Πλησίασε ένα φυτό με φωτιά για να αποδείξει ότι τα φυτά αισθάνονται – τι λέει η επιστήμη;

Στη δεκαετία του 1960, ο Cleve Backster, ειδικός στη χρήση πολυγράφων, προσπάθησε να αποδείξει ότι τα φυτά έχουν αισθήσεις. Χρησιμοποιώντας τον εξοπλισμό του, συνδέθηκε με ένα φυτό και προχώρησε σε ένα ασυνήθιστο πείραμα: πλησίασε τα φύλλα του με μια φλόγα, ισχυριζόμενος ότι το φυτό «αντέδρασε» σε αυτόν τον κίνδυνο, δείχνοντας αυξημένη ηλεκτρική δραστηριότητα.

Οι ισχυρισμοί του Backster έγιναν γνωστοί παγκοσμίως, προκαλώντας περιέργεια αλλά και έντονη κριτική. Η επιστημονική κοινότητα, όμως, δεν αποδέχθηκε τα αποτελέσματα του πειράματός του, καθώς δεν πληρούσαν τα πρότυπα της επαναληψιμότητας και της ακρίβειας. Παρά την έλλειψη τεκμηρίωσης, η θεωρία του ενέπνευσε μια νέα ματιά στη σχέση μας με τη φύση.

Σήμερα, γνωρίζουμε ότι τα φυτά έχουν μηχανισμούς επιβίωσης που τα βοηθούν να αντιδρούν σε ερεθίσματα όπως η αφή, η θερμοκρασία και οι χημικές ουσίες. Αυτές οι αντιδράσεις, όμως, είναι διαφορετικές από τις ανθρώπινες αισθήσεις. Η «αντίδραση» του φυτού που παρατήρησε ο Backster πιθανότατα ήταν αποτέλεσμα αλλαγών στα ηλεκτρικά του σήματα, που σχετίζονται με τη φυσιολογία του και όχι με κάποια «συναισθηματική» απάντηση.

Παρά την απόρριψη της θεωρίας του, το πείραμα αυτό παραμένει ένα από τα πιο ιδιαίτερα κεφάλαια στην επιστημονική ιστορία. Η ιδέα ότι τα φυτά μπορεί να «αισθάνονται» εξακολουθεί να γοητεύει και να προκαλεί συζητήσεις, ενώ η επιστήμη συνεχίζει να αποκαλύπτει τη συναρπαστική πολυπλοκότητα της ζωής τους.