Στις 9 Μαρτίου του 1960, στο Τσάτσακ, ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς ήρθε στη ζωή. Σήμερα κλείνει τα 60 χρόνια. Και φυσικά αν θα μπορούσε να γράψει την ιστορία της ζωής του θα είχε πάρα πολλά να μας πει. Θα προσπαθήσουμε να θυμηθούμε μερικά… Τα λιγότερο γνωστά. Αν υπάρχουν, εδώ που τα λέμε…
Η αλήθεια είναι ότι ο Ζοτς γεννήθηκε για να γίνει προπονητής. Κι αυτό φαινόταν από τότε που αγωνιζόταν στην Μπόρατς Τσάτσακ. Την ομάδα της γενέτειράς του. Είχε προπονητή τον μεγάλο Σλόμπονταν Πίβα Ίβκοβιτς, αδερφό του Ντούσαν. Εκείνου που έγινε μέντορας, φίλος, κουμπάρος, αδερφός του Ζέλικο Ομπράντοβιτς.
Ντοκουμέντο… Συμπαίκτες στην Μπόρατς Τσάτσακ ο Βλάντιμιρ Άντροιτς και ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς, νυν συνεργάτες στην Φενέρμπαχτσε και κουμπάροι
Ο Πίβα, όπως αναφέρουν οι Σέρβοι, ήταν ο πρώτος που είχε καταφέρει να βρει… άκρη με τις ΗΠΑ και να κάνει μοντέρνες προπονήσεις. Να παίρνει ιδέες και να τις προσαρμόζει στη φιλοσοφία του. Με το που τελείωνε η προπόνηση, ο Ζέλικο πήγαινε στο σπίτι του και αντέγραφε όσα είχε κάνει από τον Πίβα. Ήταν πιά δεδομένο ότι ο δρόμος που ανοιγόταν μπροστά του ήταν συγκεκριμένος.
Τον αναγνωρίζετε; Μην διστάσετε να πείτε ότι είναι ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς
Κι ας έκανε σπουδαία μεταγραφή, κι ας πήγε στην Παρτιζάν δίπλα σε τεράστιους συμπαίκτες όπως ο Ντίβατς, ο Πάσπαλι, ο Τζόρτζεβιτς, ο Γκρμπόβιτς και τόσοι άλλοι. Στα 31 του χρόνια κι ενώ ήταν μέλος της Εθνικής Γιουγκοσλαβίας, σίγουρης πρωταθλήτριας Ευρώπης στην Ιταλία το 1991, όλα άλλαξαν μέσα του.
Όταν ο Κιτσάνοβιτς έπεισε τον Ομπράντοβιτς
Ο Ντράγκαν Κιτσάνοβιτς, άλλο παιδί του Τσάτσακ κι εκείνος, τον πλησίασε. Του ζήτησε να εγκαταλείψει την ενεργό δράση και ν’ αναλάβει προπονητής της Παρτιζάν. Ο Ομπράντοβιτς το σκέφτηκε για λιγο… Πήγε στον προπονητή της Εθνικής ομάδας, Ντούσαν Ίβκοβιτς. Του έδωσε την ευχή του κι ένα μεγάλο κεφάλαιο άρχιζε!
O Ζέλικο Ομπράντοβιτς (αριστερά) με τον Ντράγκαν Κιτσάνοβιτς (δεξιά)
Μεγάλο κεφάλαιο και ονειρεμένη πορεία ταυτόχρονα. Αρχής γενομένης από την θριαμβευτική πορεία της Παρτιζάν. Ο Ζοτς ήταν έτοιμος για προπονητής κι αυτό φάνηκε από τις πρώτες προπονήσεις. Κι από ένα περιστατικό με τον Αλεξάνταρ Τζόρτζεβιτς, τότε σταρ της ομάδας.
