Συνέντευξη Χαβιέρ Σοτομαγιόρ: «Ηθελαν να βλάψουν την Κούβα κι εμένα»

Στις 27 Ιουλίου του 1993, ο Χαβιέρ Σοτομαγιόρ πέρασε τα 2.45 μ. και κατέγραψε το τελευταίο κατά σειρά παγκόσμιο ρεκόρ του, στη Σαλαμάνκα. Εκτοτε, κανείς δεν το έχει καταρρίψει, αλλά όπως λέει κι ο ίδιος «όλα τα ρεκόρ κάποια στιγμή αλλάζουν χέρια». Προς το παρόν παραμένει επίκαιρος του αγωνίσματός του, καθώς το όνομά του είναι το Νο 1 σημείο αναφοράς στο άλμα εις ύψος και η παγκόσμια σταθερά του.

Επισκέφθηκε την Ελλάδα και βράβευσε τον παγκόσμιο πρωταθλητή του ύψους στην κατηγορία κάτω των 20 ετών, Αντώνη Μέρλο, στην Κόρινθο. Επειτα θέλησε να δει το Μουσείο της Ακρόπολης. Η επιθυμία του ήταν να μην τον διακόψει κανείς σε αυτή την επίσκεψη. Καμία συνέντευξη, ούτε και φωτογράφιση. Ο νυν γενικός γραμματέας Αθλητισμού της Κούβας, χρυσός Ολυμπιονίκης και παγκόσμιος πρωταθλητής κατηφόρισε με τα πόδια από το μουσείο έως τον Ομιλο Αντισφαίρισης Αθηνών. Εκεί, βρήκε το ζωντανό θρύλο του στίβου το Sportime.

Μαζί του μιλήσαμε για τα υψηλά του άλματα, εξομολογήθηκε την πιο σημαντική στιγμή του με τον εμβληματικό ηγέτη της Κούβας, Φιδέλ Κάστρο, την υπόθεση ντόπινγκ, αλλά και πώς συνδέεται ένα οικογενειακό κειμήλιό του με το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1997, που διεξήχθη στην Αθήνα.

Ο Χαβιέρ Σοτομαγιόρ με τη συντάκτρια του Sportime, Μαρία Καούκη

«Το Μαρία είναι εύκολο να το θυμάμαι. Είναι διεθνές όνομα!», είπε γελώντας, μετά τις απαραίτητες συστάσεις.

-Ισως είναι ακόμη πιο εύκολο για εσάς. Μαρία δεν λένε και τη σύζυγό σας;

«Η πρώτη μου σύζυγος ονομάζεται Μαρία. Εχω πλέον πέντε παιδιά από τους δυο γάμους μου. Τέσσερις γιους και μία κόρη, μόλις 40 ημερών».

-Να σας ζήσει!

Το πρόσωπό του Σοτομαγιόρ έλαμψε. Φωτίστηκε ολόκληρος κι όταν άκουσε από εμάς το όνομα του Φιδέλ Κάστρο, αργότερα. Οι φίλοι του -που παρακολουθούσαν τη συζήτηση- πρόσθεσαν ότι έχει τη μοναχοκόρη του σαν πριγκίπισσα.

Ο ένας από τους γιους σας ασχολείται με το άλμα εις ύψος;

«Ναι. Είναι δέκα ετών τώρα κι έχει αρχίσει προπονήσεις με έναν καλό φίλο μου. Στην ίδια ηλικία είχα αρχίσει κι εγώ, αλλά τότε έκανα και τριπλούν».

-Εχετε σκεφτεί το ενδεχόμενο να δούμε σε λίγα χρόνια ένα δεύτερο Σοτομαγιόρ να πετυχαίνει τόσο υψηλά άλματα όσο εσείς;

«Είναι πολύ νωρίς ακόμη για να πούμε αν θα γίνει σαν εμένα ή καλύτερος. Πηγαίνω στις προπονήσεις του τρεις φορές την εβδομάδα, τον παρακολουθώ, αλλά δεν παρεμβαίνω στη δουλειά του προπονητή. Ομως, προπονείται σε πολύ καλύτερες συνθήκες από αυτές που είχα εγώ!»

-Δηλαδή, είναι αλλιώς τώρα ο αθλητισμός στην Κούβα, συγκριτικά με τη δική σας εποχή;

«Οι συνθήκες σε άλλους τομείς ήταν πολύ πολύ καλύτερες, όταν ήμουν αθλητής εγώ. Απλά ο γιος μου έχει καλύτερο προπονητή, που γνωρίζει περισσότερο το αγώνισμα. Είναι διαβασμένος. Στους υπόλοιπους τομείς, ήταν καλύτερα στην εποχή μου».

