Τι γίνεται με τις ελληνικές περιουσίες στα Σκόπια;
Η Συνθήκη της Λωζάνης (1923) και άλλες συμφωνίες δεν κάλυψαν πλήρως την περιοχή.Οι ελληνικές περιουσίες στα Σκόπια (Βόρεια Μακεδονία) αποτελούν ένα ζήτημα που σχετίζεται με τις ιστορικές ανακατατάξεις στα Βαλκάνια και τις μετακινήσεις πληθυσμών. Αν και το θέμα δεν έχει την ίδια έκταση με άλλες περιοχές, όπως η Τουρκία ή η Αίγυπτος, παρουσιάζει ενδιαφέρον για ιστορικούς και πολιτικούς λόγους.
Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, πολλοί Έλληνες κατείχαν περιουσίες στα Βαλκάνια, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής που σήμερα αποτελεί τη Βόρεια Μακεδονία.
Μετά την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913), η περιοχή περιήλθε υπό σερβική διοίκηση. Πολλές ελληνικές περιουσίες χάθηκαν ή μεταβιβάστηκαν λόγω των πολιτικών αλλαγών.
Κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα, οι εθνικές πολιτικές στα Βαλκάνια συχνά οδήγησαν σε πίεση προς τους Έλληνες ιδιοκτήτες να εγκαταλείψουν την περιοχή.
Η Συνθήκη της Λωζάνης (1923) και άλλες συμφωνίες δεν κάλυψαν πλήρως την περιοχή, αφήνοντας περιουσιακά ζητήματα ανεπίλυτα.
Στην περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου (1946-1949), ορισμένοι Έλληνες κατέφυγαν στα Σκόπια και έχασαν τις περιουσίες τους στην Ελλάδα, ενώ άλλοι που κατείχαν περιουσίες στην περιοχή της Βόρειας Μακεδονίας τις εγκατέλειψαν λόγω της πολιτικής αστάθειας.
Οι περισσότερες ελληνικές περιουσίες στη Βόρεια Μακεδονία είτε εγκαταλείφθηκαν είτε κρατικοποιήθηκαν κατά την περίοδο της Γιουγκοσλαβίας.
Μετά την ανεξαρτησία της Βόρειας Μακεδονίας το 1991, δεν υπήρξε σημαντική νομική πρωτοβουλία για την αποκατάσταση των περιουσιών.
Τα νομικά εμπόδια και η έλλειψη αρχείων ιδιοκτησίας καθιστούν δύσκολη τη διεκδίκηση περιουσιών από Έλληνες πολίτες ή απογόνους τους.
Η απουσία διμερών συμφωνιών μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας για περιουσιακά ζητήματα περιορίζει τις δυνατότητες επίλυσης.
Η Συμφωνία των Πρεσπών βελτίωσε τις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, αλλά δεν περιλαμβάνει διατάξεις για την αποκατάσταση ή τη διεκδίκηση περιουσιών.
Ορισμένα ελληνικά κτίρια και μνημεία στην περιοχή έχουν διατηρηθεί, αλλά οι περισσότεροι ιδιωτικοί ιδιοκτήτες δεν έχουν τη δυνατότητα να επανακτήσουν τις περιουσίες τους.
Η Ελλάδα θα μπορούσε να εξετάσει τη δυνατότητα συμφωνιών με τη Βόρεια Μακεδονία για τη διευθέτηση περιουσιακών θεμάτων.
Παράδειγμα αποτελεί η διευθέτηση ανάλογων ζητημάτων με άλλες βαλκανικές χώρες.
Αν και δύσκολη, η προσφυγή σε διεθνή δικαστήρια αποτελεί μια επιλογή για την προστασία των περιουσιακών δικαιωμάτων.
Η προστασία και ανάδειξη ιστορικών ελληνικών μνημείων στη Βόρεια Μακεδονία μπορεί να αποτελέσει πεδίο συνεργασίας.
Το ζήτημα των ελληνικών περιουσιών στη Βόρεια Μακεδονία είναι λιγότερο έντονο σε σχέση με άλλες περιοχές, αλλά εξακολουθεί να έχει ιστορική και πολιτική σημασία. Οι λύσεις θα απαιτήσουν τόσο διπλωματικές πρωτοβουλίες όσο και νομική και πολιτιστική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών.
Διαβάστε επίσης: