Παρατσούκλι και… καμάρι τους

Το παζλ της φετινής Πριμέρα Ντιβισιόν, που αρχίζει το προσεχές Σαββατοκύριακο, έχει ολοκληρωθεί. Ο Κριστιάνο Ρονάλντο μπορεί να… πέταξε για την Ιταλία, αλλά αυτή η αποχώρηση δεν στερεί από την LaLiga τον τίτλο ενός από τα πιο συναρπαστικά πρωταθλήματα παγκοσμίως.

Πέραν όμως του θεάματος που δεδομένα θα παρουσιάσει, το ισπανικό πρωτάθλημα διαθέτει και άλλους τρόπους για να συνερπάσει τους ποδοσφαιρόφιλους. Ιστορίες ειπωμένες με…παρατσούκλια! Το Sportime έψαξε, έμαθε και ιδού τα προσωνύμια των συλλόγων που για τους επόμενους μήνες, λίγο-πολύ απασχολούν τους λάτρεις της «στρογγυλής θεάς»:

ΜΠΑΡΤΣΕΛΟΝΑ – blaugrana, culés

Τους λες και… culés

Στην Ελλάδα, ο φίλαθλος κόσμος γνωρίζει την Μπαρτσελόνα είτε ως blaugrana ή ως Barça. Ωστόσο, ένα εξίσου γνωστό προσωνύμιο της ομάδας, το οποίο κυριαρχεί στην Ιβηρική χερσόνησο είναι «culés». Το συγκεκριμένο προέρχεται από την καταλανική λέξη «cul», η οποία δεν χρειάζεται και πολύ…φαντασία για να εξηγηθεί. Αυτό «κόλλησε» στους φιλάθλους της Μπαρτσελόνα, όταν στις αρχές του 20^ου αιώνα, το γήπεδο του συλλόγου δεν είχε εξέδρες και καθίσματα, με αποτέλεσμα όσοι κάθονταν πάνω στο τσιμέντο της περίφραξης, η… πίσω όψη τους να γίνεται απολύτως ορατή από τους περαστικούς. Εξ ου λοιπόν ονομάστηκαν «culers», που με την πάροδο του χρόνου μετατράπηκε για λόγους ευφωνίας σε «culés». Οχι ιδιαίτερα κολακευτικό είναι η αλήθεια.

ΡΕΑΛ ΜΑΔΡΙΤΗΣ – merengues, blancos, vikingos

Λευκό, «γλυκό» και… βίκινγκ

Η Βασίλισσα του παγκοσμίου ποδοσφαίρου ή οι «blancos» («λευκοί»). Μέχρι εδώ, λίγο – πολύ, όλοι ξέρουν πως να την αποκαλούν. Ωστόσο υπάρχουν δυο ακόμα προσωνύμια που έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το «merengues», το οποίο ο ελληνικός Τύπος έχει… κατακρεουργήσει πολλάκις (προφέρεται «μερένγκες», όχι «μερένχες»), έχει αποδοθεί στην ομάδα, καθώς το λευκό χρώμα στη φανέλα θυμίζει το ομώνυμο και ομόχρωμο τοπικό γλυκό. Για τους πιο… μυημένους, υπάρχει και το «vikingos» (οι βίκινγκς), εξαιτίας των μεταγραφών της Ρεάλ τη δεκαετία του 70’. Βορειοευρωπαίοι όπως οι Μπράιτνερ, Νέτσερ, Γένσεν και Στίλικε, με μούσι, μακρύ μαλλί και λευκό δέρμα ήταν η αιτία για αυτή την ονομασία. «Orgullo Vikingo» λέγεται επίσης το τμήμα των φανατικών οπαδών της ομάδας στο «Σαντιάγο Μπερναμπέου».

