Μας πίνουν το αίμα κάθε καλοκαίρι, είναι κάπου χρήσιμα τα κουνούπια σε αυτόν τον πλανήτη;
Μας ενοχλούν και μεταδίδουν ασθένειες, αλλά τα κουνούπια έχουν σημαντικό ρόλο στη φύση.
Τα κουνούπια είναι ίσως από τα πιο μισητά πλάσματα στη Γη. Ο θόρυβος τους μέσα στη νύχτα, το φαγούρισμα από τα τσιμπήματά τους και, κυρίως, η ικανότητά τους να μεταδίδουν ασθένειες τα καθιστούν τον υπ’ αριθμόν ένα εχθρό του καλοκαιριού. Μπορεί, όμως, αυτά τα μικροσκοπικά έντομα να έχουν κάποια χρησιμότητα; Αν αύριο εξαφανίζονταν, θα υπήρχε κάποιο πρόβλημα στο οικοσύστημα ή θα ανακουφίζονταν όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί του πλανήτη;
Αν και μπορεί να φαίνεται απίστευτο, τα κουνούπια διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη φύση. Πρώτα απ’ όλα, αποτελούν βασικό κρίκο στην τροφική αλυσίδα. Οι προνύμφες τους ζουν σε στάσιμα νερά και γίνονται τροφή για αμέτρητα υδρόβια πλάσματα, από μικροσκοπικά έντομα μέχρι ψάρια και αμφίβια. Επίσης, τα ενήλικα κουνούπια είναι σημαντική πηγή τροφής για πουλιά, νυχτερίδες και αράχνες. Αν εξαφανίζονταν, πολλά είδη θα δυσκολεύονταν να βρουν τροφή, και η ισορροπία της φύσης θα διαταρασσόταν.
Ένα ακόμα στοιχείο που κάνει τα κουνούπια πιο πολύτιμα απ’ όσο θα θέλαμε να πιστεύουμε είναι ο ρόλος τους στη γονιμοποίηση φυτών. Ναι, εκτός από το να μας τσιμπάνε, πολλά κουνούπια τρέφονται από το νέκταρ των λουλουδιών, βοηθώντας στη διαδικασία της επικονίασης. Μάλιστα, κάποια φυτά βασίζονται αποκλειστικά στα κουνούπια για να αναπαραχθούν.
Και όμως, τα κουνούπια δεν είναι απλώς χρήσιμα, αλλά μπορούν να βοηθήσουν ακόμα και την επιστήμη. Έρευνες για τον τρόπο που μεταφέρουν ασθένειες έχουν οδηγήσει σε τεχνολογικές εξελίξεις στη γενετική και στη βιολογία. Επιστήμονες μελετούν τα κουνούπια για να βρουν τρόπους να καταπολεμήσουν μολυσματικές ασθένειες, ενώ τα γενετικά τροποποιημένα κουνούπια ίσως είναι το κλειδί για τον έλεγχο επιδημιών.
Επομένως, όσο κι αν τα κουνούπια είναι ενοχλητικά, η εξαφάνισή τους θα είχε αλυσιδωτές επιπτώσεις. Κάθε οργανισμός, ακόμα και ο πιο ενοχλητικός, έχει τη θέση του στον πλανήτη. Το ζητούμενο δεν είναι να τα εξαφανίσουμε, αλλά να περιορίσουμε τις αρνητικές τους επιπτώσεις στη ζωή μας.