-Γιατί οι συνθήκες ήταν καλύτερες τότε; Λόγω του Φιδέλ Κάστρο;

«Ο Φιδέλ αγαπούσε πάρα πολύ τον αθλητισμό, τον βοηθούσε πολύ και είχαμε σημαντική οικονομική υποστήριξη. Είχαμε και σπόνσορες. Τώρα και οι άλλες χώρες της κεντρικής Αμερικής στηρίζουν σημαντικά τον αθλητισμό τους. Και η Βενεζουέλα και η Κολομβία και το Μεξικό βρίσκουν χορηγούς, ιδίως από τις ΗΠΑ και ενισχύουν οικονομικά τις ομοσπονδίες. Παλαιότερα, εμείς οι Κουβανοί είχαμε μεγάλη διαφορά απ’ όλες αυτές τις χώρες. Τώρα, έχει κλείσει η ψαλίδα ανάμεσά μας. Η οικονομία της Κούβας, συγκριτικά με τότε είναι διαφορετική. Πλέον, είναι χειρότερα».

-Τον Φιδέλ τον γνωρίζατε καλά, ε;

«Πολύ καλά, ναι! Σχεδόν όλοι οι αθλητές στην Κούβα τον γνωρίζαμε προσωπικά. Στο σπίτι του δεν είχα πάει, αλλά στο γραφείο του πάρα πολλές φορές. Πάντα, όταν αγωνιζόμουν ήταν εκεί κι έπειτα -όταν επέστρεφα- ερχόταν να με υποδεχθεί στο αεροδρόμιο. Μας έκανε ξεχωριστές τελετές και μας τιμούσε ιδιαίτερα. Πολλές φορές, ερχόταν να μας δει και στις προπονήσεις μας».

-Αλήθεια;

«Ναι, ο Κομαντάντε ερχόταν και στις προπονήσεις μας. Τα βράδια έκανε και κάτι άλλο. Πήγαινε κι έπαιζε μπάσκετ ή μπέιζμπολ με τους αθλητές των Εθνικών ομάδων (γέλασε). Μόνο με αυτές τις ομάδες έπαιζε, οι υπόλοιποι αθλητές δεν συμμετείχαμε στο παιχνίδι. Ηταν πολύ καλός σε ερασιτεχνικό επίπεδο, αλλά εντάξει δεν έφτανε τους πρωταθλητές».

-Ποια στιγμή σας με τον Φιδέλ θα θυμάστε πάντα;

«Είχα ταξιδέψει πολλές φορές μαζί του και με έπαιρνε τηλέφωνο συχνά για να με συγχαρεί. Μου έδινε ο ίδιος τα μετάλλιά μου, αλλά το πιο σημαντικό για μένα είναι η υποστήριξη που είχα από αυτόν -τόσο ψυχολογική όσο και έμπρακτη- στην υπόθεση με το ντόπινγκ. Εκείνος έβαλε αναλυτές για ελέγξουν το δείγμα και να εξακριβώσουν ότι πράγματι δεν είχα πάρει κάτι».

-Δηλαδή, ήθελαν να σας βλάψουν;

«Όχι μόνο εμένα. Τότε, ήθελαν να βλάψουν την Κούβα! Συνέβη στους Παναμερικανικούς Αγώνες και το πρόσωπο της χώρας μου ήμουν εγώ».

-Μπορούμε να πούμε ότι εκείνη την εποχή ήσασταν η σημαία της Κούβας;

Χαμογέλασε ικανοποιημένος, γι’ αυτό που άκουσε. Εγνεψε καταφατικά και είπε ένα σκέτο, αλλά απόλυτο: «Ναι»!

-Γνωρίζετε για το μήνυμα του Φιδέλ προς τον Αλέξη Τσίπρα, όταν εξελέγη Πρωθυπουργός της Ελλάδας;

«Οχι, αυτό δεν το γνώριζα. Ξέρω όμως ότι βρίσκομαι σε μια χώρα, με την οποία είμαστε αγαπημένοι. Εχω έρθει πολλές φορές στην Ελλάδα και έχω πολλούς φίλους. Ομως, τώρα την είδα. Πριν, ήξερα πολύ καλά τα αεροδρόμια της Ελλάδας (έχει πάει επίσης στη Θεσσαλονίκη, την Καλαμάτα και την Κόρινθο), καλά τα ξενοδοχεία σας και τα στάδια».

-Είναι αλήθεια ότι το 1997 κινδυνέψατε να χάσετε την πτήση σας από την Ελλάδα προς την Κούβα;

«Ξέχασα το διαβατήριό μου στο ξενοδοχείο. Κι άρχισα τα τηλέφωνα στους συναθλητές μου, μέχρι να βρω κάποιον να μου το φέρει. Περίμενα να έρθει και ο τελευταίος αθλητής για να μπορέσω να περάσω από τον έλεγχο και να φύγω».

-Πώς είναι η ζωή σας τώρα, που δεν είστε αθλητής;

«Πολύ διαφορετική!»

