έναρξη του αγώνα του Κεμάλ, αλλά και την αρχή μιας σκοτεινής περιόδου για τους ελληνικούς πληθυσμούς της Μικράς Ασίας και του Πόντου. Οι εκκαθαρίσεις, οι διωγμοί και οι σφαγές που ακολούθησαν άφησαν ανεξίτηλα σημάδια στην ελληνική ιστορία, με τις επιπτώσεις να είναι αισθητές μέχρι και σήμερα. Για τον ελληνισμό, η ημερομηνία αυτή συνδέεται με τραγικά γεγονότα, και όχι με κάποια “αναγέννηση”, όπως ο ίδιος ο Κεμάλ επιδίωξε να την παρουσιάσει.
Στην Τουρκία, η 19η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως εθνική εορτή, συνδεδεμένη με τη νεολαία και τον αθλητισμό, επιχειρώντας να διαμορφώσει μια συγκεκριμένη εικόνα του Κεμάλ στη συλλογική μνήμη. Ωστόσο, πέρα από την επίσημη τουρκική αφήγηση, για όσους βίωσαν τις συνέπειες της πολιτικής του, αυτή η ημερομηνία παραμένει μια υπενθύμιση των δεινών που υπέστησαν.