Μπόμπι Ρόμπσον: Κάτι παραπάνω από ένας μάνατζερ. Ο τίτλος είναι ταιριαστός. Μα δε λέει όλη την αλήθεια.
Το ντοκιμαντέρ για τον θρυλικό Άγγλο προπονητή Μπόμπι Ρόμπσον (μπορείτε να το δείτε στο Netflix με τον τίτλο Bobby Robson: More than a manager) ήταν το ερέθισμα γι’ αυτό που θα διαβάσετε παρακάτω.
Η απαρχή για μία κουβέντα ενός εξαιρετικού προπονητή, που δεν κάθισε στον πάγκο μιας αγγλικής υπερδύναμης, αλλά σε αυτόν της μεγάλης αγάπης του: της Νιούκαστλ.
Είναι φημισμένος για την παρουσία του στην Εθνική Αγγλίας. Μολονότι στο πικρό φινάλε… σταυρώθηκε γι΄ αυτήν. Πρώτα από το… χέρι του Θεού. Και μετά από την κατάρα των πέναλτι.
Βρέθηκε στον πάγκο της Μπαρτσελόνα. Σε μία από τις αχάριστες συμπεριφορές όλων των εποχών. Όχι της δικής του…
Είναι ο άνθρωπος που σύστησε στο ποδόσφαιρο τον Ζοσέ Μουρίνιο. Και ο μοναδικός που κατάφερε να τιθασεύσει τον Πολ Γκασγκόιν.
Εκείνος που εξακολουθεί να λατρεύεται σε ένα γαλατικό – τρόπον τινά – ποδοσφαιρικό «χωριό», αυτό του Νιούκαστλ.
Ο πρόλογος ήταν μακρύς, όπως όφειλε για ένα θρύλο που έφυγε από τη ζωή πριν από 11 χρόνια. Μα δεν έχει ξεχαστεί. Δεν θα ξεχαστεί.
Το Sportime.gr επικοινώνησε με τον Νίκο Νταμπίζα. Παίκτη του Ρόμπσον για τέσσερις σεζόν στην Premier League και στη Νιούκαστλ.
Σε μία από τις καλύτερες περιόδους για την ομάδα του αγγλικού Βορρά.
Όσα αναφέρει ο άλλοτε αμυντικός του Ολυμπιακού και της ΑΕΛ μοιάζουν συγκλονιστικά.
Για τον προπονητή και τον άνθρωπο Ρόμπσον που ρουφούσε κάθε σταγόνα της ζωής.
Για τον φίλαθλο της Νιούκαστλ Ρόμπσον που ήθελε το αγαπημένο του κλαμπ να μεγαλουργήσει.
Για την πρώτη συνάντηση τους, τα… βαριά επίθετα που χρησιμοποιούσε, αλλά και τον χαμό του Άγγλου προπονητή.
Και μερικές εκπληκτικές ιστορίες που αποτυπώνουν το μεγαλείο της ύπαρξης του Ρόμπσον.
Η… σκυτάλη περνάει στον Νίκο Νταμπίζα. Για τον Μπόμπι…
——————————————————————————————————–
«Tον αποκαλούσα gaffer*. Και εκείνος με φώναζε «Ντάμπι».
Ήταν ο τρόπος που μιλούσε, ο τρόπο που υπήρχε στον χώρο του. Η αύρα του.
Ο Σερ Μπόμπι Ρόμπσον είχε μία σπάνια ικανότητα. Ήξερε πως να διαχειριστεί τους ποδοσφαιριστές του. Τους νέους, τους έμπειρους, τους βασικούς, τους αναπληρωματικούς. Όλους.
Είχε ενθουσιασμό για τη ζωή. Και ας ήταν σε μεγάλη ηλικία όταν ανέλαβε τη Νιούκαστλ. Ο τρόπος που κινούνταν ήταν απίστευτος. Μία αστείρευτη πηγή ζωής.
Ήταν μία ανθρώπινη οντότητα πάνω από το ποδόσφαιρο, χαρισματικός. Ήξερε πως να ζήσει, πως να εκφραστεί, πως να διαχειριστεί τα μίντια, τους φιλάθλους. Ήταν ανοικτόκαρδος και ευγενικός.