ΑΤΛΕΤΙΚΟ ΜΑΔΡΙΤΗΣ- colchoneros, rojiblancos, indios

«Ινδιάνοι» πάνω σε στρώματα

Μεταξύ μας, το να αποκαλεί κάποιος μια ομάδα μόνο από το χρώμα της φανέλας της, μαρτυρά έλλειψη φαντασίας. Κάτι από το οποίο δεν πάσχει η κάτοχος του ευρωπαϊκού Super Cup, Ατλέτικο Μαδρίτης. Οι «ροχιμπλάνκος» (ερυθρόλευκοι), πέριξ Μαδρίτης και Ισπανίας είναι γνωστοί ως «κολτσονέρος», δηλαδή «στρωματάδες». Ο λόγος, διότι την εποχή μετά τον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο, τα στρώματα ήταν καλυμμένα με ένα ύφασμα που έφερε ερυθρόλευκες ρίγες, τις ίδιες με τη φανέλα της Ατλέτικο. Επομένως, οι αντίπαλοι, τους αποκαλούσαν υποτιμητικά με τον συγκεκριμένο χαρακτηρισμό Στη μασκότ του κλαμπ, συναντάμε ένα ακόμα παρατσούκλι, το «indios» (Ινδιάνοι). Ο λόγος καθότι το ΄60 και το ΄70, η Ατλέτικο έκανε πολλές μεταγραφές από τη Λατινική Αμερική, χάνοντας ωστόσο μέσα από τα χέρια της, τη δεκαετία του ΄80, τον επονομαζόμενο «El Indio», Ούγκο Σάντσεθ που υπέγραψε τότε στη Ρεάλ.

ΒΑΛΕΝΘΙΑ- murciélagos, los “Che”

Νυχτερίδες και… γλωσσολογία

Ελάτε τώρα. Όποιος καυχιέται ότι είναι ποδοσφαιρόφιλος δεν  γίνεται να μην γνωρίζει το παρατσούκλι της εν λόγω ομάδας. Οι «νυχτερίδες» είναι σήμα κατατεθέν της Βαλένθια, καθότι υπάρχουν σε αφθονία, τόσο κοντά στον ποταμό Τούρια που διασχίζει την πόλη (μεγάλο μέρος του έχει καλυφθεί από γήπεδα 5*5 και μπάσκετ), όσο και στα γύρω βουνά. Οι «μουρθιέλαγος» (νυχτερίδες στα ισπανικά), δεν είναι το μόνο προσωνύμιο του κλαμπ. Ο όρος «Che», προέρχεται από ένα επιφώνημα «che» της διαλέκτου των Βαλενθιάνων, εφάμιλλο με το αγγλικό «Hey»,  το οποίο χρησιμοποιείται, όταν θέλουμε να διακόψουμε κάποιον. Η ανοδική πορεία της ομάδας του Μαρθελίνο πάντως δεν… διακόπτεται.

ΜΠΕΤΙΣ- beticos, verdiblancos

Προσοχή στη σειρά!

Με το όνομα «Σεβίλλη» να το έχει πάρει η έτερη της πόλης, οι διοικούντες της ομάδας έπρεπε να βρουν ένα άλλο. Έτσι λοιπόν, ανέτρεξαν στο χρόνο και υιοθέτησαν ένα από τα αρχαία ονόματα της ανδαλουσιάνικης πόλης, το «Betis». Εξ ου και το «beticos» για τους φιλάθλους. Επίσης, πολύ γνωστό είναι και το «βερδιμπλάνκος» (πρασινολευκοί). Προσοχή! Αν μιλήσετε με κάποιον οπαδό της ομάδας και αλλάξετε τη σειρά στα χρωματα (μπλανκιβέρδες), τότε θα έχετε…πρόβλημα, καθώς έτσι ονομάζεται η ομάδα της Κόρδοβα, μια εκ των μισητών αντιπάλων της Μπέτις.

ΣΕΒΙΛΛΗ: el equipo de Nervión, los hispalenses

Επίκληση στην γεωγραφία και την ιστορία

Σεβιγιάνοι, Ανδαλουσιάνοι και δεν συμμαζεύεται. Οι ντόπιοι, όμως αποκαλούν αλλιώς την ομάδα με έδρα το «Σάντσεθ Πιθχουάν». Η ομάδα του Νερβιόν ή «los hispalenses» είναι δυο παρατσούκλια της Σεβίλλης. Το πρώτο έχει να κάνει με την γειτονιά στην οποία βρίσκεται το γήπεδο του συλλόγου και το δεύτερο σχετίζεται με την περίοδο της Αραβοκρατίας της Ανδαλουσίας. «Hispalis» λεγόταν η Σεβίλλη πριν την άφιξη των Σαρακηνών και στη συνέχεια η λέξη μετατράπηκε με συνεχείς αλλοιώσεις από το αραβικό «Ισμπίγια» σε «Σεβίγια».

