Οι ελληνικές ταινίες που ασχολήθηκαν με τη διαφθορά στην πολιτική πριν μισό αιώνα (Vid)
Επειδή πολλοί σχολιάζουν τη διαφθορά στην πολιτική ως προϊόν της μεταπολίτευσης ή της… γενιάς του Πολυτεχνείου, τους έχω νέα από ελληνικές ταινίες που ασχολήθηκαν με το αντικείμενο μισό αιώνα πριν. Έστω και σατιρικά.Οι λέξεις «διαφθορά και «πολιτική» μπαίνουν δίπλα πολύ συχνά στην Ελλάδα και συνδυάζονται απόλυτα με την έννοια της πελατειακής σχέσης του Κράτους με τον πολίτη.
Και ειδικά στην Ελλάδα, κατά ένα λανθασμένο τρόπο η διαφθορά στην πολιτική εντοπίζεται στη μεταπολίτευση κι αποδίδεται στη γενιά του Πολυτεχνείου. Ουδέν ψευδέστερο. Η ιστορία της Ελλάδας είναι γεμάτη από τέτοιες εικόνες και αντίστοιχα ιστορικά (καταγεγραμμένα) γεγονότα.
Σε ένα πολύ απλό παράδειγμα, θα μελετήσουμε ελληνικές ταινίες που έθιξαν, σατιρικά μεν αλλά τόσο εύστοχα, αυτή ακριβώς τη διαφθορά στην πολιτική. Και δεν είναι από το ’74 και μετά, αλλά πολύ νωρίτερα.
Γυρίζουμε το χρόνο πίσω, στο 1958 και στην ταινία «ένας ήρως με παντούφλες». Ο τεράστιος Βασίλης Λογοθετίδης ενσαρκώνει τον ήρωα στρατηγό, Λάμπρο Δεκαβάλα.
Απόστρατος πλέον, ζει φτωχικά, με στερήσεις αλλά με αξιοπρέπεια και με υπερηφάνεια επειδή έκανε το χρέος του στην πατρίδα, στον πόλεμο. Τσακώνεται με τη γυναίκα του (την υποδύεται μια επίσης τεράστια ηθοποιός, η Νίτσα Τσαγανέα) η οποία θέλει να πουλήσει την στολή του και το σπαθί του όπως και τις μπότες του για να κερδίσουν κάποια χρήματα.
«Το σπαθί μου, Ειρήνη;» φωνάζει ο στρατηγός!
Κι εδώ αρχίζει η ιστορία. Ένας επιτήδειος που τυγχάνει να είναι ξάδερφός του, τον ενημερώνει ότι το έθνος θα τον τιμήσει.
Μετονομάζοντας την πλατεία έξω από το σπίτι του ως πλατεία Στρατηγού Λάμπρου Δεκαβάλα, τοποθετώντας και ένα άγαλμα στο κέντρο της, του στρατηγού επάνω στο άλογό του!
Ο έντιμος Δεκαβάλας συγκινείται… Λίγο μετά την τελετή ενημερώνεται από τον γλύπτη του αγάλματος ότι όλο το έργο είχε να κάνει με… αρπαχτές. Η πολιτική είχε… φάει τον ηρωισμό και την ιστορία
Ο ξάδερφος με τον ιδιαίτερο του υπουργού είχαν βρει ένα τρόπο προκειμένου να… αρπάξουν χρήματα. «Πήρα πέντε χιλιάδες και υπέγραψα για είκοσι» του είπε. «Και φαντάσου πόσοι άλλοι υπέγραψαν»… Ο στρατηγός κόντεψε να λιποθυμήσει.
Διότι η Πατρίς δε χρωστά τίποτα σε κανέναν για να τον θυμάται.
Δείτε το απόσπασμα
Στο τέλος πετάει τους ανέντιμους έξω από το σπίτι. Ο ίδιος παραμένει φτωχός βέβαια αλλά ποτέ δεν πρόδωσε τις αρχές του.
Η ταινία τελειώνει με τον στρατηγό να μιλάει στο άγαλμά του και ζητώντας του έναν προβολέα, αφού στο σπίτι τους έχουν κόψει το ρεύμα.
Δείτε το συγκλονιστικό φινάλε μιας από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες όλων των εποχών
Επτά χρόνια μετά (1965), ο Λάμπρος Κωνσταντάρας υποδύεται τον υπουργό, Λάμπρο Μαυρογιαλούρο στην υπέροχη ταινία «υπάρχει και φιλότιμο». Έχει αφήσει τα πάντα στους συμβούλους και γύρω του γίνεται… φαγοπότι.
Με αφορμή την πρόσφατη ανέγερση του νέου μαιευτηρίου στην Πλατανιά, το κεφαλοχώρι της εκλογικής του περιφέρειας, ο Μαυρογιαλούρος έχει προγραμματίσει να παραστεί στα εγκαίνια, ώστε μεταξύ άλλων να τονώσει το πολιτικό του προφίλ.
Η αλήθεια είναι ότι ούτε το λόγο του δεν έγραφε… Γι’ αυτό και μπερδευτόταν. «Θα σας εξαφανίσωμεν….»
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, το αυτοκίνητο (που οδηγούσε η κακομαθημένη κόρη του την οποία υποδύεται η Νίκη Λινάρδου) πρόσκρουσε σε μια ελιά. Οι κάτοικοι κοντινού στην Πλατανιά χωριού, τρέχουν να βοηθήσουν, αλλά δεν αναγνωρίζουν τον Μαυρογιαλούρο.
Κι όταν αρχίζουν κάποια αρνητικά σχόλια για τον υπουργό, ο Μαυρογιαλούρος κρατά μυστική την ταυτότητά του προκειμένου να ενημερωθεί τα πραγματικά αισθήματα του κόσμου για εκείνον.
Στην πορεία μαθαίνει ότι έχει γίνει… τρελό φαγοπότι με το μαιευτήριο από τους συμβούλους του υπουργού.
Και μάλιστα ότι γίνονται και διακρίσεις στην εισαγωγή στο μαιευτήριο ανάλογα με τις κομματικές προτιμήσεις των χωρικών.
Φάγανε, φάγανε κ.τ.λ
Ο Μαυρογιαλούρος εξοργίζεται, απομακρύνει τους συνεργάτες του και παραιτείται.
Μιλάμε για τον ορισμό της διαφθοράς στην πολιτική. Από δύο ταινίες με απόσταση 63 και 56 ετών αντίστοιχα από το σήμερα…
Είναι ταινίες με τις οποίες γελάμε ενώ θα έπρεπε να κλαίμε! Και να προβληματιζόμαστε.