Από την πρώτη ημέρα μας είχε ξεκαθαρίσει πως όλοι ξεκινούν από το μηδέν. Εκείνη την περίοδο τόσο εγώ όσο και ο Ρομπ Λι ήμασταν εκτός ομάδας.
Και στο τελευταίο ματς του Ρούουν Γκούλιτ στον πάγκο, ακόμη και ο Άλαν Σίρερ δεν αγωνίστηκε!
Από την πρώτη στιγμή αντιλήφθηκα την αύρα του. Ο τρόπος που μιλούσε, ο τρόπος που υπήρχε στον χώρο. Στα δυο πρώτα ματς του νικήσαμε.
Στο εντός έδρας παιχνίδι, το σκορ απέναντι στην Σέφιλντ Γουένσντεϊ επικρατήσαμε με 8-0!
Ξέρετε γύρω του είχε στηθεί ο μύθος πως μπέρδευε τα ονόματα των ποδοσφαιριστών του. Στη Νιούκαστλ είχαμε καταλάβει πως το έκανε επίτηδες. Για να προκαλέσει μία ευχάριστη ατμόσφαιρα.
Γνώρισε πως να συμπεριφερθεί απέναντι σε κάθε παίκτη του. Και όταν ήρθε στην ομάδα που παρακολούθησε για πρώτη φορά ως παιδί, ήταν έτοιμος.
Υπάρχει μία ιστορία. Ακόμη τη θυμάμαι. Πως να την ξεχάσω; Έχουμε πάει για φαγητό στο ξενοδοχείο, όπου είχαμε καταλύσει. Ήξερα πως λατρεύει τις σούπες.
Το μενού στον μπουφέ είχε και τοματόσουπα. Μόνο που δίπλα ακριβώς ήταν η σάλτσα για τα μακαρόνια.
Πηγαίνουμε στο τραπέζι και τυχαίνει να καθίσουμε μαζί.
Τον παρατηρώ πως έχει πάρει τη σάλτσα, αντί για τη σούπα. Στην πρώτη κουταλιά δεν του λέω κάτι.
Όταν συνεχίζει, του το λέω: «Gaffer, αυτό δεν είναι σούπα».
Εκείνος ατάραχος μου λέει πως η σάλτσα είναι πολύ νόστιμη. Αντέδρασε τόσο φυσικά για ένα τέτοιο γεγονός. Ούτε προσβλήθηκε, ούτε τίποτα. «Η σάλτσα έχει τη γεύση της σούπας», πρόσθεσε…
Στο φινάλε μιας σεζόν γεμάτη χαμόγελα
Αυτός ήταν ο Σερ Μπόμπι Ρόμπσον. Ένας άνθρωπος που είχε το ποδόσφαιρο ως βίωμα.
Την πρώτη φορά που είχε πάει στο «Σεντ Τζέιμς Πάρκ» ήταν με τον πατέρα του.
Η καθιερωμένη ώρα στην Αγγλία για τη σέντρα ήταν στις 15:00. Εκείνος πήγαινε στο γήπεδο δύο ώρες νωρίτερα.
Ήταν μία ιεροτελεστία για ένα μικρό παιδί σε μία διαφορετική εποχή. Τον έβλεπα κάθε φορά όταν έμπαινε στο γήπεδο, ήθελε να μιλάει με τα παιδιά, να τους δώσει ένα αυτόγραφό, να τους περάσει μηνύματα.
Στον αγωνιστικό κομμάτι ενδιαφέρονταν να κρατήσει τη μαγεία και το συναίσθημα που γεννάει το ποδόσφαιρο.
Πάντα χρησιμοποιούσε το παρελθόν του για να μας διδάξει κάτι στο παρόν. Παλιά περιστατικά, με την Εθνική Αγγλίας και με μεγάλους παίκτες που είχε διαχειριστεί.
Συνήθισε να αστειεύεται στα πέναλτι. Συνήθως με τον Άλαν Σίρερ. «Μη με γυρίσεις πάλι στο 1990, δεν θα το αντέξω (σ.σ.: Ο Ρόμπσον ήταν προπονητής της Αγγλίας που έμεινε εκτός στα ημιτελικά του Ιτάλια ’90 στη διαδικασία των πέναλτι).