ΒΙΓΙΑΡΕΑΛ- el submarino amarillo

Με soundtrack τους Beatles

Το «κίτρινο υποβρύχιο». Όχι δεν πρόκεται για κάποια στρατιωτική ονομασία, αλλά για ένα όνομα που κρύβει από πίσω του πολύ μουσική. Ήταν άνοιξη του 1967, όταν η Βιγιαρεάλ κατάφερε να ανέβει στην Τρίτη εθνική κατηγορία. Τότε έκανε θραύση το τραγούδι των Beatles, «yellow submarine», το οποίο μετεφρασμένο στα ισπανικά (submarino amarillo), συνόδευε τους τρελούς πανηγυισμούς της ομάδας από την κωμόπολη της Βαλένθια.

ΧΕΤΑΦΕ- los azulones

Θρησκεία και εργατική τάξη

Μια από τις πιο αντιπαθείς ομάδες στην Ισπανία είναι η Χετάφε. Κι αυτό διότι όπως υποστηρίζουν όλοι πλην των ολίγων υποστηρικτών της, αυτή δεν έχει πιστούς φιλάθλους. Ωστόσο, η πίστη οδήγησε στη δημιουργία της ομάδας το 1945, όταν πέντε φίλοι αποφάσισαν να ιδρύσουν  την ομάδα του προαστίου της Μαδρίτης, με χρώμα το μπλε. Το 1983 το κλαμπ διαλύθηκε λόγω οικονομικών δυσχερειών, αλλά στη συνέχεια με τη βοήθεια της θυγατρικής ομάδας και των Ακαδημιών συστάθηκε ξανά. Το μπλε χρώμα και το προσωνύμιο «αθουλόνες», σύμφωνα με τα ανέκδοτα της εποχής προέρχεται από τις φόρμες των εργατών, αλλά και τον χιτώνα που φορούσε η προστάτις της περιοχής, η Παναγία των Αγγέλων (Santa Maria de los Ángeles).

ΤΖΙΡΟΝΑ- los albirojos

Μια πόλη, μια ομάδα, ένα παρατσούκλι

Στην περίπτωση της Τζιρόνα, τα πράγματα είναι πολύ απλά. «Αλμπιρόχος» είναι το προσωνύμιογια τη ομάδα- έκπληξη της φετινής Πριμέρα. «Ερυθρόλευκοι» δηλαδή,  που είναι τα χρώματα του σήματος της ομάδας αλλά και της πόλης.

ΕΪΜΠΑΡ- los armeros

Στα… όπλα!

Η ομάδα της μικρής πόλης της Χώρας των Βάσκων βρίσκεται εδώ και μια πενταετία στην Πριμέρα Ντιβισιόν έχοντας κάνει αρκετές ζημιές στους μεγάλους της Ισπανίας. Αν κρίνουμε από το παρατσούκλι, λογικό. «Αρμέρος» (οπλουργοί) τους φωνάζουν και υπάρχει λόγος. Το Έιμπαρ, είναι μια πόλη, στην οποία από τον 15^ο αιώνα κατασεκυάζονται όπλα λόγω του εξαιρετικού σιδήρου και μετάλλου που υπάρχει στην περιοχή. Τόσο περίφημο επάγγελμα ήταν το συγκεκριμένο, που τον 20^ο αιώνα, η πόλη αριθμούσε 6,500 κατοίκους και ανάμεσά τους 1200 οπλουργούς.

 

ΘΕΛΤΑ – los olívicos

Ιππότες- κηπουροί

Το Βίγο είναι γνωστή, κατά ισπανικόν κόσμον, ως η πόλη της ελιάς (οliva). Μάλιστα το συγκεκριμένο δέντρο είχε φυτευτει στο προαύλιο της εκκλησίας της Κολεγκιάτα ντε Σάντα Μαρία από ναΐτες ιππότες, τους τεμπλάριους. Επίσης συμβόλιζε ειρήνη, αρμονία, αγάπη και αφοσίωση.  Εξ ου και το προσωνύμιο των παικτών της ποδοσφαιρικής ομάδας («olívicos»).