-Αποφεύγατε το ποτό και το ξενύχτι. Πηγαίνατε νωρίς για ύπνο. Ισχύει και τώρα αυτό;

«Τώρα έχω πιο κοινωνική ζωή, αλλά οι θυσίες που έκανα όσο ήμουν αθλητής μου άρεσαν. Εχω χρόνο για την οικογένειά μου, βγαίνω περισσότερο. Επειδή έχω συνηθίσει στην αθλητική ζωή, δεν κάνω υπερβολές. Εξακολουθώ να μην πίνω ιδιαίτερα. Εντάξει, δεν ήμουν… και σε φυλακή, όσο ήμουν αθλητής (ξέσπασε σε γέλια). Δεν πήγαινα σε πάρτι με φίλους, δεν έβγαινα αργά. Ομως, δεν ήμουν και φυλακή!».

«Ζήτησα από τον Αγιο Λάζαρο να γίνω παγκόσμιος πρωταθλητής στην Αθήνα»

Ο 51χρονος Χαβιέρ Σοτομαγιόρ, αποκάλυψε στο Sportime πώς συνδέεται το ενθύμιο που έχει από τον παππού του με το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1997, στην Αθήνα. Είπε επίσης και ποιο ήταν το «σημάδι» που τον έκανε να πιστέψει ότι θα προσφέρει πολλά στην Κούβα ως αθλητής.

-Η ταυτότητα στο χέρι σας, με τα αρχικά σας, είναι δώρο από τους γονείς σας;

«Οχι, αυτή την ταυτότητα την έφτιαξα το 1990, πριν από το τελευταίο μου παγκόσμιο ρεκόρ. Από την οικογένειά μου έχω αυτό», είπε κι έβαλε το χέρι του μέσα από την μπλούζα του. Εβγαλε μια χρυσή αλυσίδα και στην άκρη της κρεμόταν ένα μενταγιόν.

-Τι ακριβώς είναι αυτό;

«Το είχε ο παππούς μου. Μου το έδωσε η γιαγιά μου να το έχω φυλαχτό, όταν πέθανε. Είναι ο Αγιος Λάζαρος. Τον γιορτάζουμε στις 17 Σεπτεμβρίου και είναι πολύ σημαντικός για τους Κουβανούς».

-Δηλαδή, τον θεωρείτε προστάτη σας;

«Δεν πολυπιστεύω σε αυτά. Οι Κουβανοί πιστεύουν πολύ στο Θεό και στην προστασία του. Βέβαια, όταν δεν πήγα καλά στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα (11ος) έκανα ένα τάμα στον Άγιο Λάζαρο! Του είπα: “αν γίνω παγκόσμιος πρωταθλητής στους επόμενους αγώνες θα σου φέρω τα παπούτσια που θα αγωνιστώ”».

-Οι επόμενοι αγώνες ήταν το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Αθήνας.

«Ναι! Και τα παπούτσια μου είναι στην εκκλησία του Αγίου Λαζάρου, όπως και ο αριθμός που φορούσα. Δείτε τη φωτογραφία». Ανοιξε το κινητό του και έδειξε το σημείο στην εκκλησία, όπου φυλάσσονται τα παπούτσια του: «Αυτά με τις κόκκινες ρίγες τα φορούσα στην Αθήνα. Δίπλα, τα άλλα είναι τα παπούτσια που έκανα το παγκόσμιο ρεκόρ. Τα άφησα κι αυτά εκεί».
Εδειξε και μια δεύτερη φωτογραφία. Ενα χρυσό ομοίωμα της Παναγίας. «Είναι η προστάτιδα της Κούβας», είπε και πρόσθεσε: «Τη γιορτάζουμε στις 8 Σεπτεμβρίου. Ανήμερα στη γιορτή της, το 1988 έκανα το πρώτο μου ρεκόρ και το θεώρησα σημαδιακό. Είπα τότε, ότι μάλλον θα ακολουθήσουν πολλά και θα προσφέρω στην Κούβα».

-Συνεπώς, πιστεύετε στον Θεό. 

«Πιστεύω ότι υπάρχει, ναι. Ομως, δεν είμαι φανατικός».

-Με τον Λάμπρο Παπακώστα είστε πολλά χρόνια φίλοι.

«Από τα τζούνιορ αγωνιζόμασταν μαζί. Πολλοί αθλητές του ύψους πηδούν 3-4 χρόνια και μετά σταματούν. Με τον Λάμπρο καλύψαμε μαζί μια ολόκληρη εποχή στο στίβο. Πάρα πολλά χρόνια».

-Ποιος είναι ο λόγος πού φτάσατε τόσο ψηλά στο ύψος;

«Δεν ξέρω πώς το έκανα. Αρα, δεν μπορώ να σας πω πώς τα κατάφερα!»

-Ποιος είναι ο καλύτερος λόγος για να έρθει κάποιος στην Κούβα;

«Οι Κουβανοί βέβαια!».