Τι σημαίνει αν κοιτάς πάνω δεξιά όταν μιλάς και τι κάτω αριστερά;
Η κατεύθυνση του βλέμματος αποκαλύπτει τι τύπο σκέψης κάνεις.
Όταν μιλάς και το βλέμμα σου στρέφεται σε συγκεκριμένη κατεύθυνση, το σώμα σου φανερώνει πράγματα που δεν λέγονται. Σύμφωνα με θεωρίες που συνδέονται με τον Νευρογλωσσικό Προγραμματισμό, η κίνηση των ματιών αντικατοπτρίζει τη λειτουργία της σκέψης. Δεν έχει απόλυτη επιστημονική τεκμηρίωση, αλλά χρησιμοποιείται ευρέως σε επικοινωνία, πωλήσεις και ανακρίσεις.
Αν το βλέμμα στραφεί πάνω δεξιά, θεωρείται ότι το άτομο φαντάζεται κάτι. Δημιουργεί μια εικόνα, κατασκευάζει σκηνή που δεν έχει δει ποτέ. Όχι απαραίτητα ψέμα, αλλά δεν πρόκειται για ανάμνηση. Είναι σύνθεση, φαντασία, κάτι που δεν ανήκει στο παρελθόν αλλά στο “αν ήταν”. Γι’ αυτό και πολλοί ανακριτές το παρατηρούν προσεκτικά σε καταθέσεις.
Το πάνω αριστερά συνδέεται με οπτική ανάμνηση. Αν κάποιος κοιτάξει προς τα εκεί, υποτίθεται πως προσπαθεί να ανακαλέσει εικόνα. Θυμάται, δεν επινοεί. Αντίστοιχα, το οριζόντια δεξιά σχετίζεται με την κατασκευή ήχων και το οριζόντια αριστερά με την ανάμνηση ήχων. Είναι ένας χάρτης πρόσβασης του εγκεφάλου προς διαφορετικά είδη πληροφορίας.
Αν κάποιος κοιτάξει κάτω αριστερά, σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, εκείνη τη στιγμή μιλάει στον εαυτό του. Εσωτερικός διάλογος. Είναι η στιγμή πριν την απάντηση, όπου το άτομο σκέφτεται τι να πει, πώς να το πει, αν πρέπει να το πει. Δεν φαντάζεται, ούτε θυμάται. Συζητάει σιωπηλά με το μέσα του. Ζυγίζει, ελέγχει, λογοκρίνει.
Κοιτώντας κάτω δεξιά, υποτίθεται πως το άτομο επεξεργάζεται αισθήσεις, σωματικά ή συναισθηματικά δεδομένα. Δηλαδή σκέφτεται πώς ένιωσε σε μια στιγμή, τι του προκάλεσε ένα γεγονός σωματικά. Αυτό έχει συνδεθεί με στιγμές έντονου άγχους ή προσωπικών αναφορών. Όχι με σκέψεις, αλλά με συναισθηματική ανάμνηση ή αναστάτωση.
Η θεωρία αυτή δεν ισχύει με την ίδια ακρίβεια για όλους. Παίζει ρόλο αν κάποιος είναι δεξιόχειρας ή αριστερόχειρας. Δεν υπάρχει καθολική εγκυρότητα ή επιστημονική πιστοποίηση. Όμως έχει χρησιμοποιηθεί για δεκαετίες στην ανάλυση γλώσσας σώματος και στις τεχνικές παρατήρησης συμπεριφοράς σε ολόκληρο τον κόσμο.
Οι μικρές κινήσεις του βλέμματος αποκαλύπτουν την κατεύθυνση της σκέψης. Δεν δείχνουν τι σκέφτεται κάποιος, αλλά πώς. Η φαντασία, η ανάμνηση, ο εσωτερικός διάλογος και η αίσθηση έχουν διαφορετικές πύλες στον εγκέφαλο, και το σώμα —χωρίς να το ξέρει— κοιτάζει προς τα εκεί. Χωρίς λόγια. Χωρίς πρόθεση.
Γρηγόρης Κεντητός
Γράφω για πράγματα που με συναρπάζουν, αλλά φροντίζω πάντα να τα ερευνώ σαν να τα μελετούσα για πρώτη φορά. Αναζητώ τη σύνδεση ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, το ανθρώπινο μέσα στο ακαδημαϊκό, και τη γνώση που μπορεί να μεταφερθεί με τρόπο απλό, ακριβή και ζωντανό. Είτε πρόκειται για έναν αρχαίο πόλεμο είτε για ένα φαινόμενο της εποχής μας, στηρίζομαι πάντα σε πρωτογενές υλικό, πραγματικές πηγές και σοβαρή τεκμηρίωση. Θέλω κάθε κείμενο να αξίζει τον χρόνο του αναγνώστη — και τον δικό μου.
για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