ΛΕΒΑΝΤΕ- los granotas 

Τα φαινόμενα απατούν

Βλέπει κανείς το σήμα της Λεβάντε και ο συνειρμός για το παρατσούκλι είναι αυτόματος. «Νυχτερίδες» θα ήταν μια πολύ λογική απάντηση, αλλά τα φαινόμενα απατούν. «Γκρανότας» είναι το προσωνύμιο, το οποίο όμως σημαίνει άλλο… ζώο. Οι «βάτραχοι» αποτελούν ακόμα ένα πολυπληθές είδος που υπάρχει στην πόλη και δη στη γειτονιά όπου βρίσκεται το στάδιο της Λεβάντε, το «Σιουτάτ ντε Βαλένσια».

ΑΘΛΕΤΙΚ ΜΠΙΛΜΠΑΟ- los leones

Λιοντάρια – οσιομάρτυρας, διπλό

Η άγνωστη σε πολλούς ιστορία του οσιομάρτυρος Σαν Μαμές είναι υπεύθυνη για το παρατσούκλι των ποδοσφαιριστών της Αθλέτικ του Μπιλμπάο («λιοντάρια»). Ο εν λόγω άντρας, έζησε στην Καισαρεία τον 3ο μ.Χ αιώνα, ο οποίος για τα θρησκευτικά του «πιστεύω» βασανίστηκε και τελικώς θανατώθηκε με μια τρίαινα. Πριν ωστόσο συμβεί αυτό, ο Ρωμαίος έπαρχος της Καπαδοκίας, τον είχε ρίξει στα λιοντάρια για να τον καταβροχθίσουν. Παρόλα αυτά, εκείνα αντί να του επιτεθούν, ξάπλωσαν ήρεμα μπροστά του. Από αυτό το περιστατικό πήρε το όνομά του και το γήπεδο της ομάδας, το «Σαν Μαμές».

ΛΕΓΑΝΕΣ – los pepineros

Αγροτικά προϊόντα

Πριν πολλά χρόνια, στο Λεγανές, προάστιο της Μαδρίτης, κατοικούσαν μόνο αγρότες. Ως εκ τούτου, η καλλιέργεια προϊόντων για να βγάλουν τα προς το ζήν ήταν μονόδρομος. Το λαχανικό που έκανε τρελές… πωλήσεις ήταν το αγγούρι και γι αυτό, οι κάτοικοι της περιοχής ονομάστηκαν «πεπινέρος», δηλαδή οι αγγουράδες. Ένα…δροσιστικό παρατσούκλι που κόλλησε στους ποδοσφαιριστές της Λεγανές. Μέχρι και βραβείο ονόματος «χρυσό αγγούρι» έβγαλαν οι… αθεόφοβοι για να παινέψουν το «σπίτι» τους.

ΡΕΑΛ ΣΟΣΙΕΔΑΔ – el txuri urdin

Ένα με την παράδοση

Τι λέγαμε πιο πάνω; Ότι το παρατσούκλι μιας ομάδας, αν προκύπτει αποκλειστικά από τα χρώματα της φανέλας, τότε μαρτυρά έλλειψη φαντασίας. Όχι στην περίπτωση της Σοσιεδάδ, η οποία φέρει το προσωνύμιο «τσούρι ουρντίν» (λευκό και μπλε). Ούσα ομάδα του ομοσπονδιακού κρατιδίου της Βασκονίας, η τοπική γλώσσα αποτελεί μέρος της παράδοσης και «εργαλείο» για την ονομασία της.

ΑΛΑΒΕΣ- babazorros

Σάκκοι με φασόλια

Μια ακόμα ομάδα της Χώρας των Βάσκων, της οποίας το παρατσούκλι χρειάζεται μεταφραστή για να αποκαλυφθεί. Το «babazorros» είναι μια σύνθετη βασκική λέξη. Το «baba» είναι είδος φασολιού και το «zorro», σάκκος. Το προσωνύμιο λοιπόν έχει αποδοθεί, διότι στην περιοχή ευδοκιμεί η συγκεκριμένη ποικιλία όσπριων. Όχι και το πιο τιμητικό να σε αποκαλούν «φασόλι». Δεν βολεύει και ιδιαίτερα η μετάφραση στα καστιγιάνικα, κατά την οποία η συγκεκριμένη λέξη σημαίνει «αγριόγατες».