Σε μια προπόνηση ο Σάλε ήταν πολύ εκνευρισμένος. Διαμαρτυρόταν συνεχώς. Ο Ομπράντοβιτς του ζήτησε να πάει στ’ αποδυτήρια! Και όταν τελείωσε η προπόνηση μπήκε κι εκείνος στ’ αποδυτήρια και τον είδε να κλαίει.
-Σ’ εμένα το έκανες αυτό, Ζέλικο; Ήμασταν συμπαίκτες, μέναμε στο ίδιο δωμάτιο. Και με στέλνεις στ’ αποδυτήρια;
-Ναι πρώτα σ’ εσένα. Διότι έτσι θα καταλάβουν οι υπόλοιποι, για τους λόγους που ανέφερες, ότι είμαι ο προπονητής σας πλέον.
Ο Τζόρτζεβιτς γούρλωσε τα μάτια του… Την άλλη μέρα στην προπόνηση μάζεψε τους συμπαίκτες του και ζήτησε συγνώμη. Ο Ομπράντοβιτς πετάχτηκε και διέταξε: ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ, ΠΑΡΤΙΖΑΝ!!!
Κάπως έτσι χτίζονται οι ομάδες.
Λίγο μετά το τέλος του Ευρωμπάσκετ του ’91 (τελευταία παράσταση της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας) ξέσπασε ο πόλεμος. Η Παρτιζάν έπαιζε τους αγώνες της στην Ισπανική πόλη Φουένλαμπραδα. Εξαίρεση τα πλέι οφ με την Βίρτους όπου εξασφάλισε την πρόκριση στο φάιναλ φορ.
Τη συνέχεια την θυμάστε… Νίκη επί της Ολίμπια Μιλάνο του μεγάλου Ντάριλ Ντόκινς και κατάκτηση τροπαίου στον τελικό με το τρίποντο του Αλεξάνταρ Τζόρτζεβιτς κόντρα στην Μπανταλόνα. Κάπως έτσι…
Και μετά η Ισπανία
Όλο το σέρβικο λόμπι ήταν κοντά του. Ο προφέσορ Αλεξάντερ Νίκολιτς, ο Ντούσαν Ίβκοβιτς για να στηρίξουν το νέο μεγάλο προπονητή που έβγαζε η χώρα. Μια χώρα που δεν τον… κρατούσε πιά. Το καλοκαίρι του 1993 η Μπανταλόνα σκέφτηκε να πάρει τον άνθρωπο που της στέρησε το τρόπαιο. Και ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς μετακόμισε στην Ισπανία… Νέος θρίαμβος. Με την Μπανταλόνα στον τελικό του φάιναλ φορ του 1994, νίκησε τον Ολυμπιακό με 59-57. Με τους Πειραιώτες να μένουν χωρίς πόντο στα τελευταία 6’30”, με τον Κορνέλιους Τόμπσον να ευστοχεί σε τρίποντο, με τον Πάσπαλι να χάνει βολές…
Θυμηθείτε το τρίποντο- μαχαιριά του Κορνέλιους Τόμπσον
Και κάπου εκεί άρχισαν να βγαίνουν κι άλλοι… μύθοι στην επιφάνεια! O Ζέλικο Ομπράντοβιτς είχε πάρει δύο ευρωπαϊκά με δύο… τρίποντα, από Τζόρτζεβιτς και Τόμπσον. Λες και μια ισχυρή δύναμη τον προστάτευε.
