MUST READ

Προτίμησε να γίνει χαμάλης στο Άμστερνταμ παρά βεζίρης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, και ίδρυσε μια από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες στην Ελλάδα

Χωρίς να πάει σχολείο, έμαθε γλώσσες, απέκτησε σπάνια βιβλία και τα έστειλε στο χωριό του.
Προτίμησε να γίνει χαμάλης στο Άμστερνταμ παρά βεζίρης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, και ίδρυσε μια από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες στην Ελλάδα

Γεννήθηκε γύρω στο 1725 στη Ζαγορά του Πηλίου και έμεινε ορφανός από μικρός. Δεν πήγε ποτέ σχολείο, αλλά έμαθε μόνος του Αρχαία και Νέα Ελληνικά, Ιταλικά και Ολλανδικά. Χωρίς δασκάλους, χωρίς πανεπιστήμιο. Μόνο με θέληση και χαρτί. Έφτασε να αποκτήσει μία από τις πιο πλούσιες βιβλιοθήκες της εποχής του. Τον έλεγαν Ιωάννη Πρίγκο.

Ξεκίνησε από την Αλεξάνδρεια και πέρασε στη Βενετία και τη Σμύρνη. Κάποια στιγμή στη Σμύρνη μπλέχτηκε σε ένα επεισόδιο με τις οθωμανικές αρχές. Δεν είναι ξεκάθαρο τι έγινε, αλλά ήταν αρκετό για να τον διώξει. Αργότερα έγραψε: «Κάλλιο αλλού χαμάλης, παρά στον Τούρκο βεζίρης, όπου δεν ηξεύρεις πού έχεις το κεφάλι σου». Δεν ήταν μόνο λόγια. Το εννοούσε.

Το 1755 εγκαταστάθηκε στο Άμστερνταμ. Έκανε εμπόριο, έβγαλε λεφτά, αλλά το μυαλό του δεν έφυγε ποτέ από τη Ζαγορά. Ήθελε να φτιάξει εκεί μια βιβλιοθήκη όπως αυτή που είχε δει στην Ολλανδία. Μάζεψε 800 σπάνια βιβλία. Εκδόσεις της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, έργα Βυζαντινών, πατέρων της εκκλησίας, χρονογράφους, φιλοσοφία, άτλαντες, χάρτες. Τα έστειλε στη Ζαγορά, μέσω Σμύρνης.

Το 1762 άρχισε το όνειρο. Μέχρι το 1776, το ένα βιβλίο έφτανε πίσω από το άλλο. Μετά από χρόνια ξενιτιάς, το 1776 γύρισε ο ίδιος. Μαζί με τον Πατριάρχη Καλλίνικο Γ’, που ήταν επίσης Ζαγοριανός, ίδρυσαν δύο ιδρύματα: ένα δημοτικό σχολείο και το περίφημο Ελληνομουσείο. Όλα πληρωμένα από τον Πρίγκο.

Το σχολείο του Πρίγκου δεν ήταν ένα απλό κατώτερο σχολείο της κοινότητας. Ήταν φυτώριο ανθρώπων που αργότερα θα γράψουν ιστορία. Από εκεί αποφοίτησαν ο Άνθιμος Γαζής και ο Γρηγόριος Κωνσταντάς. Δίδασκαν ελληνικά, ιστορία, φυσική, μαθηματικά και γεωγραφία. Σε μια εποχή που ακόμα και η λέξη «φυσική» ακουγόταν εξωτική στα χωριά.

Έγραφε ο ίδιος. Το πιο σημαντικό του έργο, το «Χρονικό του Άμστερνταμ», καταγράφει τα πάντα γύρω από τον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο (1768–1774) και τη ζωή της ελληνικής παροικίας στην Ολλανδία. Ένα άλλο έργο του ήταν ένα είδος ημερολογίου, όπου με χιούμορ σχολίαζε τις ειδήσεις της εποχής. Διάβαζε ολλανδικές εφημερίδες και σημείωνε τα πάντα, ειδικά για τα Βαλκάνια και το Αιγαίο.

Δεν έμεινε απλός συλλέκτης. Έγινε εκδότης. Επανεξέδωσε έργα όπως το βιβλίο του Ηλία Μηνιάτη «Η Πέτρα του Σκανδάλου» και το θεολογικό έργο του Ευγένιου Βούλγαρη «Ορθόδοξος Ομολογία». Στα χρόνια του, δεν υπήρχε τίποτα πιο επαναστατικό από το να μιλάς για παιδεία, γραμματεία και ιδέες.

Πέθανε το 1789, την ίδια χρονιά που ξεκινούσε η Γαλλική Επανάσταση. Δεν την πρόλαβε. Αλλά στο δικό του βουνό, στο Πήλιο, είχε ήδη σπείρει το δικό του φως.

ΑΚΟΜΑ ΔΕΝ ΠΗΡΕΣ ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΠΟΝΟΥΣ;

Γρηγόρης Κεντητός

Γράφω για πράγματα που με συναρπάζουν, αλλά φροντίζω πάντα να τα ερευνώ σαν να τα μελετούσα για πρώτη φορά. Αναζητώ τη σύνδεση ανάμεσα στο χθες και το σήμερα, το ανθρώπινο μέσα στο ακαδημαϊκό, και τη γνώση που μπορεί να μεταφερθεί με τρόπο απλό, ακριβή και ζωντανό. Είτε πρόκειται για έναν αρχαίο πόλεμο είτε για ένα φαινόμενο της εποχής μας, στηρίζομαι πάντα σε πρωτογενές υλικό, πραγματικές πηγές και σοβαρή τεκμηρίωση. Θέλω κάθε κείμενο να αξίζει τον χρόνο του αναγνώστη — και τον δικό μου.

