Σπύρος Γιαννιώτης: «Η δυσλεξία είναι μία καθημερινή μάχη συναισθημάτων»

«Κράτα Σπύρο….». Μία ακόμη χεριά. «Σπύρο γερά». Άλλη μία. Η ζωή του Σπύρου Γιαννιώτη είναι μετρημένη σε χεριές.

Την κίνηση που κάνει το χέρι μέσα στο νερό. Ξανά και ξανά. Μέχρι το φινάλε. Γλυκό ή πικρό.  Δεν είχε σημασία. Και τα δύο τον πείσμωναν – και τον πεισμώνουν ακόμη – να προσπαθεί περισσότερο.

Ο Σπύρος Γιαννιώτης είναι νικητής. Όχι μόνο επειδή κολυμπούσε και το έκανε καλά. Επειδή κατάφερε να ξεπεράσει κάθε δυσκολία που πρόβαλλε μπροστά του.

Από τη δυσλεξία στα παιδικά του χρόνια, μέχρι τη σκληρή προπόνηση. Και τις αποτυχίες. Εκείνο το «πάμε άλλη μία φορά» μετά το 2012 και το Λονδίνο. Και το αγνό κλάμα του.

Που τον έφτασαν όλα αυτά; Μέχρι το Hall of Fame της ανοικτής κολύμβησης. Μία τιμή ανεπανάληπτη. Μοναχά για ανθρώπους επίμονους. Και ο Γιαννιώτης παραμένει ακόμη επίμονος.

Και μετρά τα πάντα σε χεριές. Καλά ή κακά.

Το Sportime συνάντησε τον ασημένιο Ολυμπιονίκη του Ρίο. Και όσα μας είπε αποτελούν ένα μάθημα ζωής. Για όλους. Από έναν άνθρωπο που δεν είχε τίποτα εύκολο στη ζωή και την καριέρα του.

Από τη δυσλεξία και το αρνητικό καλούπι που δημιούργησε για τον εαυτό του, στον… ατρόμητο Σπύρο της πισίνας! Και τον Γιαννιώτη που πλέον είναι προπονητής και θέλει να βάλει τον αθλητισμό στη ζωή όλων μας!

-Η ζωή σου έχει «χτιστεί» γύρω από το νερό. Τι είναι το νερό για εσένα;

Γιαννιώτης: Δεν το έχω φιλοσοφήσει. Είναι ένα συναίσθημα. Θα προσπαθήσω να το αποκωδικοποιήσω. Όταν βουτάω στο νερό αισθάνομαι ελεύθερος. Το αισθάνομαι πιο άνετο, απ’ όταν πρέπει να περπατήσω. Όταν βγαίνω από το νερό, ακόμη και όταν κολυμπούσα επίμονα και ήμουνα πολύ κουρασμένος, νιώθω αναζωογονημένος.

Άλλωστε οι στόχοι μου προέκυπταν μέσα από το νερό. Είναι πολύ σημαντικό. Οι στόχοι είναι μέρος της καθημερινότητας μας και όταν μπορούσα, μέσα από το υγρό στοιχείο, να βάζω στόχους και να τους πετυχαίνω ήταν υπέροχο. Ακόμα είναι.

Το νερό μου το έδωσε στον υπέρτατο βαθμό, δεν πίστευα ότι θα έφτανα εδώ που έφτασα. Είναι κάτι παραπάνω από αυτό που ονειρευόμουν.

-Την είχες νιώσει αυτή την ελευθερία με κάτι άλλο;

Γιαννιώτης: Όχι. Ίσως ήταν το κοντράστ του σχολείου που με επηρέαζε. Στο σχολείο δεν το… είχα. Ήταν μία πολύ δύσκολη περίοδος της ζωής μου. Και το κολύμπι είχε δυσκολίες. Αλλά εκεί διαπίστωνα πως υπήρχε ένας στόχος και μία πορεία προς αυτό.

Στο σχολείο έβαζα στόχους, αλλά δεν πήγαινα στην πορεία.

