Την περίοδο 1988-1989 επιτράπηκαν οι ξένοι παίκτες στο Ελληνικό πρωτάθλημα. Μέχρι τότε χρησιμοποιούνταν μόνο στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Ποιοι ήταν εκείνοι που…προηγήθηκαν; Τους υπενθυμίζουμε στους παλιούς και ενημερώνουμε τους νεότερους
Τριάντα χρόνια συμπληρώνονται από τότε που άναψε πράσινο φως για την συμμετοχή των ξένων παικτών στο πρωτάθλημα της Α1 Κατηγορίας. Την περίοδο 1988-1989 καταγράφονται εκείνοι που…άνοιξαν τον δρόμο: Ο Γκρεγκ Ουίλτζερ στον Αρη, ο Μάικ Τζόουνς στον ΠΑΟΚ, ο Εντγκαρ Τζόουνς στον Παναθηναϊκό, ο Μαρκ Λάντσμπεργκερ στον Πανιώνιο, ο Ντέιβιντ Ινγκραμ στον Ηρακλή, ο Μαρκ Πέτγουεϊ στον Απόλλωνα Πάτρας, ο Ντάνι Βρέινς στην ΑΕΚ, ο Κάρεϊ Σκάρι στον Ολυμπιακό και ο Ελία Εφθίμοφ στον Σπόρτιγκ. Μόνο ο Φίλιππος Θεσσαλονίκης στηρίχτηκε αποκλειστικά στους Ελληνες παίκτες.
Οι παλαιότεροι, όμως, θυμόμαστε κι άλλους ξένους. Εκείνους που έπαιζαν μόνο στις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις, πριν την περίοδο 1988-1989 και αντιμετωπίζονταν ως…ατραξιόν. Εκείνοι ήταν οι πραγματικοί πρωτοπόροι, σε εποχές ρομαντικές και σαφώς δυσκολότερες, με τις ελληνικές ομάδες να μην έχουν την σημερινή αίγλη αλλά να καταγράφουν κάποιες επιτυχίες.
Την κάναμε την έρευνα και βρήκαμε πολλά. Οποιαδήποτε διόρθωση ή…πρόσθεση, καλοδεχούμενη.
Παναθηναϊκός: Γκρίνγουντ ο πρώτος
O Γκρεγκ Γκρίνγουντ πρώτος από αριστερά
Ο Γκρεγκ Γκρίνγουντ καταγράφεται ως ο πρώτος ξένος παίκτης που έπαιξε ποτέ σε ελληνική ομάδα σε ευρωπαϊκή διοργανωση. Με ύψος 1.98 ο Αμερικανός σέντερ ενίσχυσε τον Παναθηναϊκό την περίοδο 1969-1970 στο Κύπελλο Πρωταθλητριών κόντρα στον Ερυθρό Αστέρα, αλλά οι «πράσινοι» δεν κατάφεραν να προκριθούν.
Την περίοδο 1971-1972 ο Παναθηναϊκός ενισχύθηκε με τον Αμερικανό Ουίλι Κέρκλαντ, έναν σπουδαίο παίκτη που βοήθησε τα μέγιστα στην πρόκριση των «πράσινων» ως την τετράδα του Κυπέλλου Πρωταθλητριών όπου αποκλείστηκε από την πολύ μεγάλη, Βαρέζε. Ο Κέρκλαντ μετά τον Παναθηναϊκό έπαιξε στην Ιταλία και στην Ολίμπια Μιλάνο.
Ο Έντγκαρ Τζόουνς στο κέντρο
Ακολούθησαν ο Μπράουν (1972-1973) και Γιούγκερσον (1973-1974) κι αργότερα ο Τζέρι Τζένκινς (που επίσης φόρεσε την φανέλα του Ολυμπιακού). Ο Κιθ Γούλφοκ φόρεσε δύο χρονιές την φανέλα του Παναθηναϊκού σε ευρωπαϊκή διοργάνωση, την μία με τον Τόμπσον ενώ την περίοδο 1984-1985 βρέθηκε στην ομάδα ένα αχαρακτήριστο δίδυμο: Ο Μπίσλεϊ, πρώην Χάρλεμ και ο Τζάκσον που δεν ήταν και τίποτα σημαντικό. Τα δίδυμα Ουέιν- Ολιβιέ (86-87) και Πέιν- Κόουλς (87-88) ήταν καλούτσικα ενώ ακολούθως ο Έντγκαρ Τζόουνς, που έπαιξε και στο ελληνικό πρωτάθλημα, πλαισιώθηκε με τον ξανθομάλλη σέντερ Τζεφ Κουκ. Πριν επιτραπούν οι δύο ξένοι στο πρωτάθλημα ο Αντόνιο Ντέιβις έπαιξε πρώτα παρέα με τον Καναδό Ουέιν Γιάργουντ και στην συνέχεια (91-92) με τον Σκοτ Ροθ.
Ολυμπιακός: Ο Σπίρμον και ο Γέλβερτον
Ο Τσαρλς Γέλβερτον
Οι Πειραιώτες έχουν μια πολύ όμορφη ιστορία. Την περίοδο 1966-1967, αγωνίζονταν στην Β’ Εθνική και η «αλεπού» Φαίδωνας Ματθαίου εκμεταλλεύεται ένα νομικό κενό (δεν υπήρχε πρόβλεψη για ξένους όπως στην Α’ Εθνική) και φέρνει στον Ολυμπιακό τον Αμερικανό Σπίρμον και τον Ελληνοαμερικανό Πλερόπουλο. Εκαναν την θητεία τους στην Αμερικάνικη Βάση και τους βρήκε…
Ακολούθησε ο Τσαρλς Γέλβερτον, στις αρχές της δεκαετίας του ’70, ένας πολύ μεγάλος παίκτης που αργότερα έκανε τεράστια καριέρα και κατέκτησε τίτλους με την Βαρέζε και θεωρείται ένας από τους καλύτερους αμερικανούς που έπαιξαν ποτέ στην Ευρώπη. Ηταν όντως παράξενο για εκείνη την εποχή να παίξει ένας τέτοιος αθλητής σε ελληνική ομάδα. Μάλιστα αργότερα θεωρήθηκε «μέντορας» του Κόμπι Μπράιαντ καθώς τον είχε μαζί του σε κάποιο καμπ όταν πιά είχε γίνει προπονητής.
Υπήρχε ακόμα ενας Τζόουνς (αγνώστων λοιπών στοιχείων) που έμεινε στην ιστορία για το περίεργο καρέ- καρέ κούρεμά του. Ακολούθησε ένας Κόνορς (1976-1977) χωρίς να είναι κάτι το σπουδαίο, ένας Μπράουν (ο αστικός μύθος λέει ότι ανακαλύφθηκε από τους παίκτες του Ολυμπιακού όπως περπατούσε ένα βράδυ στην Γλυφάδα) και ο δοκιμασμένος (από τον Παναθηναϊκό) Τζέρι Τζένκινς που έκανε υπέροχες εμφανίσεις στην πρόκριση του Ολυμπιακού στην εξάδα του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1979. Αργότερα έγινε μπάρμαν στην Γλυφάδα και τελικά μετακόμισε στην Αγγλία όπου έπαιξε για πολλά χρόνια μπάσκετ.
Ακολούθησαν οι Μπάτον και Γούλφοκ (από τον Παναθηναϊκό) και ο Λάρι Μίντλετον, ένας εκπληκτικός παίκτης που πλαισίωσε τον Κάρι Σκάρι στις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις του Ολυμπιακού.
Αρης: Ο Τζόις που είπε για τον Γκάλη
Ο Μπρετ Βρόμαν
Ο Αρης παρουσίασε τους πρώτους ξένους της ιστορίας του το 1979. Πρόκειται για τους Φιλ Τέιλορ και Ντιν Τζόις που ενίσχυσαν την ομάδα στο Κύπελλο Πρωταθλητριών και μάλιστα ήταν εκείνοι που έδωσαν πληροφορίες στην ομάδα για τον…Νίκο Γκάλη. Ο Τζόις ήταν συμπαίκτης με τον Γκάλη σε μια μικτή ομάδα της Περιφέρειάς τους στο NCAA.
Την περίοδο 1983-1984 οι Γούντλαντ και ΜακΝιλ ενίσχυσαν τον Αρη, που την επόμενη χρονιά έφτασε μέχρι τα ημιτελικά του Κυπέλλου Κόρατς έχοντας στις τάξεις του δύο φιλότιμους Αμερικανούς παίκτες, τον Τζορτζ Ουέντσελ και τον Ντέιβιντ Μπίνιον. Καλοί, φιλότιμοι αλλά όχι κάτι το…TOP όπως ήταν οι Τομ Σέφλερ και Μπρετ Βρόμαν που ήρθαν στον Αρη την επόμενη χρονιά. Σπουδαίοι παίκτες, με μεγάλη ευρωπαϊκή καριέρα που δεν κατάφεραν όμως να περάσουν με τον Αρη στην εξάδα του Πρωταθλητριών καθώς η Λιμόζ αποδείχθηκε αξεπέραστο εμπόδιο. Οι δύο Αμερικανοί είχαν πάρει πολλά λεφτά, δυσανάλογα φυσικά με τους 6 αγώνες που έδωσαν συνολικά.
Την περίοδο 1986-1987 ο Αρης έχει τον «μαχητή» Τζάκσον (δεύτερος ξένος είναι ο Σούμποτιτς) με τον οποίο πετυχαίνει μια ιστορική νίκη (98-67) επί της Τρέισερ Μιλάνο αλλά η εφιαλτική ρεβάνς (49-83) τον αφήνει εκτός εξάδας!!!
ΑΕΚ: Ο Γκέρι Τζόουνς
Ο Ριτς Ρέλφορντ
Για πρώτη φορά στην ιστορία της η ΑΕΚ χρησιμοποίησε ξένο παίκτη την περίοδο 1977-1978 και κατά την παρουσία της στο Κυπελλο Κόρατς. Πρόκειται για τον Γκέρι Τζόουνς που βοήθησε την ΑΕΚ στη φάση των ομίλων.
Η ΑΕΚ ενισχύθηκε με Αμερικανό την σεζόν 1983-1984 με την συμμετοχή της στο Κύπελλο Κορατς. Πρόκειται για τον Ντιν Τόλσον (2.08 μέτρα) απόμαχο του ΝΒΑ. Την περίοδο 1988-1989 μαζί με τον Ντάνι Βρέινς η ΑΕΚ είχε τον Αμερικανό Κλιντ Ρίτσαρντον, έναν σπουδαίο γκαρντ με καλή θητεία στο ΝΒΑ. Υπήρξε και ο Τόμας Ντόιλ, ένας λευκός σουτέρ και φυσικά η…ατραξιόν Τζον Φλάουερς. Είχε έρθει στην ΑΕΚ την περίοδο 1991-1992, παρτενέρ του Ρίτσαρντ Ρέλφορντ και μόλις ολοκληρώθηκαν οι ευρωπαϊκές υποχρεώσεις (ο Ρέλφορντ έπαιζε και στο πρωτάθλημα) ζήτησε να αναλάβει το…κυλικείο του κλειστού «Γεώργιος Μόσχος»!!! Ηταν το κλειστό που έπαιζε η ΑΕΚ κάτω από τις εξέδρες του «Νίκος Γκούμας». Φυσικά δεν υπάρχει πλέον τίποτα από τα δύο.
Επίσης στην ΑΕΚ το 1992 βρέθηκε και ο γκαρντ Κάρλτον ΜακΚίνεϊ με θητεία στο ΝΒΑ, το CBA και την Ιταλία.
ΠΑΟΚ: Πολύ ενδιαφέρουσες περιπτώσεις
Οι πρώτοι ξένοι παίκτες στην ιστορία του ΠΑΟΚ εμφανίστηκαν την περίοδο 1984-1985.