Εγγραφείτε στα Σελίδα του του Sportime στην πλατφόρμα των Google news για άμεση κι έγκυρη ενημέρωση.
Must Read: Η Κερκυραία κόμισσα που έδωσε όλη της την περιουσία για φτωχά παιδιά και έμεινε στην ιστορία ως Μάνα της Κέρκυρας

Η Κερκυραία κόμισσα που έδωσε όλη της την περιουσία για φτωχά παιδιά και έμεινε στην ιστορία ως Μάνα της Κέρκυρας

Δεν πολέμησε και δεν κυβέρνησε. Έδωσε όμως όλη της την περιουσία για να φύγουν φτωχά παιδιά από την Κέρκυρα και να μορφωθούν στην Ευρώπη. Έτσι έμεινε στη μνήμη του νησιού ως Μάνα της Κέρκυρας.

Must Read
Must Read: Στην 10άδα των ισχυρότερων της ναυτιλίας παγκοσμίως ο Βαγγέλης Μαρινάκης – Ποια Eλληνίδα τον περνάει

Στην 10άδα των ισχυρότερων της ναυτιλίας παγκοσμίως ο Βαγγέλης Μαρινάκης – Ποια Eλληνίδα τον περνάει

Στην κορυφή της κατάταξης βρίσκεται ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Must Read
Must Read: Ο Έλληνας που τόλμησε να σταθεί απέναντι στους μεγαλύτερους επιστήμονες της εποχής του

Ο Έλληνας που τόλμησε να σταθεί απέναντι στους μεγαλύτερους επιστήμονες της εποχής του

Ο Κοσμάς Μπαλάνος στάθηκε απέναντι στην ευρωπαϊκή επιστήμη για να υπερασπιστεί τη γνώση όπως την πίστευε και πλήρωσε το τίμημα μιας εποχής που άλλαζε

Must Read
Must Read: Ποιος ήταν ο Φώτιος Πανάς, ο Έλληνας που έφτιαξε από το μηδέν τη γαλλική οφθαλμολογία και έγινε θρύλος στο Παρίσι

Ποιος ήταν ο Φώτιος Πανάς, ο Έλληνας που έφτιαξε από το μηδέν τη γαλλική οφθαλμολογία και έγινε θρύλος στο Παρίσι

Γεννήθηκε στην Κεφαλονιά και κατέληξε να αλλάξει για πάντα την ιατρική στο Παρίσι

Must Read
Must Read: Τι συνέβη Σαν Σήμερα 15 Δεκεμβρίου 1791

Τι συνέβη Σαν Σήμερα 15 Δεκεμβρίου 1791

1791- Η Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων γίνεται νόμος στις ΗΠΑ, μετά την επικύρωσή της από τη Γενική Συνέλευση της Βιρτζίνια.

Must Read
Must Read: Ο αγωνιστής του 1821 που ζήτησε να φορολογηθούν οι βουλευτές και άναψε φωτιά σε ολόκληρη την Ελληνική κυβέρνηση

Ο αγωνιστής του 1821 που ζήτησε να φορολογηθούν οι βουλευτές και άναψε φωτιά σε ολόκληρη την Ελληνική κυβέρνηση

Το θέμα που άναψε το φιτίλι ήταν μια φαινομενικά απλή πρόταση του Δημήτριου Χατζίσκου.

Must Read
Must Read: Ο Έλληνας που υπέγραψε την ειρήνη που άλλαξε την Ευρώπη

Ο Έλληνας που υπέγραψε την ειρήνη που άλλαξε την Ευρώπη

Ο Μαυροκορδάτος δεν ήταν απλός διερμηνέας. Ήταν ένας Έλληνας που με τη δουλειά του σφράγισε γεγονότα που επηρέασαν τον χάρτη της Ευρώπης.

Must Read
Must Read: Η εξέγερση του Κιλελέρ: Η πρώτη μεγάλη κινητοποίηση των αγροτών στην Ελλάδα

Η εξέγερση του Κιλελέρ: Η πρώτη μεγάλη κινητοποίηση των αγροτών στην Ελλάδα

Το Κιλελέρ δεν ξεχνιέται. Δεν είναι μόνο ιστορία. Είναι κάτι που ξαναβλέπουμε κάθε φορά που μια ομάδα ανθρώπων νιώθει ότι πρέπει να διεκδικήσει το αυτονόητο.

Must Read
Must Read: Ο Μανιάτης που έπεισε τη Γαλλία ότι ήταν απόγονος αυτοκράτορα και μπήκε στα μυστικά σχέδια του Ναπολέοντα

Ο Μανιάτης που έπεισε τη Γαλλία ότι ήταν απόγονος αυτοκράτορα και μπήκε στα μυστικά σχέδια του Ναπολέοντα

Ένας άνθρωπος που ξεκίνησε από μια φτωχή γωνιά της Κορσικής με βαριά μανιάτικη ρίζα και έφτασε να συστήνεται ως απόγονος αυτοκράτορα

Must Read