Εκείνη η φωτογραφία. Δύο υψωμένες γροθιές. Δύο υψωμένες μαύρες γροθιές.
Μέξικο Σίτι, 16 Οκτωβρίου 1968.
Ο Τόμι Σμιθ και ο Τζον Κάρλος ήταν οι πρωτοπόροι.
Δεν γονάτισαν. Μηδέ αποχώρισαν. Αποφάσισαν να υψώσουν τις γροθιές τους και να στρέψουν τα πρόσωπά τους μακριά από τη σημαία, την ώρα της ανάκρουσης του Εθνικού Ύμνου των Ηνωμένων Πολιτειών.
Τα μαύρα ρούχα δεν ήταν τυχαία: μαύρα γάντια, μαύρες κάλτσες, χωρίς παπούτσια.
Την ώρα που βρισκόντουσαν στο βάθρο. Ο Σμιθ με το χρυσό μετάλλιο στο στήθος (με ρεκόρ για την εποχή 19.83, το οποίο κράτησε για 11 χρόνια) και ο Κάρλος με το χάλκινο στο αγώνισμα των 200 μέτρων.
Ο τρίτος του βάθρου, ο Αυστραλός Πίτερ Νόρμαν δεν συμμετείχε στη σιωπηρή διαμαρτυρία. Ωστόσο, όπως και οι άλλοι δύο συναθλητές του φόρεσε στο ζακετάκι του μία κονκάρδα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Μαύρη δύναμη», είπαν οι περισσότεροι. Πως οι δύο αθλητές στήριζαν την τότε πανίσχυρη κίνηση των «Μαύρων Πανθήρων». Μία οργάνωσης για τα δικαιώματα των Αφροαμερικανών.
Οι δύο αθλητές έκαναν λόγο για τη στήριξη όλων των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Όχι μόνο των Αφροαμερικανών.
Η εξήγηση δεν «μαλάκωσε» τις αντιδράσεις.
Μη λησμονούμε πως… βρισκόμαστε στο 1968. Μία σκοτεινή εποχή. Δύσκολη για τη διαφορετικότητα. Και τα δικαιώματα.
Έξι μήνες νωρίτερα είχε δολοφονηθεί ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Και λίγο αργότερα ο Μπόμπι Κένεντι.
Εκείνη την εποχή το περιοδικό Time παράφρασε το περίφημο «Γρηγορότερα, ψηλότερα, δυνατότερα» σε «Πιο θυμωμένοι, πιο κακοί, περισσότερο άσχημοι».
Η διαπόμπευση των δύο αθλητών είχε μόλις ξεκινήσει.
Εκδιώχθηκαν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μέξικο Σίτι.
Και υποχρεώθηκαν, μολονότι Ολυμπιονίκες, να ζουν στο περιθώριο. Απόκληροι μίας γενιάς.
Μάρτυρες για λογαριασμό ενός ολόκληρου λαού.
Μέχρι σήμερα!
Ο Τόμι Σμιθ και ο Τζον Κάρλος βρίσκονται ανάμεσα στα μέλη της τάξης του 2019 για το Hall Of Fame!
Και την 1η Νοεμβρίου θα μπορέσουν να κατεβάσουν εκείνη την υψωμένη μαύρη γροθιά. Πενήντα ένα χρόνια αργότερα.
Σε μία κίνηση που λέει «σας ζητούμε συγνώμη», αλλά στην ουσία κανείς δεν πρόκειται να το κάνει.