Κι όμως υπάρχει… και είναι το μοναδικό στην Ελλάδα… και το μοναδικό στη νότια Ευρώπη… και βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το σπίτι μου… και είναι το Ελληνικό Μουσείο Πληροφορικής!
Συνέντευξη στον Σπύρο Οικόπουλο
«Η χρονοκάψουλα της πληροφορικής στην Ελλάδα», όπως πολύ εύστοχα μας είπε ο Γιώργος Τσεκούρας, ο εμπνευστής, ιδρυτής και ψυχή του ιδιαίτερου αυτού χώρου, ο οποίος μας φιλοξένησε και μας ξενάγησε σε αυτή τη μοναδική εμπειρία, για μικρούς και μεγάλους.
Το Μουσείο έχει μια δεκαετία ζωής και η πρώτη ερώτηση μου είχε να κάνει με το πως γεννήθηκε η ιδέα.
«Πριν ξεκινήσει αυτή η προσπάθεια, έψαχνα να βρω κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα, για να πάω ως επισκέπτης. Βλέποντας ότι δεν υπάρχει κάτι τέτοιο ούτε σε κάποιο πανεπιστήμιο, αλλά ούτε και σε κάποια σχολή, άρχισα να ψάχνω τα Ασυρτάρια και τις ντουλάπες μου. Εκεί βρήκα τα πρώτα εκθέματα, από πράγματα που είχα φυλαγμένα.
Ο βασικός σκοπός ήταν και είναι να προσφέρουμε μία εμπειρία στο κοινό μας, είτε σε μικρές, είτε σε μεγάλες ηλικίες, σχετικά με την ιστορία της πληροφορικής στη χώρα μας. Ενα πολύ βασικό κομμάτι αυτής της προσπάθειας είναι να εμπνεύσουμε κι άλλους ανθρώπους να κάνουν κάτι αντίστοιχο, στο δικό τους τομέα. Πολλοί από τους επισκέπτες, μας είπαν ότι βλέποντας μια ιδιωτική πρωτοβουλία, που ουσιαστικά ήταν ένα όραμα, να παίρνει σάρκα και οστά, εμπνεύστηκαν στο να ξεκινήσουν τη δική τους προσπάθεια, στο δικό τους αντικείμενο»
«Εκτός από τα λίγα προσωπικά αντικείμενα που είχα φυλαγμένα, όταν το Μουσείο άρχισε τη λειτουργία του, ξεκίνησε, με την καλή έννοια πάντα, ένας κακός χαμός από δωρεές. Τίποτα δεν είναι αγορασμένο, ούτε τα αντικείμενα, ούτε τα βιβλία, ούτε και τα περιοδικά.
Το κάθε αντικείμενο έχει τη δική του προσωπική ιστορία, όπως το πρώτο laptop με ενσωματωμένο εκτυπωτή, που μας το δώρισε ένας ασφαλιστής. Εκτός από υπολογιστές και τα εξαρτήματά τους, υπάρχουν οι πρώτες κονσόλες παιχνιδιών για τηλεόραση, μαγνητόφωνα, ραδιόφωνα, τηλεοράσεις, με ηλικία 30 και πλέον χρόνων».
Τον ρώτησα για το πως αντιμετωπίζουν το μουσείο οι μεγάλες εταιρίες που ασχολούνται με την πληροφορική στην Ελλάδα.
«Βρίσκονται κοντά μας και στηρίζουν την προσπάθειά μας. Μάλιστα ένας από τους στόχους μας, αν και είναι εξαιρετικά δύσκολος, είναι να δημιουργήσουμε ένα τμήμα ελληνικού software, καθώς hardware εγχώριο δεν υπάρχει. Ελπίζουμε ότι κάτι θα έχει διασωθεί και πως σύντομα θα μπορέσουμε να έχουμε στο μουσείο ελληνικά δείγματα δουλειάς».
Βλέποντας στα εκθέματα την παιδική και εφηβική μου ηλικία, ρώτησα το Γιώργο για το target group των επισκεπτών.
«Το αναμνησιακό κομμάτι είναι πολύ έντονο, με ανθρώπους που έχουν ζήσει την πληροφορική από τα πρώτα της βήματα στην Ελλάδα. Βετεράνοι του χώρου, αλλά και εργαζόμενοι που πλέον χρησιμοποιούν τα σύγχρονα μέσα. Έρχονται πολλά σχολεία και μάλιστα η πιο συχνή παρατήρηση των παιδιών, είναι πως τα εκθέματα είναι τουλάχιστον 100 ετών , ενώ ο μέσος όρος είναι περίπου 30.
Τα άλματα προόδου είναι σαφώς τεράστια, αλλά το ενδιαφέρον των παιδιών είναι εξίσου μεγάλο, όσο παράξενα κι αν τους φαίνονται τα περισσότερα αντικείμενα. Ειδικά όταν εξηγούμε πως αν αθροίσουμε τις μνήμες και των 265 υπολογιστών που έχει το μουσείο, δεν φτάνει τη μνήμη ενός σύγχρονου κινητού τηλεφώνου, η έκπληξη τους είναι απίστευτη. Όπως επίσης, όταν τους εξηγούμε την έννοια της συντήρησης και της επισκευής, κάτι που στις μέρες σπανίζει, καθώς τη θέση τους έχει πάρει η αντικατάσταση. Τους εξηγούμε την ιστορία πίσω από κάθε μηχάνημα, προβάλλοντας το όχι ως κάτι άψυχο, αλλά ως κομμάτι της ιστορίας της τεχνολογίας, αλλά και τη σχέση με τον κάτοχό του. Νιώθουν ότι έχουν έρθει σε ένα μουσείο με αρχαιολογίες υπολογιστών» συμπλήρωσε γελώντας.
Ρώτησα τον Γιώργο για το παρόν και το μέλλον του μουσείου και φυσικά τους στόχους του.
«Έχουμε ως moto τη φράση ΄΄το μουσείο που σου κάνει κλικ΄΄ κι αυτό γιατί στόχος μας είναι ο επισκέπτης να έρθει ξανά. Οχι μόνο για να δει καινούργια εκθέματα, αλλά γιατί έχουμε δώσει μεγάλη βάση στο διαδραστικό μας χαρακτήρα. Είτε βάζοντας τα μηχανήματα σε λειτουργία, με τον κόσμο να ασχολείται μαζί τους, αλλά κυρίως με όλες τις υπόλοιπες δράσεις μας, όπως ομιλίες σχετικές με το αντικείμενο. Ένα πολύ βασικό, που έχει άμεση σχέση με τους νεότερους σε ηλικία επισκέπτες, είναι οι ομιλίες για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ξεκινώντας από το γεγονός πως σχεδόν κανένα από τα εκθέματα δεν είχε σύνδεση με το ίντερνετ και πως ήταν καθαρά για επαγγελματική χρήση, κάτι το οποίο σημαίνει πως οι χρήστες ερωτεύονταν, ζούσαν και είχαν κοινωνική ζωή μακριά από κάθε μορφή οθόνης, όντας απόλυτα φυσιολογικοί. Προχωρώντας στο σήμερα, τονίζουμε την σημασία του περιβόητου ηλεκτρονικού ίχνους που αφήνει ο κάθε χρήστης και στο πόσο μπορεί να παίξει ρόλο στη μελλοντική του ζωή, κοινωνικά και επαγγελματικά.
Θέτουμε στους νέους το ερώτημα αν θα μπορούσαν να ζήσουν έστω μια μέρα χωρίς το διαδίκτυο και τους τονίζουμε πως οποιαδήποτε κοινωνική παροχή είναι δωρεάν στο διαδίκτυο, με κάποιο τρόπο, αυτή την παροχή την πληρώνει κάποια στιγμή ο χρήστης».
Το συγκεκριμένο μουσείο είναι μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα και εύλογα ρώτησα για τη στάση της πολιτείας.
«Δεν έχει εμφανιστεί η πολιτεία, εκτός από το Δήμο Μοσχάτου που ήταν πρόθυμος στο να μας προσφέρει κάποιο χώρο, παρόλο που για πρακτικούς λόγους δεν χρησιμοποιήσαμε κάποιον από όσους μας πρότειναν. Η πολιτεία δεν μας έχει μας βοηθήσει, αλλά δεν τους κατηγορώ. Ο απλός κόσμος με τις δωρεές εκθεμάτων και οι εταιρίες που βρίσκονται δίπλα μας είναι η μόνη μας βοήθεια. Σαφώς και θα ήταν ευπρόσδεκτο να εμφανιστεί, αλλά εδώ και 10 χρόνια συνεχίζουμε ουσιαστικά μόνοι μας».
Αντί επιλόγου, θα χρησιμοποιήσω μια φράση του Γιώργου…
«Όλο αυτό ξεκίνησε από το παιδικό μου δωμάτιο. Όπως είπα και στα εγκαίνια του μουσείου, δανειζόμενος μια φράση του John Lennon, ένα όνειρο πετυχαίνει καλύτερα όταν το μοιράζεσαι και με τους άλλους ανθρώπους κι αυτός είναι ο σκοπός της ύπαρξης του χώρου…»
Το Ελληνικό Μουσείο Πληροφορικής βρίσκεται στο Μοσχάτο, Πέτρου Σπυρόπουλου 2 και Θεσσαλονίκης με ωράριο 10:00-16:00 και θα είναι ανοιχτό και το τελευταίο σαββατοκύριακο του χρόνου (12:00-18:00). Ένα ταξίδι στο χρόνο που αξίζει να το κάνουν μικροί και μεγάλοι…άλλωστε η γοητεία βρίσκεται στη διαδρομή και όχι στον προορισμό. Ενα μεγάλο ευχαριστώ στο Γιώργο Τσεκούρα και στα παιδιά του μουσείου για τη ζεστή και απολαυστική φιλοξενία τους!
Τηλ. 2103007010 – website: https://www.elmp.gr