Ο Ομπράντοβιτς στην Ρεάλ Μαδρίτης
Η Ρεάλ Μαδρίτης μέχρι το 1994 είχε 7 ευρωπαϊκά. Ήταν η ομάδα με τα περισσότερα στην Ευρώπη. Μόνο που η τελευταία κατάκτηση είχε συμβεί το 1980. Στην Μαδρίτη ήθελαν το τρόπαιο. Είχαν τον Σαμπόνις. Είχαν τον Αρλάουκας. Πήραν και τον Ομπράντοβιτς και ήταν πανέτοιμοι…
Πιστοποίησαν τον τίτλο του φαβορί στο φάιναλ φορ στην τελευταία παράσταση του Σαμπόνις πριν αναχωρήσει για το ΝΒΑ. Η Ρεάλ έγινε πάλι πρωταθλήτρια Ευρώπης αφού πρώτα ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς είχε παρουσιάσει την πιο… ψηλό πόιντ γκαρντ στην ιστορία του ευρωπαϊκού μπάσκετ. Το έλεγε και ο ίδιος ο Ομπράντοβιτς, ότι ο πραγματικός δημιουργός της ομάδας ήταν ο Σαμπόνις. Οι πάσες του ήταν διαστημικές. Μόνο που χρειάστηκε να περάσει ένα διάστημα μέχρι να του εξηγήσει ο Ομπράντοβιτς ότι επειδή πάντα βρίσκεται ένα… βήμα μπροστά απ’ όλους (λόγω ευφυϊας) θα πρέπει να καταλάβει κάποια πράγματα και να χαλαρώσει. Να μην εκνευρίζεται όταν οι συμπαίκτες του δεν… καταλαβαίνουν τις πάσες του.
Ο Ομπράντοβιτς στην Εθνική ομάδα, το θέμα με τον Ντίβατς
Με το που λύθηκε το εμπάργκο η Γιουγκοσλαβία ξαναβγήκε στις διεθνείς διοργανώσεις. Ο Ντούσαν Ίβκοβιτς ανέλαβε προπονητής, στο Ευρωμπάσκετ του ’95 και ο Ομπράντοβιτς ήταν άμεσος συνεργάτης του. Κατέκτησαν το χρυσό μετάλιο στην Αθήνα.
Το 1996, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα, ο Ομπράντοβιτς είχε αναλάβει πλέον πρώτος προπονητής. Και μάλιστα είχε αρχίσει να βάζει κι εκεί τις αρχές του.
Είναι χαρακτηριστικό ένα σκηνικό που έγινε στη διάρκεια της προετοιμασίας. Ο Βλάντε Ντίβατς αργούσε μονίμως στο πρωινό. Του άρεσε να κοιμάται λίγο παραπάνω. Οι υπόλοιποι παίκτες άρχισαν την… μουρμούρα. Όχι ακριβώς να κατηγορούν τον Ντίβατς, αλλά να τον αποκαλούν ντίβα, πριμαντόνα, επειδή ήταν ο μόνος που αργούσε στο πρωινό.
Ο Ομπράντοβιτς κατάλαβε ότι από κάτι τέτοια σκηνικά μπορούν να αρχίσουν προβλήματα. Κι αποφάσισε με τον τρόπο του να τα… κόψει από την αρχή.
Πριν την προπόνηση λοιπόν μάζεψε τους παίκτες και τους είπε:
-Στην Εθνική ομάδα, όλοι είμαστε εθελοντές. Δεν είμαστε στις ομάδες μας. Εδώ πέρα είμαστε επειδή το θέλουμε. Και οι κανόνες είναι ίδιοι για όλους.
Και κάπως έτσι το θέμα λύθηκε. Έστω κι αν του Ντίβατς δεν του άρεσε καθόλου η εξέλιξη.
Με την Εθνική ομάδα ο Ομπράντοβιτς κατέκτησε (ως πρώτος προπονητής) το χρυσό μετάλλιο στο Ευρωμπάσκετ του 1997, το αργυρό στους Ολυμπιακούς του 1996 και το χάλκινο στο Ευρωμπάσκετ του 1999. Η επιστροφή του μετά από χρόνια ήταν αποτυχημένη: Τόσο στους Ολυμπιακούς του 2004 όσο και στο Ευρωμπάσκετ (μέσα στη χώρα του) το 2005.
