Η ΑΕΚ είναι η μοναδική ομάδα στην Ελλάδα η οποία έχει καταφέρει να φτάσει σε προημιτελική φάση όλων των ευρωπαϊκών Κυπέλλων! Το 1969 έφτασε στα προημιτελικά του Κυπέλλου πρωταθλητριών, το 1997 και το 1998 στα προημιτελικά του Κυπελλούχων και το 1977 έφτασε όχι μόνο στα προημιτελικά, αλλά και στα ημιτελικά του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ!
Η ΑΕΚ έζησε ένα επικό ευρωπαϊκό βράδυ σαν σήμερα πριν 44 χρόνια, όταν στην πιο μεγάλη ευρωπαϊκή βραδιά της έκανε τη μεγαλύτερη ανατροπή στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου, απέναντι στην αγγλική ΚΠΡ.
Ένα βράδυ όνειρο σαν σήμερα στη Νέα Φιλαδέλφεια. Οσο αδύνατο κι αν έμοιαζε η ανατροπή του 3-0 στο Λονδίνο, η ΑΕΚ το κατάφερε… Εφτασε στο 3-0 με δυο γκολ του τραυματία Θωμά Μαύρου και ένα φανταστικό του 35χρονου Μίμη Παπαϊωάννου, πηγαίνοντας το ματς στα πέναλτι.
Στη διαδικασία των πέναλτι γίνεται κάτι σπάνιο: ο προπονητής Φράντισεκ Φάντροκ κάνει μία προγραμματισμένη αλλαγή στο 117’ της παράτασης: Βγάζει τον τερματοφύλακα Στεργιούδα και βάζει στη θέση του τον έμπειρο Νίκο Χρηστίδη, ο οποίος στις προπονήσεις είχε δείξει ικανότητα στα πέναλτι. Και ήρθε η δικαίωση. Ο Χρηστίδης απέκρουσε τα πέναλτι των Ίστοου και Γουέμπ και η ΑΕΚ περνάει στα ημιτελικά του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ.
Εχει ενδιαφέρον να δούμε πώς περιγράφει την πιο μεγάλη ευρωπαϊκή στιγμή της ΑΕΚ η επίσημη έκδοση της Ιστορίας των 90 χρόνων του συλλόγου το 2014:
Η πιο μεγάλη ελληνική ανατροπή!
«Τον Μάρτιο του 1977 στο Λόφτους Ρόουντ –αν και αρχικά υπήρξε σκέψη για το Γουέμπλεϊ, λόγω του μεγάλου ελληνικού ενδιαφέροντος για εισιτήρια- απέναντι στην Κουϊνς Παρκ Ρέιντζερς (δεύτερη με ένα βαθμό πίσω από τη Λίβερπουλ στο πρωτάθλημα του 1976) η ΑΕΚ κινδύνευσε να τα χάσει όλα από ένα κακό πρώτο δεκάλεπτο, στο οποίο οι Αγγλοι προηγήθηκαν με 2-0 από ισάριθμα πέναλτι του Τζέρι Φράνσις. Στο 42’ ο Μπόουλς έκανε το 3-0 με γκολ οφσάιντ και τα πράγματα γίνονταν εξαιρετικά δύσκολα.
Κι όμως, η Νέα Φιλαδέλφεια γέμισε ασφυκτικά για τη ρεβάνς και η ΑΕΚ έκανε τη μεγαλύτερη ελληνική ανατροπή όλων των εποχών και μία από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη. Η πιο λαμπρή σελίδα της ενωσίτικης ιστορίας γράφτηκε την Τετάρτη 16 Μαρτίου του 1977!
Τα γκολ του (τραυματία από το ματς με τον Ολυμπιακό τρεις μέρες νωρίτερα) Θωμά Μαύρου στο 11’ και στο 65’ έβαλαν τις βάσεις, αλλά έπρεπε να… σταθεί στον αέρα στο 82ο λεπτό ο 35χρονος Μίμης Παπαϊωάννου για να αξιοποιήσει τη σέντρα του Τάσου και να πετύχει την… ισοφάριση.
