Τα Χριστούγεννα στην Ελλάδα πριν από 150 χρόνια ήταν μια εποχή γεμάτη απλότητα και ειλικρινή χαρά, πολύ διαφορετική από τη σημερινή γιορτινή ατμόσφαιρα. Οι γιορτές επικεντρώνονταν στην οικογένεια και την παράδοση, με έμφαση στη θρησκευτική διάσταση της γιορτής. Η σύναξη γύρω από το τραπέζι δεν ήταν απλώς ένα γεύμα αλλά μια ιερή στιγμή, καθώς η οικογένεια ερχόταν μαζί για να γιορτάσει τη γέννηση του Χριστού.
Το φαγητό είχε σημαντικό ρόλο, και οι προετοιμασίες ξεκινούσαν από νωρίς. Το χοιρινό αποτελούσε το βασικό έδεσμα, καθώς ήταν παράδοση να σφάζουν χοίρους πριν τις γιορτές, ειδικά στα χωριά, και να τους προετοιμάζουν για τα οικογενειακά τραπέζια. Το κρέας συνήθως ψηνόταν ή μαγειρευόταν σε καζάνια, γεμίζοντας το σπίτι με μυρωδιές που αντηχούσαν τη γιορτή. Τα γλυκά ήταν λιτά αλλά γεμάτα γεύση – μελομακάρονα, κουραμπιέδες και δίπλες φτιαγμένα από αγνά υλικά, όπως μέλι, καρύδια και κανέλα.
Τα σπίτια δεν στόλιζαν χριστουγεννιάτικα δέντρα, καθώς αυτό το έθιμο ήρθε αργότερα στην Ελλάδα. Αντ’ αυτού, οι περισσότεροι στόλιζαν ένα ξύλινο καραβάκι, σύμβολο της ναυτικής παράδοσης και της ελπίδας για προστασία και ασφαλή ταξίδια, αφού πολλές οικογένειες είχαν ναυτικούς. Οι διακοσμήσεις ήταν χειροποίητες και προέρχονταν από φυσικά υλικά – φύλλα, μικρά κλαδιά και ό,τι άλλο υπήρχε στη φύση, αποτυπώνοντας την ομορφιά της απλότητας.
Τα Χριστούγεννα ήταν γιορτή της οικογένειας και της γειτονιάς, χωρίς την εμπορική διάσταση που βλέπουμε σήμερα. Κάθε σπίτι γιόρταζε ξεχωριστά, αλλά οι πόρτες παρέμεναν ανοιχτές για τους γείτονες και τους φίλους. Οι άνθρωποι μαζεύονταν γύρω από το τζάκι για να ζεσταθούν και να ανταλλάξουν ευχές, ενώ τα κάλαντα είχαν σημαντική θέση στη γιορτή. Τα παιδιά τραγουδούσαν κάλαντα με τρίγωνα και άλλα μουσικά όργανα, γεμίζοντας τις γειτονιές με χαρούμενες μελωδίες. Αντάλλασσαν μικρά δώρα που συνήθως ήταν χειροποίητα, όπως γλυκά, και όχι τα ακριβά δώρα που θεωρούμε συνηθισμένα σήμερα.
Η αγορά δεν είχε την έντονη εμπορική δραστηριότητα των σύγχρονων καιρών. Σπάνια οι άνθρωποι πήγαιναν σε μαγαζιά για χριστουγεννιάτικες αγορές. Αντίθετα, τα δώρα και τα γλυκά ετοιμάζονταν στο σπίτι, διατηρώντας τη ζεστασιά και την προσωπική πινελιά της γιορτής.
Ήξερες οτι η Νοσταλγία ήταν μια πολύ σοβαρή ασθένεια;
Μπορει το ηφαίστειο της Σαντορίνης να εκραγεί οποιαδήποτε στιγμή; Ποιοί κινδυνεύουν;
Είσαι έτοιμος να μιλήσεις με τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη;
Γιατί όσο μεγαλώνουμε βλέπουμε όλο και πιο διαφορετικό το μπλε;