Και μετά η Ιταλία
Με την Ρεάλ έπαιξε στο φάιναλ φορ του 1996 και ήταν το… πρώτο που έχασε! Κατέκτησε το Σαπόρτα το 1997 και στη συνέχεια μετακόμισε στην Ιταλία και την Μπένετον Τρεβίζο. Στο φάιναλ φορ της Βαρκελώνης, η ΑΕΚ του Γιάννη Ιωαννίδη τον απογοήτευσε στον ημιτελικό. Ήταν σα να παίρνει… εκδίκηση ο Ξανθός για τις δύο ήττες σε Τελ Αβίβ και Σαραγόσα, το 1994 και το 1995.
Μπορείτε να το θυμηθείτε εδώ
Με την Μπένετον κατέκτησε το Σαπόρτα το 1999. Και τον Ιούνιο του ίδιου έτους, έφτασε η στιγμή για το μεγαλύτερο κεφάλαιο της καριέρας του. Τον Παναθηναϊκό…
Ο Ομπράντοβιτς στον Παναθηναϊκό
Στις 8 Ιουνίου του 1999, στο Hilton η ΚΑΕ Παναθηναϊκός παρουσίασε τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς… Κανείς ίσως να μην περίμενε τότε ότι ο Σέρβος προπονητής θα έμενε για 13 ολόκληρα χρόνια στην ομάδα. Και θα έγραφε ξεχωριστή ιστορία…
Στον Παναθηναϊκό ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς κατέκτησε 5 τρόπαια Euroleague (2000-2002-2007-2009 και 2011) κι ακόμα 11 Πρωταθλήματα και 8 Κύπελλα Ελλάδας. Συνολικά 24 τίτλους. Έβαλε γερές βάσεις τεχνογνωσίας και νοοτροπίας, σε συνεργασία με τον Παύλο και τον Θανάση Γιαννακόπουλο, σε μια ομάδα που έγινε πρότυπο για πάρα πολλά χρόνια.
Εδώ μπορείτε να δείτε την πρώτη Euroleague του Ομπράντοβιτς με τον Παναθηναϊκό, το 2000 στην Θεσσαλονίκη
Κι εδώ την τελευταία του, το 2011 στην Βαρκελώνη. Πάλι κόντρα στην Μακάμπι Τελ Αβίβ
Στις 12 Ιουνίου 2012 η ΚΑΕ Παναθηναϊκός και ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς ανακοίνωσαν την από κοινού λύση της συνεργασίας τους. Ήταν μια παράξενη στιγμή και για τις δύο πλευρές. Ο Ζοτς έμεινε ένα χρόνο εκτός και το καλοκαίρι του 2013 ανέλαβε την Φενέρμπαχτσε.
Στην Τουρκία
Εκεί ο Ομπράντοβιτς έχει χτίσει το δικό του βασίλειο… Έχει ήδη οδηγήσει την Φενέρμπαχτσε στην κατάκτηση της Euroleague (2017) και σε πέντε συνεχόμενα φάιναλ φορ… Μόνο που η 14η Μαρτίου 2014 θα μείνει αξέχαστη. Ο Ομπράντοβιτς επέστρεψε στο ΟΑΚΑ ως αντίπαλος, για πρώτη φορά μετά την επιστροφή του στον Παναθηναϊκό… Και ήταν μια βραδιά αξέχαστη, για πολλούς λόγους
Και κάπως έτσι ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς απόψε γίνεται 60 ετών. Καμαρώνει για τα δύο του παιδιά, την Άνια (που μάλιστα επίσης έχει σήμερα γενέθλια) και τον Τζόρτζε. Μάλιστα τον γιό του τον βάφτισε ο Ντούσαν Ίβκοβιτς το 2001 στην Αθήνα
Και ο Ζοτς συνεχίζει τον δρόμο του. Με τη δική του φιλοσοφία, τις δικές του αρχές και ήδη έχει μείνει στην ιστορία ως ένας θρύλος του ευρωπαϊκού αλλά και του παγκοσμίου μπάσκετ.
Και στην Ελλάδα είμαστε πολύ τυχεροί που προλάβαμε και τον γνωρίσαμε.