Η Νέαιρα, μια εταίρα της αρχαίας Ελλάδας, βρέθηκε στο επίκεντρο μιας από τις πιο διάσημες δίκες της αρχαιότητας, αποκαλύπτοντας τις κοινωνικές αντιφάσεις της εποχής. Η υπόθεσή της ξεκίνησε όταν κατηγορήθηκε ότι παραβίασε τον νόμο της αθηναϊκής ιθαγένειας, υποστηρίζοντας ότι ήταν σύζυγος ενός Αθηναίου πολίτη, του Στεφάνου, και ότι τα παιδιά τους ήταν νόμιμα πολίτες.
Η δίκη δεν αφορούσε μόνο τη Νέαιρα, αλλά και τον Στέφανο, καθώς οι αντίπαλοί του στην πολιτική σκηνή χρησιμοποίησαν την προσωπική του ζωή για να τον υπονομεύσουν. Στο δικαστήριο αποκαλύφθηκε ότι η Νέαιρα είχε ζήσει ως εταίρα, γεγονός που θεωρούνταν ανάρμοστο για μια γυναίκα που ζούσε ως σύζυγος ενός πολίτη. Αυτή η κατηγορία προκάλεσε έναν δημόσιο εξευτελισμό, καθώς η προσωπική της ζωή έγινε αντικείμενο συζήτησης ενώπιον της κοινωνίας.
Η δίκη της Νέαιρας αναδεικνύει τις αντιφάσεις του αθηναϊκού δικαίου. Ενώ οι εταίρες είχαν αποδεκτό ρόλο στην κοινωνία ως μορφωμένες συνοδοί, η ένταξή τους στον θεσμό της οικογένειας και η διεκδίκηση δικαιωμάτων για τα παιδιά τους αποτελούσε παραβίαση των αυστηρών κοινωνικών κανόνων. Το δικαστήριο χρησιμοποίησε λεπτομερείς περιγραφές της ζωής της, γεγονός που σήμερα αποκαλύπτει τη διπλή ηθική που επικρατούσε τότε.
Η ιστορία της Νέαιρας είναι μοναδική επειδή παρέχει μια σπάνια εικόνα για τη θέση των γυναικών στην Αθήνα. Παρά τις δυσκολίες, κατάφερε να επιβιώσει σε έναν κόσμο που ελάχιστα την προστάτευε. Αν και η απόφαση του δικαστηρίου δεν έχει διασωθεί, η δίκη της έχει μείνει ως παράδειγμα των κοινωνικών και νομικών αδιεξόδων της αρχαίας Ελλάδας.