Όταν η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους το 1834, ήταν ένας σχεδόν άγνωστος οικισμός με λιγότερα από 400 σπίτια. Η μικρή αυτή πόλη, με τους περισσότερους κατοίκους να ζουν στην περιοχή γύρω από την Ακρόπολη, ήταν τόσο περιορισμένη σε μέγεθος που ο νέος βασιλιάς Όθωνας ανέλαβε να τη μεταμορφώσει σε μια σύγχρονη πρωτεύουσα.
Το σχέδιο επέκτασης της Αθήνας περιλάμβανε νεοκλασικά κτίρια και πλατείες, καθώς οι Βαυαροί αρχιτέκτονες σχεδίαζαν μια πόλη που θα μπορούσε να αντανακλά την αρχαία της δόξα. Ο πληθυσμός της τότε δεν ξεπερνούσε τους 4.000-5.000 κατοίκους, με πολλές από τις κατοικίες να είναι πρόχειρα φτιαγμένες και κατανεμημένες στην περιοχή της Πλάκας και του Θησείου. Χάρη στον εκσυγχρονισμό και τα έργα που ξεκίνησαν υπό τη βασιλεία του Όθωνα, η Αθήνα άρχισε να αναπτύσσεται ραγδαία, με τη δημιουργία του Πανεπιστημίου Αθηνών και των Εθνικών Κήπων, που έδωσαν νέα πνοή στην πόλη.
Η εντυπωσιακή αλλαγή από έναν μικρό οικισμό σε κέντρο της πολιτικής και πολιτιστικής ζωής οφείλεται στη στρατηγική επιλογή να μετατραπεί η Αθήνα σε μια πόλη-σύμβολο για το νέο ελληνικό κράτος, γεγονός που την καθιστά παράδειγμα αστικού μετασχηματισμού.