Στην παράταση δεν άλλαξε τίποτα, μέχρι που ο «παππούς» Φράντισεκ Φάντροκ αποφάσισε να κάνει αυτό που καιρό είχε στο μυαλό του. Εχοντας δει στις προπονήσεις την ικανότητα του έμπειρου (αλλά αναπληρωματικού) τερματοφύλακα Νίκου Χρηστίδη στις αποκρούσεις των πέναλτι, σκεφτόταν ότι θα άξιζε να τολμήσει μια αλλαγή, αν προέκυπτε μια τέτοια διαδικασία. Είχε αποκαλύψει μάλιστα τη σκέψη του στον Ανδρέα Σταματιάδη και ο τελευταίος χρειάστηκε να του υπενθυμίσει ότι έπρεπε να “κρατήσουν” τη μία αλλαγή (από τις δύο που ίσχυαν τότε) για το τέλος, όταν ο τραυματίας Νικολούδης έδειχνε να χρειάζεται αντικατάσταση.
Ο Χρηστίδης σηκώθηκε για ζέσταμα και ο Στεργιούδας, βλέποντας από την εστία τι συνέβαινε, κατάλαβε ότι ο “παππούς” είχε πάρει μια απόφαση από αυτές που μπορεί να σε κάνουν ήρωα ή να σε στείλουν στην… ανεργία. Ο μέχρι εκείνη τη στιγμή φύλακας άγγελος της εστίας της ΑΕΚ, ο Λάκης Στεργιούδας, έφευγε για τον πάγκο στο 117’!
Ηρωας από τον πάγκο
Ο Νίκος Χρηστίδης «απάντησε» στο χαμένο πέναλτι του Νικολούδη, αποκρούοντας αυτά του Πίτερ Ίστοου και του Ντέιβιντ Γουέμπ και έδωσε το σύνθημα για να αρχίσει το πιο μεγάλο ξενύχτι του λαού της ΑΕΚ, μετά από εκείνο για την κατάκτηση του ευρωπαϊκού στο μπάσκετ το 1968. Ο ίδιος, πάντως, έχει πει ότι πήγε αμέσως για ύπνο. Και, βέβαια, την επόμενη Κυριακή στον αγώνα με τον Ηρακλή στο Καυταντζόγλειο επανήλθε κανονικά ο Στεργιούδας.
Χαρακτηριστικό εκείνης της διαδικασίας, η απόφαση του Μίμη Παπαϊωάννου να εκτελέσει πέναλτι, κάτι που δεν έκανε ποτέ. Οταν, όμως, ο αρχηγός είδε ότι μία από τις ελάχιστες επιλογές για τα τελευταία πέναλτι ήταν ο (πρόθυμος να εκτελέσει, αλλά ακατάλληλος για τη δουλειά αυτή, σύμφωνα με την τεχνική ηγεσία της ομάδας) Λάκης Νικολάου, πείστηκε να πάει στη “βούλα”! Και ευστόχησε, όπως και οι Τάσος, Θεοδωρίδης, Ραβούσης, Βάγκνερ, Ιντζόγλου και Ζαρζόπουλος πριν από αυτόν.
Η Γιουβέντους έκοψε το δρόμο της ΑΕΚ. Το 1-1 του ημιχρόνου στο Τορίνο (το γκολ ο Λάζαρος Παπαδόπουλος) μετατράπηκε σε 4-1 στο δεύτερο ημίχρονο. Στη ρεβάνς, το γκολ του Μπέτεγκα στο 85’ το τέλος του παραμυθιού για την ΑΕΚ και έστειλε τη Γιουβέντους στον διπλό τελικό με την Αθλέτικ Μπιλμπάο. Οι Ιταλοί θα κατακτούσαν τον πρώτο τους ευρωπαϊκό τίτλο».
Η σύνθεση της ΑΕΚ: Στεργιούδας (117’ Χρηστίδης) Θεοδωρίδης, Ιντζόγλου, Ραβούσης, Νικολάου (115’ Ζαρζόπουλος) Τσάμης, Τάσος, Νικολούδης, Βάγκνερ, Παπαϊωάννου, Μαύρος