Γιατί η Τουρκία αγοράζει σαν τρελή χρυσό – Τι ετοιμάζεται να κάνει;
Τι φοβάται η Τουρκία και γιατί προετοιμάζεται εντατικά;
Η Τουρκία έχει επιδείξει αυξημένο ενδιαφέρον για την απόκτηση χρυσού τα τελευταία χρόνια. Αυτή η τάση μπορεί να αποδοθεί σε διάφορους παράγοντες, όπως η επιθυμία ενίσχυσης των εθνικών αποθεμάτων, η προστασία από οικονομικές κυρώσεις και η διατήρηση της οικονομικής σταθερότητας εν μέσω γεωπολιτικών εντάσεων.
Μέχρι το τέλος του 2024, η Τουρκία είχε αυξήσει τα αποθέματα χρυσού της σε 584,93 τόνους, από 540,19 τόνους που διέθετε στο τέλος του 2023. Αυτό σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια του 2024, η Τουρκία αγόρασε συνολικά 44,74 τόνους χρυσού. Οι αγορές αυτές κατατάσσουν την Τουρκία μεταξύ των κορυφαίων χωρών σε αποθέματα χρυσού παγκοσμίως.
Η Τουρκία διατηρεί τα αποθέματα χρυσού της σε διάφορες τοποθεσίες. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας για το 2021, ο χρυσός φυλάσσεται στην Τράπεζα της Αγγλίας, στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης και στην ίδια την Κεντρική Τράπεζα.
Επιπλέον, μετά από νομικές ενέργειες των ΗΠΑ κατά της τουρκικής κρατικής τράπεζας Halkbank, η Τουρκία επαναπάτρισε όλα τα αποθέματα χρυσού της από τις ΗΠΑ. Η διαδικασία αυτή ξεκίνησε το 2017, όταν η Τουρκία διατηρούσε 28,7 τόνους χρυσού στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (FED).
Αυτές οι κινήσεις υποδεικνύουν την προσπάθεια της Τουρκίας να διατηρήσει τον έλεγχο και την ασφάλεια των αποθεμάτων χρυσού της, κατανέμοντάς τα σε διάφορες εγχώριες και διεθνείς τοποθεσίες.
Μία χώρα συνήθως αυξάνει τα αποθέματα χρυσού της για διάφορους στρατηγικούς, οικονομικούς και γεωπολιτικούς λόγους.
Όταν υπάρχει υψηλός πληθωρισμός ή οικονομική κρίση, οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα αποθέματα χρυσού ως μέσο προστασίας της αξίας του νομίσματος. Ο χρυσός θεωρείται «ασφαλές καταφύγιο» που δεν επηρεάζεται από πληθωριστικές πιέσεις όπως τα χαρτονομίσματα.
Χώρες που επιθυμούν να μειώσουν την εξάρτησή τους από το αμερικανικό δολάριο (π.χ. Ρωσία, Κίνα, Τουρκία) συχνά αγοράζουν χρυσό ως εναλλακτική μορφή συναλλαγματικών αποθεμάτων. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όταν υπάρχουν κυρώσεις ή εντάσεις με τις ΗΠΑ. Ο χρυσός είναι κρίσιμος σε περιόδους πολέμου ή γεωπολιτικών κρίσεων, καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αγορά κρίσιμων προμηθειών ή ακόμα και για τη διατήρηση της οικονομικής σταθερότητας αν υπάρξουν κυρώσεις ή αποκλεισμοί.
Χώρες όπως η Ρωσία και το Ιράν έχουν αυξήσει τα αποθέματα χρυσού τους, καθώς το πολύτιμο μέταλλο δεν μπορεί εύκολα να παγώσει από ξένες τράπεζες ή να κατασχεθεί σε περίπτωση κυρώσεων.
Οι κεντρικές τράπεζες κρατούν χρυσό για να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη στο εθνικό τους νόμισμα. Όσο περισσότερα αποθέματα χρυσού έχει μια χώρα, τόσο πιο σταθερό μπορεί να θεωρηθεί το νόμισμά της στις διεθνείς αγορές. Ορισμένες χώρες αγοράζουν χρυσό για να είναι σε θέση να εκδώσουν ένα νέο νόμισμα που να στηρίζεται σε αποθέματα χρυσού, ειδικά αν αμφισβητούν το σημερινό παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα.
Η Τουρκία αγοράζει τεράστιες ποσότητες χρυσού τα τελευταία χρόνια, πιθανώς για να ενισχύσει τη λίρα, να προστατευθεί από δυτικές κυρώσεις και να μειώσει την εξάρτησή της από το δολάριο.