Και κάπως έτσι δημιουργήθηκε η κλίση στο κολύμπι.

-Αλήθεια, πως ήταν τα παιδικά σου χρόνια;

Γιαννιώτης: Το καλοκαίρι ήταν φοβερά. Ήταν ωραία τα παιδικά μου χρόνια. Ήμουν στην Κέρκυρα, από το πρωί μέχρι το βράδυ, που μας φώναζε η μητέρα μου, σε κάποια παραλία. Συνήθως στον Κάβο, όπου δούλευε ο πατέρας μου. Κολύμπι, ψάρεμα, όλη την ημέρα μέσα στο νερό μαζί με τα αδέρφια μου. Τότε δεν είχαμε ούτε καν πέδιλα. Ψαχτήρι με γυαλιά, όλη την ημέρα.

Με μία λέξη ξεγνοιασιά.

Μετά όταν ερχόταν η στιγμή για σχολείο, με ζόριζε. Αν δεν ήθελα να τα πάω καλά, δεν θα με ένοιαζε. Με πείραζε που δεν ήμουν καλός μαθητής. Πάντα ήταν μία δύσκολη περίοδος, ώσπου βρήκα τα πατήματά μου με τον αθλητισμό. Αυτός με προστάτεψε από όλα τα υπόλοιπα.

-Πως ήταν το σχολείο; Δεχόσουν πειράγματα ή κάτι χειρότερο;

Γιαννιώτης: Δεν μου είπαν κάτι οι συμμαθητές. Εγώ ένιωθα ότι μπορεί να γελάνε. Να με πειράζουν, χωρίς να το αντιλαμβάνομαι. Ένιωθα μειονεκτικά. Τότε δεν το ήξερα. Αλλά και να ήξερα, δεν θα γνώριζα τι είναι η δυσλεξία στην πραγματικότητα. Νόμιζα πως δεν πιάνω τα γράμματα. Αυτό ήταν το πιο δύσκολο. Ακόμη και τώρα προσπαθώ να αποδεχθώ πως τα πράγματα δεν είναι έτσι.

Μέσα μου είχα δημιουργήσει ένα αρνητικό πρότυπο. Ακόμη και τώρα είναι δύσκολο να βγω από αυτό. Είναι λάθος. Αλλά όταν είσαι παιδί…

Ήμουν αυστηρός με τον εαυτό. Τη μεγαλύτερη κριτική την κάνω σε εμένα, όχι στους άλλους. Ίσως να ήμουν υπερβολικός. Προσπαθώ να το διορθώσω.

-Ακόμη και τώρα σου είναι δύσκολο να βγεις από αυτό το καλούπι;

Γιαννιώτης: Ναι, ακόμη και τώρα… Κάθε μέρα προσπαθείς να το παλέψεις. Γιατί είναι συναισθήματα, είναι μία πάνω, μία κάτω. Αλλά βελτιώνομαι. Κάθε μέρα είναι προπόνηση.

Στο σχολείο ήμουν εντελώς διαφορετικός, απ’ ότι στην πισίνα. Άλλος άνθρωπος. Με μεγάλη αυτοπεποίθηση.

Αυτό, μολονότι δεν είναι σωστό, ήταν ο τρόπος μου για να ισορροπώ.

Είχα πεισμώσει να τα καταφέρω. Να δημιουργήσω. Αν το έβαζα στο μυαλό ή έλεγα σε κάποιον ότι θα τον κερδίσω, θα το έκανα.

Για παράδειγμα, σε έναν αθλητή, τον οποίο είχα για πρότυπο, του το είχα πει μία φορά. Είχαμε γίνει φίλοι και σε μία κουβέντα, χωρίς κακή πρόθεση, του είπα ότι “μία ημέρα θα σε περάσω”.

Το ίδιο έγινε και όταν μεγάλωσα. Υπήρχαν αθλητές που μου έλεγαν το ίδιο και τους απαντούσε πως αυτό θέλω, γιατί θα με κάνουν να γίνω καλύτερος. Ήθελα να έχω ανταγωνιστές.

Με αυτόν τον συναθλητή που ανέφερα παραπάνω, μέσα από τον ανταγωνισμό μας αλληλοβοηθηθήκαμε.

Όταν έβαζα έναν στόχο πίστευα ότι θα τον καταφέρω. Έμπαινα στο νερό και το έκανα. Χωρίς πολλά λόγια. Αυτούς τους στόχους δεν του διατυμπάνιζα, παρά τους έλεγα μόνο στον προπονητή μου.

Ο Νίκος (σ.σ.: Γέμελος) ήξερε τι ακριβώς ήθελα, αλλά και κάποιες φορές δεν του τα έλεγε όλα.

Για εμένα δεν υπήρχε περίπτωση, αυτό που έλεγα θα το έκανα.

-Πως ένιωσες όταν άκουσες πως έχεις δυσλεξία για πρώτη φορά;

Γιαννιώτης: Είχα διαμορφώσει έναν χαρακτήρα για εμένα. Με φόβιζε να πω πως έχω δυσλεξία. Το συναίσθημα σε κυριεύει. Δεν είναι δικαιολογία. Όντως σε δυσκολεύει, αλλά δεν μου αρέσει να το χρησιμοποιώ. Τι κάνεις; Εγκαταλείπεις; Όχι! Μάχεσαι., κάθε μέρα είναι προπόνηση.

-Δεν ήταν μία μορφή ανακούφισης, πως δεν κάνεις κάτι λάθος;

Γιαννιώτης: Κανονικά θα έπρεπε. Ίσως επειδή το έμαθα αργά και δεν υπήρχε ενημέρωση. Τώρα είναι απλά μία δυσκολία, την γνωρίζουν και δεν πρέπει να σε τρελάνει. Θα είναι λίγο πιο δύσκολα τα πράγματα. Δεν είναι απαραίτητα και κακό. Σε σκληραγωγεί. Σε κάνει πιο δυνατό στην κοινωνία.

Στο σχολείο δυσκολευόμουν. Πείσμωνα στην πισίνα για να αποδείξω, πρώτα σε εμένα και μετά στους άλλους, ότι θα τα καταφέρω. Στο σχολείο υπήρχε αμφισβήτηση. Δεν μου ακουγόταν καλά. Έπρεπε να βρω κάτι.

–Η είσοδος στο Hall of Fame είναι μία επιβράβευση για όλα όσα έχεις κάνει;

Γιαννιώτης: Το γνώριζα 2-3 ημέρες πριν από την επίσημη ανακοίνωση. Δε συνηθίζω να εκδηλώνομαι. Δεν το κάνω εύκολα. Είναι μία ικανοποίηση, εννοείται.. Αλλά δεν έκλεισα το τηλέφωνο και άρχισα να χοροπηδάω από τη χαρά μου. Πήρα τη γυναίκα μου να της το πω. Χάρηκα, αλλά μέχρι εκεί. Έτσι είμαι. Κοιτάω το επόμενο, όποιο και αν είναι αυτό. Μου δίνει το έναυσμα να κάνω παραπάνω πράγματα.

-Αν και η τελετή είναι τον Μάιο του 2020, την σκέφτεσαι;

Γιαννιώτης: Δεν είμαι των γιορτών. Ακόμη και στα γενέθλιά μου δεν μου αρέσει να γιορτάζω. Το κάνει η γυναίκα μου για εμένα. Θα χαρώ. Είναι κάτι που περιμένω. Είναι μία στιγμή που περιμένω. Αναμνήσεις που θα έχω για μία ζωή. Μία ωραία φωτογραφία για την θυμάμαι. Να την καμαρώνω και στο παιδί μου, τον Διονύση. Χωρίς να του λέω τι έχω καταφέρει. Ο Διονύσης γεννήθηκε μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Δεν με έχει δει να αγωνίζομαι και αυτό θα είναι κάτι που μπορεί να αντικρίσει. Φαντάσου, όταν βλέπει κάποιον να κολυμπάει λέει “ο μπαμπάς”.

Είναι πράγματα που μένουν. Ίσως τα αναγνωρίσω και αργότερα. Αυτή τη στιγμή, ο αθλητισμός μου είναι… φρέσκος. Ακόμη και το μετάλλιο στο Ριο δεν το έχω εκτιμήσει. Ούτε την πορεία μου στον αθλητισμό.

Ήμουν και είμαι ένας άνθρωπος πάντα στην ένταση, δεν με αφήνω να το απολαύσω.

-Αλήθεια, πως είναι η ζωή χωρίς αγώνες;

Γιαννιώτης: Το χάρηκα. Τελείωσα. Γέμισα. Δεν το έχω μετανιώσει. Δεν έχω πει, πάμε πάλι να ξεκινήσουμε. Ολοκληρώθηκα ως αθλητής. Έχω βρει και το επόμενο βήμα, την προπονητική. Είμαι στον Πανελλήνιο και προπονώ παιδιά της αγωνιστικής. Μαθαίνω κάθε μέρα. Είναι τελείως διαφορετικό από αυτό που είχα συνηθίσει. Διαφορετικός τρόπος προσέγγισης. Είναι κάτι που μου αρέσει πάρα πολύ.

Είναι κουραστικό, αλλά ο άνθρωπος πρέπει να είναι σε εγρήγορση. Και πρέπει να έχει και χρόνο για το παιδί του. Αυτό κάνω και εγώ. Όσο κουρασμένος είμαι, πάντα θα έχω χρόνο.

Παράλληλα, βρίσκομαι και στο Red Academy. Είναι μία οικογενειακή επιχείρηση, την οποία διαχειρίζονται οι γυναίκες μας, η δική μου και του Νίκου. Είναι μία πρωτοβουλία που ξεκίνησε από την άλλη πισίνα του Red Academy στο Ελληνικό.

Σκοπός μας είναι να μάθουν τα παιδιά να κολυμπούν.

Όχι να κάνουν πρωταθλητισμό. Κάθε παιδί στην Ελλάδα, η οποία έχει γύρω της θάλασσα, πρέπει να ξέρει. Είναι από τα πρώτα αθλήματα που μαθαίνει ένα παιδί. Του δίνει τις βάσεις για τον αθλητισμό.

Και αυτός είναι ο έτερος στόχος μας, να αποκτήσει το παιδί τη συνείδηση της δια βίου άθλησης. Να αγαπήσει τον αθλητισμό. Είμαστε εδώ για να μπορέσουμε να τους δημιουργήσουμε. Είμαστε εδώ γιατί είναι αυτό που αγαπάμε.

Αφού ανέφερε τον αθλητισμό. Θεωρείς ότι στην Ελλάδα υπάρχουν οι σωστές βάσεις;

Γιαννιώτης: Τα τελευταία χρόνια γίνεται σε μεγάλο βαθμό. Έχει γίνει μία στροφή από τους γονείς. Από τους ενήλικες, γενικότερα. Παλιά δεν υπήρχε αυτή η ιδιοσυγκρασία. Κάνουν πολλά: τρέξιμο, κολύμπι, ποδήλατο. Όταν το παιδί βλέπει τον γονιό να αθλείται, θα ακολουθήσει το παράδειγμα. Δεν μπορούμε να κάνουμε μία καθιστική ζωή και να έχουμε την απαίτηση από το παιδί μας να κάνει πράγματα.

Το μεγάλο στοίχημα είναι η δια βίου άσκηση. Αυτό είναι το καλύτερο πράγμα που μπορεί να ακολουθήσει κάποιος.

-Ποια θεωρείς ότι ήταν η στιγμή που σου έδωσε τη μεγαλύτερη ώθηση στην καριέρα σου;

Γιαννιώτης: Είναι πολλές. Συνήθως οι επιτυχίες είναι το εύκολο. Οι αποτυχίες με πεισμώνανε. Δεν είχα τάσεις φυγής. Πάντα έλεγα “όχι, θα μπω να το κάνω”. Στο Λονδίνο ήταν η στιγμή που είπα ότι θα προσπαθήσω ξανά. Και το έκανα, μολονότι ήμουν στα 32 μου.

Αυτές είναι οι στιγμές που σου δίνουν το κίνητρο.

-Αν είχες πάρει το μετάλλιο το 2012, μπορεί να είχες σταματήσει;

Γιαννιώτης: Ίσως ναι. Είχα κουραστεί σωματικά. Πόναγα. Φτάνοντας στο Λονδίνο ήμουν οριακά. Και μετά γύρισα ξανά. Πιθανότατα να είχα σταματήσει.

-Πάμε στο Ρίο. Είναι η κορυφαία στιγμή σου;

Γιαννιώτης: Το Ολυμπιακό μετάλλιο είναι άλλο πράγμα. Δεν συγκρίνεται με τίποτα. Εξαργυρώνει τα πάντα. Είναι η υπέρτατη στιγμή., Μόνο η συμμετοχή είναι σημαντική. Πόσο μάλλον το βάθρο.

-Έχεις σκεφτεί ξανά εκείνη την ένσταση, μετά τον τελικό;

Γιαννιώτης: Όχι δεν το έχω σκεφτεί. Ήταν τελειωμένο από εμένα. Το έμαθα αφού κατατέθηκε. Αν το γνώριζα από πριν, δεν θα το είχαμε συζητήσει καν. Ήταν δίκαιο το αποτέλεσμα και τελειώνει εκεί. Έχω σκεφτεί μόνο πως αν έβαζα πρώτος το χέρι μου (αλλά δεν έπαιρνα το χρυσό μετάλλιο) κάνω ένσταση. Τερμάτισα δεύτερος, το γνώριζα, ήταν μία χεριά. Δεν το ήθελα.

Την καλύτερη στιγμή της ζωής μου δεν θα την χαλάσει τίποτα. Αυτό ήθελα, να την απολαύσω.

Όταν επέστρεψα στο Ολυμπιακό Χωριό και κοίταξα το κινητό μου, τότε κατάλαβα τον ντόρο που είχε γίνει με την ένσταση. Δεν το είχα πάρει χαμπάρι.

-Νωρίτερα ανέφερες το κινητό σου. Τα social media, πλέον, κυριαρχούν στη ζωή μας. Τελικά, βοηθούν ή βλάπτουν έναν αθλητή;

Γιαννιώτης: Στο ξεκίνημα της καριέρας μου δεν υπήρχαν. Σιγά σιγά γιγαντώθηκαν. Και ακόμη ανεβαίνουν. Στο Ρίο τα έζησα πιο έντονα.

Ξεκίνημα να μην υπάρχουν. Και σιγά σιγά γιγαντώθηκαν. Ακόμη ανεβαίνει, αλλά στο Ρίο το έζησα έντονα. Είχα άλλη ωριμότητα, λόγω ηλικίας.

Έβλεπα κάποια μηνύματα τονωτικά. Ακόμη και στο Λονδίνο, λάμβανα κάποια που μου έγραφαν “Σπύρο μπορείς, σε πιστεύουμε, συνέχισε”.

Όταν κάποιος άγνωστος σου λέει ότι πρέπει να συνεχίσεις, σε βάζει σε σκέψεις.

Νομίζω ότι τα social είναι όπως θα τα πάρει κάποιος. Και την πίεση που υπάρχει, αν θεωρήσουμε ότι υπάρχει πίεση. Για παράδειγμα, το 2004, ο Πύρρος Δήμας δεν είχε πίεση;

Χωρίς να υπάρχουν social. Έκανε αυτό που έπρεπε, ήξερε τι έπρεπε να κάνει.

Και σε άλλους υπήρχε πίεση και πέτυχαν. Άλλοι απέτυχαν. Είναι πως το φιλτράρεις.

Τα social έχουν τη δύναμη να σε βοηθήσουν.

Είναι στο χέρι του κάθε αθλητή να κάνει αυτό που πρέπει. Μπορεί να απομακρυνθεί. Να έχει κλειστό λογαριασμό. Η επιλογή είναι εκεί.

Αλλά δεν είναι μόνο τα social. Είναι όλα όσα τον περιβάλλουν. Ακόμη και οι φίλοι του.

Είναι ένα κομμάτι που πρέπει να διαχειριστεί ο κάθε αθλητής.

Μπορεί, μέσα από τα social, να πάρεις κάτι που αναζητάς. Ένα πουσάρισμα.

-Πως είναι η ψυχολογία σου μέσα στο νερό; Τι σκέφτεσαι εκείνη τη στιγμή;

Γιαννιώτης: Το μυαλό μου είναι στην κούρσα. Ακόμη και στην προπόνηση συμβαίνει το ίδιο. Αν χάσεις τη συγκέντρωση, βαρέθηκες. Σταμάτησες.

Η κούρσα έχει την ένταση που σε κρατάει περισσότερο, Και η προπόνηση είναι… βαρετή. Αλλά αν δεν είσαι συγκεντρωμένος στην προπόνηση, πως θα είσαι στον αγώνα;

Ήταν φορές που μιλούσα στον εαυτό μου. “Σπύρο κράτα”, “Σπύρο μπορείς, θα αντέξεις”, έλεγα συνήθως. Ιδίως στα τελευταία μέτρα.

Σε εκείνο το σημείο μπορεί να το λες νοερά, αλλά είναι σαν να ουρλιάζεις. Φτάνεις σε ένα σημείο που νομίζεις ότι φωνάζεις, αλλά δεν το κάνεις.

-Πάντως, το φινάλε στις κούρσες της ανοικτής θάλασσας είναι τρελό. Πως βρίσκεις τη δύναμη;

Γιαννιώτης: Έχουμε μεγάλη αλλαγή στο τέλος. Παίζει ρόλο η προπόνησή σου, αλλά θα πρέπει να έχεις τον τσαμπουκά, να πιέσεις τον εαυτό σου να βγει από το φράγμα του πόνου και να μπει σε ένα άλλο επίπεδο. Είτε το έχεις, είτε όχι.

Μπορείς να το προπονήσεις, αλλά οι περισσότεροι αθλητές ξεχωρίζουν σε αυτό.

Αν είσαι δίπλα σε έναν αθλητή και η κούρσα πάει χεριά με χεριά, θα πεις ή εγώ ή αυτός!

-Το μυαλό πως προπονείται;

Γιαννιώτης: Μέσα από την προπόνηση του σώματος. Όταν κάνεις τη μία, κάνεις και την άλλη. Κολυμπώντας δυνατά, αρχίζουν να πονούν τα πάντα, μετά από ένα σημείο. Εκεί θα σε κρατήσει το μυαλό, όχι το σώμα. Το εκπαιδεύεις για να αντέξει. Στον αγώνα το συναίσθημα είναι 100 φορές μεγαλύτερο από την προπόνηση. Όπως και στον αγώνα, τα λάθη δεν συγχωρούνται.

Προπόνηση, σώμα και ψυχή για να αγωνιστείς

-Αυτή είναι και η συμβουλή σου;

Γιαννιώτης: Ναι, να μην εγκαταλείπουν. Αυτό λέω και στους μαθητές μου. Όσο μπορούν, να μην σταματάνε. Όχι μόνο στην προπόνηση. Είναι νοοτροπία ζωής. Θα το βρείτε μπροστά σας. Αν κάνετε πρωταθλητισμό, σκληραγωγείστε για τη ζωή. Είναι και ένα μήνυμα ζωής. Όπως είναι δύσκολα στην πισίνα, έτσι είναι και στη ζωή.

Κάντε follow στο Sportime

Κάντε like στην σελίδα του Sportime στο Facebook

Ακολουθήστε το Sportime στο Instagram