Ο ένας ήταν ο σέντερ Ντικ Μόμα, ένας «χαμάλης» πολυτελείας. Ο έτερος ήταν ένας εκπληκτικός παίκτης με το όνομα Μπίλι Βάρνερ. Ενας σόουμαν, σπουδαίος σκόρερ που άρεσε πολύ στον κόσμο χάρη στον θεαματικό τρόπο με τον οποίο αγωνιζόταν. Πρώτος σκόρερ του ΠΑΟΚ σε κάθε αγώνα στην Ευρώπη, έμεινε και την επόμενη χρονιά παρέα με τον Μαρκ Σίμπσον, έναν πολύ καλό φόργουορντ που έξι χρόνια μετά κατέκτησε το Κύπελλο Κυπελλούχων με την Ρεάλ στον τελικό εναντίον ποιας ομάδας λέτε; Ναι, του ΠΑΟΚ!!!
Την περίοδο 1986-1987 ο ΠΑΟΚ φέρνει έναν ακόμα τρομερό παίκτη, τον γκαρντ Ντιλέινι Ραντ, έναν χαρισματικό σκόρερ με ηγετικά προσόντα. Δίπλα του στο δίδυμο των ξένων, ο Αλβιν Ρότζερς ένας σέντερ με ύψος 2.06 μέτρα και βάρος 115 κιλά.
Ο Ραντ έμεινε μια ακόμα χρονιά στον ΠΑΟΚ. Δεύτερος ξένος την περίοδο 1987-1988 ήταν ο Μαρκ Πέτγουεϊ, ένας παίκτης με σπουδαία αθλητικά προσόντα που την επόμενη σεζόν πήγε στον Απόλλωνα Πάτρας κι έπαιξε στο ελληνικό πρωτάθλημα αλλά το καλοκαίρι του 1989 βρέθηκε δολοφονημένος στο αυτοκίνητό του στις ΗΠΑ.
ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ: Ποντέξτερ και Ουίλιαμς
Ο Πρέντραγκ Μπένατσεκ
Την περίοδο 1987-1988 ο Πανιώνιος παρουσίασε τους πρώτους ξένους στην ιστορία του, δύο πολύ καλές περιπτώσεις, τους Κλιντ Ποντέξτερ και Κουίνι Ουίλιαμς.
Τις επόμενες σεζόν ο Πρέντραγκ Μπένατσεκ λάμβανε θέση δεύτερου ξένου είτε δίπλα στον Μαρκ Λάντσμπεργκερ είτε στον Τζον Χάτσον (που έπαιζαν στο πρωτάθλημα).
ΗΡΑΚΛΗΣ: Οι παρτενέρ του Ινγκραμ
Ο Ντέιβιντ Ινγκραμ είναι μια ξεχωριστή φιγούρα για την ιστορία του Ηρακλή, ήταν ο παίκτης που έπαιζε στο ελληνικό πρωτάθλημα και πρώτος ξένος στην ιστορία της ομάδας, ανακάλυψη του Μάκη Καλανταρίδη. Έπαιξαν μόνο στην Ευρώπη με τον Μπεν Τζόνσον (1987-1988) ενώ όταν μπήκε στο ελληνικό πρωτάθλημα παρτενέρ του στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις ήταν οι Ουάτκινς «Μπου» Σίνγκλετερι (1988-1989) και Λαφέστερ Ρόουντς (1989-1990).
Την περίοδο 1991-1992 στον Ηρακλή ο Χιούμπερτ Χέντερσον ήταν επίσης ο παρτενέρ του Ντέιβιντ Ινγκραμ κι έλαβε μέρος μόνο στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.
ΑΠΟΛΛΩΝ ΠΑΤΡΑΣ: Την περίοδο 1989-1990 η ομάδα της Πάτρας ενισχύθηκε με τον Καναδό Ουέιν Γιάργουντ για τις ευρωπαϊκές της διοργανώσεις. Σπουδαίος παίκτης που την επόμενη σεζόν ενίσχυσε τον Παναθηναϊκό στα παιχνίδια του στην Ευρώπη.