Από τη Νιούκαστλ αναχώρησα έναν χρόνο πριν απ’ αυτόν.
Είχαμε όμως επικοινωνία. Μόλις είχαν ξεκινήσει στην ΑΕΛ και ήταν οι αναμετρήσεις με την Μπλάκμπερν και την Έβερτον. Του είχε κάνει εντύπωση που είχαμε αποκλείσει την Μπλάκμπερν και είχαμε κοντράρει την Έβερτον.
Μου έλεγε πως δεν περίμενε πως το επίπεδό μας θα ήταν τόσο καλό.
Και μου είπε να συνεχίσω να παίζω, παρά το γεγονός οτι ήμουν ήδη μεγάλος σε ηλικία.
Είχαμε μιλήσει και μετά το Euro 2004. «Αυτό δεν το περίμενα με τίποτα, να το χαρείς γιατί δεν πρόκειται να συμβεί ξανά», μου είχε πει όταν με πήρε τηλέφωνο για να με συγχαρεί.
Με φώναζε «Ντάμπι», αλλά λάτρευε τα «βαριά» επίθετα. Ήθελε να τονίσει μία ενέργεια με εμφατικό τρόπο.
Για εμένα, θυμάμαι, πως έλεγε ότι πηδάω σαν τον σολομό. Ψηλά και κόντρα στο ποτάμι.
Σε μία νίκη επί της Σάντερλαντ, όπου είχα σκοράρει, στις δηλώσεις που έκανε στην τηλεόραση, χαρακτήρισε την εμφάνισή μου ως «μαμούθ»!
Και αφού ανέφερα τη Σάντερλαντ, υπάρχει και κάτι άλλο. Το ντέρμπι ανάμεσα στη Νιούκαστλ και τη Σάντερλαντ είναι σαν τα δικά μας: Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός, ΠΑΟΚ – Άρης…
Ο Μπόμπι Ρόμπσον ήταν ρεαλιστής. Ήξερε πως η ομάδα παίζει στα… κόκκινη. Είχε πιάσει ταβάνι. Όλοι μας είχαμε πιάσει ταβάνι στα χρόνια που ήταν στο «τιμόνι». Τερματίσαμε 4οι, 3οι και 5οι τις σεζόν 2001-2002, 2002-2003 και 2003-2004, αντίστοιχα.
Τη χρονιά που βρεθήκαμε στην 3η θέση, ήμασταν στην κορυφή κάπου τον Φεβρουάριο. Ο Γκρεγκ Μπέλαμι τραυματίστηκε. Ήταν μία καλή ευκαιρία, αλλά θέλαμε και την τύχη.
Ο Ρόμπσον ήξερε πως παίζαμε στα… κόκκινα. Παίζαμε για τον κόσμο. Και ήξερε πόση σημασία έχουν τα ματς με τη Σάντερλαντ.
Αυτό το ματς μετρούσε για τον κόσμο. Το ήξερε.
Οι αγώνες με την Σάντερλαντ δεν είχε ειδική μεταχείριση, αλλά φρόντιζε, αν είχαμε νέους παίκτες στην ομάδα, να μιλήσει δημόσια για το πόσο διαφορετικό είναι αυτό το ματς. Ήθελε να το ξέρουν.
Ήθελε να καταλάβει και ο κόσμος πως είναι διαφορετικό. Ότι τους νοιάζει. Να δείξουν από την πρώτη έκφρασή τους, από το πρώτο τάκλιν πόσο θέλουμε τη νίκη.
Και εμείς οι παλιότεροι έπρεπε να να μιλήσουμε στους νεώτερους και να τους εξηγήσουμε πως είναι παραπάνω από ένα παιχνίδι.
Κάθε φορά που πηγαίνω στο Νιούκαστλ εκείνο που θυμούνται είναι το γκολ που έχω βάλει σε ένα ντέρμπι. Είναι απίστευτο πόσο ταυτίζονται οι φίλαθλοι με έναν αντίπαλο.