ΕΣΠΑΝΙΟΛ- los pericos

Το’ πε, το’πε ο παπαγάλος

Επιστροφή στην πρωτεύουσα της Καταλονίας και στην υποτιμημένη Εσπανιόλ. Η ομάδα μιας εκ των παλαιότερων περιοχών της Βαρκελώνης, τη γειτονιά Σαριά, έχει το προσωνύμιο «περίκος» ή «περικίτος», όπερ μεθερμηνευόμενον, παπαγάλοι. Ο λόγος, διότι, το στάδιο της γειτονιάς, στο οποίο έπαιζε από το 1923 ως το 1997, ήταν περικυκλωμένο από πλήθος δέντρων, στα οποία ξεκουράζονταν πολυάριθμοι παπαγάλοι. Μια άλλη εκδοχή θέλει την Εσπανιόλ να παίρνει το παρατσούκλι «περικίτο» από ένα σατιρικό περιοδικό της δεκαετίας του 1920, όπου ένας από τους κεντρικούς ήρωες ονομαζόταν «El Gato periquito».

ΡΑΓΙΟ ΒΑΓΙΕΚΑΝΟ: el Rayo

Αστραπή, κορδέλες και Ρίβερ

Από τη νέα σεζόν, η ομάδα του Τσόρι Ντομίνγκες θα είναι στην LaLiga. Η Πέμπτη ομάδα από τη Μαδρίτη, της οποίας το παρατσούκλι είναι φυσικά το «el rayo» ή «rayito», δηλαδή ο κεραυνός. Υπάρχει όμως και ένα ακόμα, το «φρανχιρόχος» (οι κόκκινες κορδέλες).  Αυτό προέρχεται από την εποχή δημιουργίας της Ράγιο, της οποίας η εμφάνιση των παικτών είναι εμπνευσμένη από εκείνη της Ρίβερ Πλέιτ με τη διαγώνια κόκκινη ρίγα.

ΟΥΕΣΚΑ: los azulgrana

Βρε, σαν ποιον μοιάζει

Η ομάδα της Αραγονίας ανέβηκε για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια στην Πριμέρα Ντιβισιόν. Το παρατσούκλι, με το που δει κανείς την εμφάνιση των παικτών της, είναι αδύνατο να μην το βρει κανείς. «Αθουλγκράνα» αποκαλούνται σε μια ελαφρή ισπανοκαταλανική παραλλαγή του «μπλαουγκράνα» της Μπάρτσα, το οποίο ουσιαστικά σημαίνει το ίδιο πράγμα.

ΒΑΓΙΑΔΟΛΙΔ: los pucelanos

Πισίνα, τσιμέντα και…. Μέσι

Η τελευταία ομάδα που εξασφάλισε τη συμμετοχή της στην ισπανική Πριμέρα Ντιβισιόν ήταν η Βαγιαδολίδ. Το παρατσούκλι της ομάδας είναι ίδιο με αυτό της πόλης, η οποία ονομάζεται «Pucela» (Πουθέλα) και οι παίκτες της «πουθελάνος» (προσοχή, όχι πουθενάδες). Ενας όρος ο οποίος δεν υπάρχει αυτούσιος στα ισπανικά λεξικά και για να εξηγηθεί, σύμφωνα με τους ντόπιους υπάρχουν αρκετές εκδοχές. Μια έχει να κάνει με το γεγονός πως στην πόλη ενώνονται τρεις ποταμοί και δημιουργείται μια πισίνα (poza), το υποκοριστικό της οποίας γίνεται «pozuela» και οδηγεί στη λέξη Pucela. Αλλη θεωρία υποστηρίζει πως το όνομα βγήκε από τη μάρκα ιταλικού τσιμέντου «Pozzuoli» στις αρχές του 1900. Μια ακόμα εξήγηση εμπλέκει και τον… Μέσι. Το παρατσούκλι του Αργεντίνου είναι «la pulga» (το έντομο), όπως έτσι φώναζαν οι Μαδριλένοι τους κατοίκους του Βαγιαδολίδ υποτιμητικά, όταν εκεί μεταφέρθηκαν για ένα διάστημα τα δικαστήρια και τα βασιλικά ανάκτορα. Διαλέξτε και πάρτε.