Ο Μπόμπι Ρόμπσον ήταν αυθεντικός σε αυτά που έλεγε. Ακόμη και όταν δέχονταν σκληρή κριτική.
Μόνο μία φορά τον είχα δει να… ξεφεύγει. Και ήταν με τον Τιμούρ Κετσπάγια.
Τότε ο Τιμούρ ήθελε να φύγει, γιατί ήταν στη 2η χρονιά του και δεν ήθελε να μείνει.
Υπήρχαν διαβουλεύσεις αν θα μείνει ή αν θα φύγει.
Σε μία προπόνηση, όπου ο Τιμούρ δεν συμμετείχε, ο Ρόμπσον βγήκε από τα ρούχα του.
Ο gaffer άφησε την προπόνηση, πήγε τον βρήκε στα γραφεία και έγινε μεγάλος τσακωμός!
Τα αποδυτήρια έχουν τα πάντα.
Υπάρχει ένα γκρουπ που θα… ρουφήξει τα πάντα. Άλλοι θα επηρεαστούν, άλλοι θα πεισμώσουν.
Ο Μπόμπι Ρόμπσον κατάφερε να διαχειριστεί ακόμη και τον Γκρεγκ Μπέλαμι.
Είχε το χάρισμα να το κάνει αυτό. Ήθελε να ηγηθεί και είχε τα χαρίσματα να τα χρησιμοποιηθεί.
Ο Μπέλαμι, με την καθοδήγηση του Ρόμπσον, έβγαλε τον καλύτερο εαυτό του.
Ξέρει να διαχειριστεί μία κατάσταση και όχι να καταφύγει σε μία τιμωρία.
Ο Σερ Άλεξ Φέργκιουσον, για παράδειγμα, μπορούσε να πουλήσει και να αγοράσει παίκτες. Στη Νιούκαστλ τα πράγματα ήταν διαφορετικά: Ο Μπέλαμι ήταν κομβικός και δεν μπορούσες να τον διώξεις. Θα έπρεπε να αγοράσεις παίκτη μετά.
Ήξερε τις συνθήκες και τις αξιολογούσε.
Μεγαλύτερο παράδειγμα από τον Πολ Γκασγκόιν δεν υπάρχει. Είναι ένα από τα πιο συγκινητικά κομμάτια στο ντοκιμαντέρ για τον Σερ Μπόμπι Ρόμπσον. Πως μιλούσε για τον Μπόμπι, και πως μόνο αυτό κατάφερε να πάρει ό,τι μπορούσε από το ταλέντο ενός ποδοσφαιριστή.
Όταν τον είδα, σε εκείνο το παιχνίδι προς τιμή του, κατάλαβα ότι φεύγει. Το βλέμμα του και η εικόνα του, με έκαναν να το πιστεύω. Είχε γεμίσει. Διέψευσε τους γιατρούς του και έζησε πολλά χρόνια.
Καθαρά με τον χαρακτήρα του.
Ο ενθουσιασμός του νίκησε την αρρώστια, αλλά κουράστηκε. Ήρθε το τέλος.
Στην κηδεία δεν κατάφερα να πάω, λόγω αγωνιστικών υποχρεώσεων με την ΑΕΛ.
Αλλά έκανα τα πάντα για να πάω στα αποκαλυπτήρια του αγάλματός του, έξω από το γήπεδο.
Ήταν μία περιπέτεια. Είχα αναχωρήσει την προηγούμενη. Αλλά έχασα την τελευταία πτήση από το Λονδίνο προς του Νιούκαστλ.
Η πρωινή πτήση δεν με βόλευε, γιατί η εκδήλωση ήταν προγραμματισμένη για τις 11 το πρωί.
Ούτε το τρένο. Δυστυχώς δεν είχα πάρει μαζί μου το δίπλωμα και μολονότι προσπάθησα, δεν μπορούσαν να μου νοικιάσουν ένα αυτοκίνητο.
Για να φτάσω εκεί μπήκα σε ένα λεωφορείο για επτά ώρες. Ήμουν εκεί τα ξημερώματα. Δεν μπορούσα να το χάσω, είχα ανάγκη να φτάσω εκεί».
*Αγγλικός χαρακτηρισμός ενός προπονητή.